liveblog
NOS NieuwsAangepast

Gouverneur Donetsk: burgers ga weg • Turkije houdt Russisch schip tegen op Zwarte Zee

liveblog gesloten

In beeld: gewonden en brand in Slovjansk na bombardementen

  • Reuters
    Joeri Sjerbakov (53) raakte gewond door een bombardement
  • Reuters
    Samen met zijn zoon Bogdan laat Sjerbakov de plek zien waar de bom insloeg
  • Reuters
    De brandweer probeert de markt te redden nadat er brand uitbrak door een beschieting
  • Reuters
    Een inwoner van Slovjansk met zijn fiets terwijl er op de achtergrond rook opstijgt
  • Reuters
    Serhi Vesely (51) uit Slovjansk met zijn vrouw in de ambulance, hij raakte gewond door de beschietingen
  • Reuters

Gouverneur Donetsk roept burgers op weg te gaan

De gouverneur van de Oekraïense regio Donetsk roept de 350.000 mensen die nog in het gebied zijn op te vertrekken. Hij wijst erop dat het Russische leger de aanvallen op het Oost-Oekraïense gebied heeft opgevoerd.

Gouverneur Kyrylenko zegt dat iedereen weg moet om te voorkomen dat er onnodig slachtoffers vallen. Het vertrek van de mensen moet ook ruimte maken voor het Oekraïense leger om de Russen aan te vallen. "Het lot van het hele land wordt in Donetsk bepaald", zei hij. Volgens Kyrylenko is de situatie chaotisch en hebben de Russen geen doelen. Volgens hem willen ze alleen burgerdoelen en woonwijken aanvallen.

Volgens de burgemeester van Slovjansk worden er veel Russische aanvallen uitgevoerd op die stad. Hij riep de mensen die er nog zijn te schuilen. Eerder riep hij op tot evacuatie. Slovjansk telde voor de oorlog ruim 100.000 inwoners.

Schade in Donetsk, op 1 juli

Burgemeester Slovjansk: stad wordt hevig gebombardeerd

De stad Slovjansk wordt volgens burgmeester Vadim Ljach zwaar gebombardeerd. Hij adviseerde eerder vandaag om de stad te ontvluchten. Nu heeft hij op Facebook gezegd dat inwoners dekking moeten zoeken in schuilkelders.

Zeker een persoon is omgekomen door de bombardementen, zeven anderen raakten gewond, zei de burgemeester.

Slovjansk is sinds de invasie al eerder bestookt met Russische raketten. Nu Rusland de nabijgelegen stad Lysytsjansk heeft veroverd worden de bombardementen opgevoerd.

Ook KFC bijna weg uit Rusland

Eigenaar van de KFC restaurants, Yum Brands Inc, zegt dat het in gesprek is om de vestigingen en franchiserechten in Rusland te verkopen. Een Russische koper is geïnteresseerd in de restaurants en de gesprekken daarover zijn in een vergevorderd stadium, aldus het moederbedrijf, waar ook de Pizza Hut en Taco Bell onder vallen.

In 1995 opende de eerste KFC-vestiging in Rusland. Inmiddels zijn er zo'n 1000 restaurants die nagenoeg allemaal gerund worden door franchisenemers.

Westerse bedrijven maken de laatste weken haast om Rusland te verlaten. Moskou bereidt namelijk een nieuwe wet voor waarmee in Rusland beslag gelegd kan worden op eigendommen van buitenlandse bedrijven. Als de wet is ingevoerd wordt het ook mogelijk om die bedrijven strafrechtelijke sancties op te leggen.

Veel internationale bedrijven zijn vertrokken uit Rusland vanwege de invasie van Oekraïne. Een voorbeeld daarvan is McDonald's, dat alle restaurants in Rusland verkocht.

Vorige maand gingen de vestigingen weer open onder de naam van de nieuwe uitbater, Vkusno & tochka:

Omgetoverde McDonald's opent deuren in Moskou

Rusland: 170 buitenlandse huurlingen gedood in Oekraïne

Rusland claimt dat het leger de afgelopen tien dagen 170 buitenlandse huurlingen heef gedood. Dat meldt Sky News op basis van uitspraken die de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe deed.

Volgens Sjojgoe gaat de 'speciale militaire operatie', zoals Rusland de invasie noemt, door tot alle doelen zijn behaald. Rusland beschuldigt Oekraïne van genocide op de Russischtalige bevolking en zegt dat het land gedenazificeerd moet worden. Poetin wil daarom de hele Donbas, de oostelijke regio's van Oekraïne, 'bevrijden'.

'Kijk dat appartement had eerst 4 kamers, nu niet meer'

De persbureaus AP en Reuters mochten met de Russische troepen een kijkje gaan nemen in de net veroverde Oekraïense stad Lysytsjansk in de regio Loegansk. Daarbij mocht alleen met toestemming van de Russen gefilmd worden.

