liveblog
NOS NieuwsAangepast

Kamer wil ook energiesteun voor mkb, deel wil verandering energiemarkt

  • In dit blog houden we je op de hoogte van het verloop van de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen
  • Vandaag komen alle fractievoorzitters aan het woord
  • Het debat gaat over de plannen die gisteren, op Prinsjesdag, zijn gepresenteerd
liveblog gesloten

Debat ten einde

Het debat is voorbij. Straks, vanaf 10.15 uur, is het de beurt aan premier Rutte. Hij mag vanaf kwart over tien de vragen van de Kamer over het prijsplafond voor de energierekening van gezinnen beantwoorden. Hiermee sluiten we het blog. We zijn er de komende dag weer.

Omtzigt: we hebben een bestuurlijke crisis

Als één na laatste spreker is Pieter Omtzigt aan de beurt. Hij spreekt over de vele crises in het land. Naast een klimaatcrisis, stikstofcrisis, asielcrisis en wooncrisis benadrukt hij dat er sprake is van een bestuurlijke crisis.

Het land is volgens Omtzigt jarenlang op basis van modellen bestuurd, zonder visie. Het Kamerlid vindt dat de grondwet verwaarloosd is, en dat het sociale contract kapot is. Verder wil hij van de verhuurdersheffing af, de belasting op sociale huurwoningen. Nederland is volgens Omtzigt het enige land dat belasting op betaalbare woningen heft.

Kleine oppositiepartijen hekelen armoede en willen 'eerlijkere' verdeling

Denk-voorman Azarkan is een kwartier voor middernacht als dertiende spreker aan de beurt. Hij vraagt zich af hoe het kan dat in economisch goede tijden toch "een miljoen mensen in armoede moeten leven". Hij hekelt de keuzes die op de woningmarkt zijn gemaakt: de sloop van honderdduizenden woningen en het toelaten van bedrijven die vervolgens rendement konden gaan maken. "Die crisis is ons niet overkomen, dat is gewoon bewust beleid", zei Azarkan. Hij pleit voor 'eerlijkere belastingmaatregelen'.

Ook Volt-leider Dassen spreekt over armoede en de ongelijke verdeling in de samenleving. Hij vindt het zuur dat de regeringspartijen in een debat voor de zomer nog 'elke maatregel' om de koopkracht van mensen te verbeteren blokkeerde.

Namens de Fractie Den Haan spreekt Liane den Haan over ouderdom, armoede, eenzaamheid en de vastzittende huizenmarkt. Goed ouder worden betekent ook goed wonen, zo zegt ze. Ze vindt dat het kabinet meer vaart moet maken met huisvesting van ouderen.

Meer partijen vragen extra steun voor MKB

Net als andere partijen eerder vandaag, maken ook de SGP en JA21 zich zorgen over het midden- en kleinbedrijf. JA21 wil dat het kabinet onmiddellijk met meer steunmaatregelen komt. Als het mkb omvalt, valt de hele Nederlandse economie om, zegt fractievoorzitter Eerdmans. Wat er nu voor deze bedrijven gedaan wordt is ontoereikend, vindt Eerdmans, en daarom overhandigt hij een reddingsplan aan de minister van Economische Zaken. "Het is een illusie te denken dat het mkb deze crisis kan overleven zonder onze hulp", zegt Eerdmans.

De Partij voor de Dieren is het bijna met alles van de kabinetsplannen oneens en zegt de begroting van het kabinet niet te gaan steunen, zolang geen rekening wordt gehouden met wat de aarde volgens de PvdD aankan.

Kamer denkt na over toekomst energiemarkt

GroenLinks-leider Klaver heeft net als PvdA-leider Kuiken kritiek op het kabinet. Dat presenteerde op het allerlaatste moment op Prinsjesdag een prijsplafond. Dat plan is nog niet helemaal uitgewerkt. GroenLinks en PvdA vragen al maanden of het kabinet wil nadenken over zo'n prijsplafond.