'Kijk dat appartement had eerst 4 kamers, nu niet meer'

Johnson tegen Zelensky: Oekraïne kan grondgebied terugveroveren

Het leger van Oekraïne kan recent door Russen ingenomen grondgebieden terugveroveren. Dat heeft de Britse premier Johnson in een telefoongesprek met president Zelensky gezegd, zegt een woordvoerder van Johnson.

De Britse premier sprak ook met Zelensky over wapenleveringen. Ze spraken over artilleriegeschut en munitie die de komende dagen en weken worden geleverd aan Oekraïne.

Turkije neemt Russisch schip in beslag met 'gestolen Oekraïens graan'

De Turkse autoriteiten hebben een Russisch schip tegengehouden in de haven van Karasu in de Zwarte Zee, meldt The Guardian. De Turkse douane onderzoekt het schip na een melding van Kiev dat het illegaal 7000 ton uit de Oekraïense havenstad Berdjansk vervoert. Die stad is in Russische handen.

De Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken bevestigt dat het om een schip gaat dat onder Russische vlag vaart. "Maar ik denk dat het van Kazachstan is en dat het een lading vervoert op basis van een contract tussen Estland en Turkije."

Kiev beschuldigt Moskou van het stelen van graan uit Oekraïne om op de internationale markt te verkopen.

'Rusland bereidt referenda in Donbas voor'

Rusland is van plan om rond augustus referenda te houden in de Donbas over aansluiting bij Rusland. Dat meldt de Russische krant Kommersant. Een bron zegt tegen de krant dat er technische voorbereidingen worden getroffen voor "mogelijke referenda" in Doneskk en Loegansk, die naar verwachting tegelijk worden gehouden.

Vorige maand maakte het bestuur van de door Rusland ingenomen regio Cherson al bekend een referendum over aansluiting bij Rusland voor te bereiden.

De situatie in Oekraïne op dit moment

De situatie in Oekraïne op dit moment. De gouverneur van Loegansk verwacht dat Russische troepen na de verovering van Lysytsjansk zullen proberen de steden Slovjansk en Bachmoet in te nemen.

Russische minister: geen dienstplichtigen meer naar Oekraïne

De Russische minister van Defensie Sjojgoe heeft gezegd dat er geen Russische dienstplichtige militairen worden ingezet om te vechten in Oekraïne. Dat meldt het Russische staatspersbureau Tass.

Eerder gaf het Russische ministerie van Defensie toe dat er in maart wel degelijk een aantal dienstplichtigen in actie waren gekomen in Oekraïne - ondanks de belofte van president Poetin dat dienstplichtigen niet naar het conflictgebied zouden worden gestuurd. Jaarlijks moeten zo'n 400.000 jonge mannen in dienst in het Russische leger. De dienstplicht duurt een jaar.

NAVO-landen tekenen voor Finland en Zweden

Vertegenwoordigers van de dertig NAVO-landen hebben de protocollen voor de toetreding van Zweden en Finland tot het bondgenootschap ondertekend. Daarmee wordt secretaris-generaal Stoltenberg gemachtigd om de noordelijke staten officieel uit te nodigen voor het lidmaatschap.

Voordat het protocol van kracht wordt, moet het wel nog goedgekeurd worden door de parlementen van de lidstaten. Naar schatting kan het daardoor zes tot acht maanden gaan duren voordat Zweden en Finland daadwerkelijk toetreden tot de NAVO.

De toetredingsprotocollen hadden enkele weken geleden al getekend moeten worden. Door bezwaren van Turkije liep dat vertraging op. Turkije hield Finland en Zweden verantwoordelijk voor het steunen van "terreurorganisaties" als de Koerdische PKK en YPG en de Gülen-beweging.

Stoltenberg sprak bij de ondertekeningsceremonie vandaag van een "historisch moment" voor Zweden, Finland en de NAVO. "Met 32 landen aan tafel zullen we nog sterker zijn."

Volgens correspondent Mitra Nazar in Turkije is de toetreding van de twee landen nog geen gelopen race, want Turkije kan die nog steeds tegenhouden door niet te ratificeren. "Turkije heeft nog een zware troefkaart in handen, dus eigenlijk is opnieuw sprake van een patstelling. Turkije kan nog altijd blokkeren en Erdogan heeft daar ook nog steeds belang bij voor binnenlands publiek."

Rusland plant spoorverbinding tussen Rostov en Donbas

Rusland wil treinen laten rijden tussen de Russische regio Rostov en de Oekraïense regio's Donetsk en Loegansk, meldt het regiobestuur van Rostov. Rusland heeft de regio Loegansk vrijwel helemaal veroverd en wil ook de hele regio Donetsk onder controle krijgen.

Russische grensregio's melden beschietingen door Oekraïne

Twee Russische grensregio's, Bryansk en Koersk, hebben Oekraïne beschuldigd van beschietingen. Alexander Bogomas, de gouverneur van Brjansk, schrijft op Telegram dat het dorp Sernovo is beschoten met artillerie. Er zijn volgens hem geen gewonden gevallen. Er is nog geen informatie over mogelijke slachtoffers in Koersk.