Klaver: "Het kabinet is heel erg laat. Op 8 maart zei Brussel al dat het kon. De energiebedrijven zeiden ook dat het kon als de regels maar niet te ingewikkeld zouden worden."

De situatie van extreme marktprijzen en een prijsplafond vraagt om een nieuwe blik op de energiemarkt, vindt ChristenUnie-leider Segers. "Energiebedrijven gaan nu om tafel zitten met het kabinet, dan is het logisch dat er naar de verhoudingen wordt gekeken", zei hij op vragen van SP-leider Marijnissen.

Zij vindt dat er democratische controle moet komen over de energiebedrijven. Segers is het met haar eens dat energie van vitaal belang is voor burgers en bedrijven, en dat onzekerheid daarover voor maatschappelijke problemen zorgt.

Het debat is weer begonnen

Er komen nog twaalf fractievoorzitters aan het woord.

Voorzitter ontneemt Baudet het woord, mag niet meer meedoen met debat

Het debat wordt hervat met alleen premier Rutte in het kabinetsvak. Hij krijgt het woord en zegt dat Baudet wat het kabinet betreft een grens is overgegaan door te insinueren dat Kaag een spion is. "Ik begrijp dat het debat afgelopen is als wij wegblijven. daarom zit ik ook hier. Maar bepalend zal zijn wat er verder gebeurt", zegt hij.

Bergkamp vraagt daarop of Baudet zijn woorden wil terugnemen. Baudet zegt dat hij helemaal niets heeft gezegd over Kaag, maar alleen over het instituut waar zij gestudeerd heeft. Hij wil niets terugnemen. "Dan ontneem ik u het woord", zegt Bergkamp. "U mag verder niet meedoen met het debat. Er is een druppel voor alles."

Baudet protesteert heftig, maar een ruime meerderheid van de Kamer steunt de voorzitter. Het gebeurt zelden dat een Kamerlid het woord wordt ontnomen, maar de voorzitter heeft die bevoegdheid. In de parlementaire geschiedenis is het ongeveer twintig keer eerder gebeurd, meestal bij Kamerleden van communistische huize en NSB'ers. Het laatste Kamerlid dat het woord werd ontnomen was PVV'er Dion Graus, nadat hij een CDA-collega had uitgemaakt voor Alzheimerpatiënt.

Buiten de zaal geeft Rutte nog een toelichting op het besluit van het kabinet om weg te lopen. "Het was niet van tevoren gepland. Het was ook een beetje een buikgevoel." Hij realiseert zich dat het kabinet te gast is in de Kamer en niet gaat over de vraag of een betoog acceptabel is of niet. "Maar er is ook een grens aan wat je als gast kunt accepteren."

Het debat is geschorst tot half tien.

Baudet krijgt woord niet meer na aantijgingen tegen Kaag

Kabinet verlaat zaal na insinuatie van Baudet dat Kaag spion is

Forum-leider Baudet mag eerder spreken omdat hij eerder weg moet naar zijn hoogzwangere vrouw. In zijn betoog verwijt hij minister Kaag van Financiën dat zij gestudeerd heeft aan Saint Anthony's College in Oxford, waar volgens hem spionnen worden opgeleid door de Westerse elite.

Kaag is zichtbaar boos en wil daar graag iets op zeggen, maar krijgt niet de gelegenheid. Voorzitter Bergkamp probeert nog in te grijpen, maar Kaag stapt op en verlaat de zaal. Daarna volgen ook alle andere andere leden van het kabinet.

Bergkamp wil daarop het debat schorsen voor de dinerpauze, zonder dat Baudet zijn betoog heeft afgemaakt. De Kamerleden Wilders (PVV) en Van der Staaij (SGP) vinden dat Baudet de gelegenheid moet krijgen zijn verhaal af te maken in aanwezigheid van het kabinet. Daarop schorst de voorzitter het debat "voor een ogenblik". De vergadering is nog niet hervat.