Rusland heeft herhaaldelijk geklaagd over beschietingen op Russisch grondgebied. De laatste tijd zijn er bijna dagelijks meldingen. In de grensregio Belgorod was de zwaarste aanval tot dusver. Daar vielen volgens de autoriteiten zondag vier doden.

Medvedev: 'Geen olie en gas uit Rusland meer naar Japan'

Japan wordt afgesneden van olie en gas uit Rusland, heeft de Russische oud-president Medvedev gezegd. Het is een reactie op een Japans voorstel om wereldwijd een prijslimiet af te spreken voor Russische olie. Volgens Medvedev leidt het Japanse voorstel juist tot hogere olieprijzen wereldwijd.

Japan steunt Oekraïne in de oorlog met Rusland vooral met geld, maar ook met militair materieel: van helmen, kogelwerende vesten en gasmaskers tot drones.

'Oekraïne valt terug naar beter verdedigbare linie'

De Britse militaire inlichtingendienst stelt dat de Oekraïense troepen zich "volgens bestaande plannen" hebben teruggetrokken uit het zwaar belegerde Lysytsjansk. "Er is een realistisch scenario dat Oekraïense eenheden nu kunnen terugvallen naar een beter verdedigbare frontlijn", schrijft de inlichtingendienst. De Russische verovering van Lysytsjansk geeft Rusland controle over "virtueel de hele regio Loegansk".

Volgens een Britse militair expert, Neil Melvin, zijn de plaatsen in Loegansk tegen een enorme prijs veroverd. "De Russen hebben het over een overwinning, maar de belangrijkste veldslag moet nog komen", zegt hij tegen Sky News.

Poetin: operationele pauze voor Russische troepen

President Poetin wil na de inname van Lysytsjansk een operationele pauze voor de Russische troepen. Samen met Defensieminister Sjojgoe presenteerde hij de verovering gisteravond als een "belangrijke overwinning".

Volgens het Institute of War is de opmerking van Poetin accuraat: waarschijnlijk hebben de Russische troepen na de zware gevechten om Severodonetsk en Lysytsjanksk een "significante periode nodig om uit te rusten en te herstellen voordat ze weer inzetbaar zijn voor grootschalige militaire operaties". Het is volgens het instituut echter onduidelijk of de Russische legerleiding de risico's van een lange gevechtspauze wil accepteren.

Vrouw van iconische Vietnamfoto begeleidt vluchtelingen

236 vluchtelingen uit Oekraïne zijn met een vliegtuig onder begeleiding van Phan Thi Kim Phuc van Polen naar Canada gebracht. De 59-jarige vrouw die tegenwoordig in Canada woont, werd beroemd door een foto uit 1972 in Vietnam waarop ze wegvlucht van een napalm-aanval.

De iconische foto was afgebeeld op het toestel met de Oekraïense vluchtelingen. Phan Thi Kim Phuc was samen met haar echtgenoot aan boord van het toestel. Ze zei dat ze wil dat haar verhaal en werk voor vluchtelingen een vredesboodschap zijn.

'2000 Russische militairen vertrokken vanuit basis bij Finse grens'

Op satellietbeelden is te zien dat een grote hoeveelheid militair materieel is weggehaald van een Russische basis in Alakoertti, niet ver van de Finse grens. Dat meldt de Finse omroep Yle.

Het gaat om meer dan honderd voertuigen, waaronder tientallen gepantserde wagens voor troepentransporten. Yle concludeert dat zeker een derde of zelfs de helft van de 2000 militairen op de basis Alakoertti heeft verlaten. Volgens een Finse militaire expert is het waarschijnlijk dat ze per trein naar Oekraïne zijn gebracht.

Op verschillende satellietfoto's op de website van de Finse omroep is te zien waar er voertuigen zijn verdwenen van de basis.

satellietfoto van 26 juni, in de rode vierkanten de belangrijkste opslagplaatsen voor militair materieel

'Rusland richt zich op Slovjansk en Bachmoet '

Na de inname van Lysytsjansk richten de Russische troepen zich op de Oost-Oekraïense steden Slovjansk en Bachmoet, verwacht de Oekraïense gouverneur van de regio Loegansk, Serhi Hajdaj. Oekraïense militairen hebben nieuwe defensieve posities ingenomen. Volgens Hajdaj heeft de wekenlange strijd om Severodonetsk en Lysystsjansk de Oekraïners de tijd gegeven om verstevigde posities te bouwen in de Donetsk-regio die het "moeilijker maken voor de Russen".

De Oekraïners hopen intussen een tegenoffensief in het zuiden van het land op te zetten. Volgens een adviseur van president Zelensky ziet kansen omdat volgens hem 60 procent van de Russische troepen nu is samengebracht in het oosten van het land en het moeilijk is die snel naar het zuiden te verplaatsen.

In zijn nachtelijke videotoespraak zei president Zelensky dat het Oekraïense leger nog steeds strijdvaardig is na vijf maanden oorlog en vastbesloten is om "de wil van Moskou" te breken.

Een Oekraïense tank onderweg in de Donbas-regio

Welkom

Goedemorgen, welkom in het liveblog van dinsdag 5 juli over de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van gisteren vind je hier.