Kabinet verlaat zaal na aantijgingen Baudet tegen Kaag

CDA: 'kapitein' Rutte mag het roer steviger omgooien

Fractievoorzitter Heerma van het CDA neemt in zijn betoog afstand van het in zijn ogen te ver doorgeschoten liberale beleid van de afgelopen jaren. Het is wat hem betreft hoog tijd om verder te kijken dan de individualisering en privatisering. Als voorbeeld noemt hij dat de volkshuisvesting de afgelopen jaren onder premier Rutte te veel aan de markt is overgelaten. "De kapitein mag steviger het roer omgooien", betoogt hij.

SP-leider Marijnissen is blij met de ommezwaai van het CDA, maar werpt Heerma wel voor de voeten dat hij nog steeds in het kabinet zit met de VVD. Heerma zegt daarop dat hij wel eens baalt dat hij bij formatieonderhandelingen te weinig binnen heeft gehaald.

Net als andere partijen pleit het CDA ervoor dat kleine ondernemers met een hoge energierekening snel geholpen worden, maar Heerma wil ook aandacht voor sportclubs en buurthuizen die in de problemen dreigen te komen. Die hebben vaak geen buffer om de snel stijgende kosten op te vangen.

PvdA (en de rest van de oppositie): maatregelen komen te laat

Het koopkrachtpakket van het kabinet komt te laat. PvdA-fractievoorzitter Kuiken sluit zich met die boodschap aan bij de voorgaande oppositiesprekers. "Ik vraag me oprecht af of de ernst wel voldoende doordringt in vak-K", zegt ze, verwijzend naar de plek waar het kabinet zit. "Mensen gaan niet voor nieuwe boeken, maar voor warme voeten naar de bibliotheek."

Kuiken verwijt het kabinet dat tot vorige week telkens de boodschap was: 'wacht u maar tot 1 januari'. Dan gaat de nieuwe begroting in, met daarin plannen om lasten te verlichten. Gisteren kwam het kabinet alsnog met een energieprijsplafond, waardoor de gas- en lichtrekening nog dit jaar omlaag kan. Maar dat was volgens de PvdA rijkelijk laat. "Dat plan had er allang moet liggen." Verschillende partijen, waaronder de PvdA, vroegen in het voorjaar al om een prijsplafond.

Slapend rijk, werkend arm

Volgens de PvdA ontbreekt het aan visie. "De coalitie komt vaak niet verder dan het afkopen van onrust", aldus Kuiken. "Zonder visie hol je van crisis naar crisis." De fractieleider betoogt dat de groeiende sociale ongelijkheid doorbroken moet worden. "Vermogenden worden slapend rijk, anderen werkend arm."

Verder pleit ze voor meer waardering voor mensen die onmisbaar werk doen. Kuiken noemt onder meer vakkenvullers, schoonmakers en zorgmedewerkers. "Herwaardering van onmisbaar werk begint bij verhoging van het minimumloon, naar minstens 14 euro", zei Kuiken. Het minimumloon gaat volgend jaar met 10 procent omhoog naar zo'n 11 euro.

D66 wil meer wapens naar Oekraïne sturen

Er moet meer militaire steun komen voor Oekraïne, zegt D66-fractievoorzitter Paternotte. Hij pleit voor "een stevig pakket nieuwe wapensteun. Net als zijn VVD-collega Hermans begon Paternotte zijn bijdrage met een passage over de oorlog. "We hadden het makkelijker gehad als we hadden gezegd: het is niet onze oorlog."

Volgens D66 is Nederland verplicht Oekraïne te helpen. "We kiezen niet de makkelijke weg, de weg van ruim baan geven aan Poetin", zei Paternotte (op de dag dat Poetin gedeeltelijk mobilisatie afkondigde).

De fractieleider pleitte verder voor een toespraak van Rutte over de invloed van de oorlog op ons leven. Volgens D66 moeten mensen beter worden meegenomen in wat er speelt. "We hebben die torenhoge energierekening omdat er drie grenzen verderop wordt gevochten."

Terughoudendheid

ChristenUnie en D66 vielen eerder in het debat SP-leider Marijnissen aan, omdat die partij niet genoeg stelling zou nemen tegen Rusland. De SP is tegen uitgebreide wapensteun aan Oekraïne.

Marijnissen betoogde dat terughoudendheid bij internationale conflicten verstandig kan zijn. "Alsof wij als klein land daar het verschil kunnen maken." Ze wees daarbij ook op het conflict in Afghanistan, waar haar partij toentertijd niet wilde ingrijpen.

Al sinds het begin van de oorlog in februari stuurt Nederland wapens naar Oekraïne. Er is inmiddels voor meer dan 222 miljoen euro aan materieel gestuurd. De steun gaat door zolang de oorlog duurt, heeft het kabinet meermaals gezegd.

Ondertussen gaan in het vak met kabinetsleden dropjes rond, in een witte enveloppe:

Dropjes-enveloppe gaat rond in kabinetsvak

SP wil nieuwe belastingschijf voor winsten boven 1 miljoen euro

SP-leider Marijnissen pleitte voor een hogere belasting voor grote bedrijven. "Daar is nog zoveel te halen", zei Marijnissen als eerste spreker na de lunchpauze. "Wij willen een extra schijf introduceren voor winsten van boven de 1 miljoen euro."

Het tarief van die schijf moet zijn "wat werkenden ook moeten betalen aan belastingen". De inkomstenbelasting varieert op dit moment van 37 tot 49,5 procent. Volgens de SP zou de maatregel 15 miljard euro opleveren voor de schatkist.

Marijnissen wil verder een nationaal noodplan in het leven roepen. "Dit kabinet zet de bestaanszekerheid van veel mensen op het spel. En daarmee zetten ze de beschaving op het spel." In het noodplan moeten afspraken staan met woningcorporaties, gemeenten en incassobureaus om mensen die in de betalingsproblemen zitten te helpen.

Ruttiaans

De SP-leider haalt een voorbeeld aan van een zorgmedewerkster die een tweede baan moest nemen om rond te komen. "Ooit noemden we dat Amerikaanse toestanden. Maar inmiddels moeten we spreken van Ruttiaanse toestanden."

D66-fractievoorzitter Paternotte wijst Marijnissen erop dat het kabinet met een "historisch" koopkrachtpakket is gekomen. Volgens hem kunnen mensen tot wel 5000 euro aan hulp krijgen volgend jaar, maar Marijnissen zegt dat dat soort berekeningen onzeker zijn. "Het geld komt met bakken binnen en ondertussen leven meer dan een miljoen mensen in armoede."

NOS-verslaggever Lars Geerts: alles draait om koopkracht en vertrouwen

"Het debat is nu ruim vier uur bezig met twee sprekers: de grootste oppositiepartij PVV en de grootste coalitiepartij VVD en duidelijk is dat de koopkracht het belangrijkste onderwerp is. Andere actuele problemen, zoals de oorlog in Oekraïne, migratie en de aanpak van het klimaat worden door de sprekers al snel gekoppeld aan wat het betekent voor de energierekening.

In de spreektijd van de VVD werd de fractievoorzitter Hermans stevig ondervraagd door linkse partijen als GroenLinks en PvdA. Ze vinden dat het kabinet sneller en meer structurelere maatregelen moet nemen. Het kabinet doet aan paniekvoetbal, reageert te laat en denkt niet vooruit, is wel de algemene strekking.

Het debat gaat ook over vertrouwen, want het gevoel van de oppositie dat het kabinet te laat reageert op de snel stijgende energieprijzen wordt breed gedeeld in de samenleving. Bij de VVD en in het kabinet is toch het idee dat het vertrouwen weer komt als mensen echt gaan merken dat het beter gaat. Vertrouwen is niet iets om te vragen."

Debat geschorst tot 15.30 uur

Het debat is geschorst. Er zijn nu twee van de twintig fractievoorzitters aan het woord geweest.

Het debat gaat verder om 15.30 uur.

Poetins oproep tot mobilisatie ook in Kamer besproken

VVD-fractievoorzitter Hermans begon haar bijdrage met de oorlog in Oekraïne. Ze zei dat hier weliswaar niet wordt gevochten en "wij in Nederland niet hoeven te vrezen voor ons leven". "Maar ook hier merkt iedereen elke dag de verwoestende effecten van een volstrekt zinloze oorlog."

Van der Plas van BBB stond meteen bij de interruptiemicrofoon. Zij vindt het opvallend dat de voorzitter van de grootste coalitiepartij meteen over Oekraïne begint. "Eerlijk gezegd vind ik dat best een schoffering naar onze burgers, die gewoon echt in de ellende zitten. Waarom wordt er niet gelijk over de rekeningen begonnen?"

D66-fractievoorzitter Paternotte kaatste de bal terug naar Van der Plas en noemde haar verwijt "bizar". "Het is bijna niet voor te stellen natuurlijk, maar het wereldnieuws wordt vandaag gedomineerd door een speech van Vladimir Poetin over mobilisatie van 300.000 Russische reservisten, het wordt niet gedomineerd door dit debat."

Voor het begin van de Algemene Politieke Beschouwingen betitelde premier Rutte de afkondiging van de gedeeltelijke mobilisatie in Rusland als een "paniekaanval" van president Poetin.

Premier Rutte ziet in Poetin een man die in paniek is: 'Vooral bekende retoriek gehoord'

VVD: energieplannen kabinet voor mkb te vaag

De VVD vindt de plannen van het kabinet om het midden- en kleinbedrijf te steunen tegen de stijgende energieprijzen te vaag. Ook veel andere partijen in de Kamer pleiten voor meer hulp. Het kabinet kondigde op Prinsjesdag aan dat het nog een pakket voor het mkb aan het uitwerken is. Het denkt aan een aparte subsidieregeling voor "energie-intensieve mkb'ers".

Minister Adriaansens van Economische Zaken zei gisteren dat het steunpakket in november klaar moet zijn. Volgens fractievoorzitter Hermans van regeringspartij VVD gebeurt het liever "gisteren dan vandaag" en moeten de plannen samen met het mkb worden uitgewerkt. Ze pleitte er verder voor dat mkb'ers belastingschulden die zijn ontstaan tijdens de coronacrisis later terugbetalen dan eerder was afgesproken. Dat moet hun enige verlichting geven nu de energiekosten zo hoog zijn.

Hermans zei ook dat ze tegenvoorstellen van de oppositie serieus zal bekijken. "We moeten altijd gericht zijn op samenwerking. Maar dat betekent niet dat de VVD elk voorstel één op één zal overnemen." Kamerlid Omtzigt vindt dat de coalitie veel meer dan vorig jaar rekening moet houden met de oppositie. Volgens hem is dat toen veel te weinig gebeurd, terwijl het kabinet toen demissionair was.

Veel partijen confronteerden Hermans met het almaar dalende vertrouwen in de politiek. Ze zei dat ook zij zich dat aantrekt, maar zij hoopt dat het pakket aan maatregelen van het kabinet om mensen financieel tegemoet te komen en om de kosten van energie te matigen bijdraagt aan het herstel van vertrouwen. Hermans voegde er wel aan toe wel dat het "rijkelijk lang heeft geduurd" voor het kabinet ermee aan de slag is gegaan om nog voor dit jaar iets te doen.

Hermans wil ook meer weten over de gevolgen van het prijsplafond voor de energieprijzen. "De precieze uitwerking gaat bepalen hoe succesvol dit plafond is." Volgens de VVD moet duidelijker worden welke huishoudens en welke kleinverbruikers in het mkb hiermee worden bereikt en moet worden voorkomen dat het geld op de verkeerde plek terechtkomt.

De VVD wil ook dat het kabinet sneller werk gaat maken van kernenergie. Volgens Hermans moet snel duidelijk worden waar de locaties voor twee nieuwe kerncentrales komen. Ze pleitte verder voor creatieve oplossingen om ervoor te zorgen dat werken meer gaat lonen. Ze herhaalde haar pleidooi voor een 'voltijdbonus'. En de VVD wil "lef bij een heroriëntatie in het asielbeleid".

Hermans (VVD) krijgt vragen over energieplannen voor mkb

De wetsartikelen waarop PVV-leider Wilders zijn aanklacht tegen het kabinet baseert

Wilders: kabinet pleegt strafbaar feit

De PVV vindt dat het kabinet in strijd met de Grondwet heeft gehandeld door Nederlanders in hun bestaanszekerheid aan te tasten. Volgens PVV-leider Wilders is dat een strafbaar feit en hij diende bij de Kamervoorzitter formeel een aanklacht in tegen alle leden van het kabinet. Hij zei dat het kabinet bewust "alarmbellen heeft genegeerd en veel te laat heeft ingegrepen." Hij wees op het grote aantal mensen onder de armoedegrens.

De PVV denkt dat 2022 de geschiedenis ingaat als het nationale rampjaar van de eeuw, als einde van twaalf jaar Rutte. Wilders vindt dat premier Rutte Nederland van de ene crisis in de andere crisis heeft gestort. Volgens hem is Nederland in verval en houdt het kabinet zich bezig met "het niet bestaande stikstofprobleem".

In het debat hekelde Wilders sancties tegen Rusland "die onze mensen in Nederland meer pijn doen dan in Rusland". Dat leverde hem van veel kanten kritiek op. CDA-fractievoorzitter Heerma benadrukte dat Oekraïne vooruitgang boekt op het slagveld en dat er in Rusland critici van president Poetin opstaan. "Als Wilders geen sancties wil en geen wapens naar Oekraïne wil sturen, hoe wil hij dan de agressie van Poetin stoppen?", vroeg Heerma.

Wilders antwoordde: "Ik ben niet gekozen om de problemen in de wereld op te lossen, ik ben gekozen om ervoor te zorgen dat de Nederlander kan eten en drinken, dat hij boodschappen kan doen en dat hij een verwarmde huis- en slaapkamer heeft. Ik ben solidair met de Nederlandse kiezer, die nu zijn rekeningen niet meer kan betalen." D66-fractievoorzitter Paternotte betitelde de PVV-voorman als "de bedrijfspoedel van Vladimir Poetin".

Wilders riep iedereen op bij de Provinciale Statenverkiezingen in maart tegen de coalitie te gaan stemmen: "Dit kabinet moet weg."

Wilders botst met Heerma over sancties tegen Rusland

Oppositie wil meer duidelijkheid over prijsplafond energie

Een deel van de oppositie in de Tweede Kamer wil van het kabinet meer informatie over het prijsplafond voor energie, dat gisteren werd aangekondigd. Kamerlid Omtzigt wees erop dat niet duidelijk is wat het plafond precies kost en voor wie het geldt. Hij wil dat de gegevens daarover nog vandaag komen. Onder anderen PVV-voorman Wilders en SP-leider Marijnissen sloten zich daarbij aan.

Volgens Wilders komt uit de eerste berekeningen naar voren dat het prijsplafond goed uitpakt voor kleinere gezinnen, maar dat grotere gezinnen er juist op achteruit gaan.

In het begin van het debat hekelde een deel van de oppositie dat minister Jetten voor Energie er niet bij is. Hij is in de Verenigde Staten bij een bijeenkomst over schone energie. Premier Rutte zei daarover dat Jetten het debat op afstand volgt: "De afwezigheid van Jetten zal geen schade berokkenen aan de kwaliteit van de antwoorden. We moeten internationaal actief blijven. Anders worden we een provincie in de wereld."

Wilders noemde Jetten een "klimaat-psychopaat". "Ik zou hem willen zeggen: blijf lekker in de Verenigde Staten", voegde hij eraan toe.

Premier begroet fractievoorzitters persoonlijk

Een opvallend moment voor aanvang van het debat. Premier Rutte loopt een rondje door de plenaire zaal om fractievoorzitters de hand te schudden. (Het fragment is grotendeels zonder geluid, omdat audio niet wordt opgenomen voordat het debat is begonnen)

Rutte zoekt fractieleiders op om handjes te schudden voorafgaand aan debat

Debat begint zo, eerste spreker is Wilders

Het debat begint bijna. De eerste spreker is Geert Wilders, als fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij. De PVV-leider zei gisteren na de Troonrede al dat hij "wel een beetje klaar" is met het kabinet. Na Wilders krijgt de fractievoorzitter van de grootste coalitiepartij het woord: Sophie Hermans van de VVD.

Het debat zal de hele dag duren. Er is 5,5 uur aan netto spreektijd gereserveerd. Maar door de interrupties is de uiteindelijke tijd per fractievoorzitter veel langer. Vorig jaar duurde de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen tot kwart over twaalf 's nachts. Er zijn inmiddels twintig fracties, één meer dan toen. De laatste spreker is het voormalige Volt-Kamerlid Gündogan.

Dit is het eerste Prinsjesdag-debat van het kabinet-Rutte IV, dat in januari is aangetreden. Vorig jaar waren de formatieonderhandelingen nog volop aan de gang. Het zal vermoedelijk vooral gaan over het vertrouwen in het kabinet, dat tot een dieptepunt is gedaald.

Kaag waarschuwt: overheid kan niet alles oplossen

Minister Kaag had gisteren haar eerste Prinsjesdag als minister van Financiën. Zij mocht het koffertje met de Miljoenennota overhandigen in de Tweede Kamer. "Het was een intensieve dag", zei ze vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. "Het voelde heel bijzonder. Alsof je naar een film van jezelf kijkt. Leuk is niet het goede woord, maar ik vind het heel belangrijk. We doen allemaal ons best om het goed te doen."

De minister zit vandaag en morgen de hele dag in het zogenoemde vak K. Ze komt niet aan het woord, maar zal "actief luisteren". Het zal tijdens het debat vooral gaan over het gebrek aan vertrouwen in het kabinet, dat op Prinsjesdag op verschillende manieren naar voren kwam. Dat is volgens Kaag niet met geld, dus bijvoorbeeld met koopkrachtplannen en een prijsplafond voor de energierekening, terug te winnen. Maar ze hoopt dat volgend jaar "tastbaar" wordt dat het kabinet doet wat nodig is voor mensen die het op dit moment lastig hebben.

"We roeien met de vele riemen die we hebben. We doen wat nodig is", aldus de minister van Financiën bij de NOS. Maar ze waarschuwt voor overspannen verwachtingen van de overheid, die sinds de vele corona-steunpakketten zijn ontstaan. "Wij kunnen niet alles oplossen."

Het zal vandaag veel gaan over het vertrouwen in het kabinet

Het is vandaag de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen. Alle 20 fractievoorzitters vertellen vandaag wat zij vinden van de plannen die op Prinsjesdag zijn gepresenteerd. Het zal vooral gaan over het gebrek aan vertrouwen in het kabinet, dat gisteren ook bleek uit de uitzonderlijke protesten langs de route van de Glazen Koets. Morgen beantwoordt premier Rutte alle gestelde vragen.