liveblog
NOS NieuwsAangepast

'Azot-fabriek Severodonetsk volledig omsingeld' • Zwitserland sluit zich aan bij EU-sancties

liveblog gesloten

Oekraïne blijft Westen om zware wapens vragen

De tweede man van de Oekraïense militaire inlichtingendienst zegt dat Oekraïne aan de verliezende hand is door gebrek aan zware wapens. Voor het op afstand houden van de Russen is het land bijna volledig afhankelijk van wapens van westerse landen. "Nu hangt alles af van wat het Westen ons geeft", zegt Vadym Skibitsky in een interview met The Guardian. Oekraïne zal naar verwachting volgende week bij de NAVO een lijst met wensen indienen. Daar zullen ook weer geavanceerde raketsystemen op staan.

Skibitsky zegt dat de Russen zich aan het front in het zuiden hebben ingegraven. Hij houdt er rekening mee dat de Russen opnieuw proberen Odessa, Zaporizja en Dnipro in te nemen, zodra ze de Donbas volledig in handen hebben. "Hun doel is heel Oekraïne en meer."

Mogelijk maakt Rusland een tijdje pas op de plaats om het Westen tot opheffing van de sancties te verleiden, denkt Skibitsky. "Maar dan beginnen ze opnieuw. Kijk na de laatste acht jaar." Dat laatste is een verwijzing naar de annexatie van de Krim en het begin van de oorlog in de Donbas, in 2014.

Logo van opvolger Russische McDonald's bekend

Het bedrijf dat de Russische vestigingen van McDonald's heeft overgenomen. heeft het nieuwe logo gepresenteerd: een gestileerde hamburger en twee frietjes in een groen vlak. Het is de bedoeling dat zondag vijftien restaurants weer open gaan. De naam van de nieuwe keten is nog niet bekend.

McDonald's zette zijn 850 restaurants in Rusland vorige maand in de verkoop. Vanwege de oorlog in Oekraïne wilde het Amerikaanse bedrijf daar niet langer blijven.

Het logo van de nieuwe hamburgerketen

'Chemiefabriek Severodonetsk omsingeld'

De Azot-chemiefabriek in Severodonetsk is volgens de pro-Russische separatisten in de regio Loegansk volledig omsingeld. "De kleine groep Oekraïense militairen kan de fabriek niet meer verlaten. Alle vluchtwegen zijn afgesneden", zegt de vertegenwoordiger in Moskou van de separatisten in de regio.

De chemiefabriek ligt in het westelijk deel van Severodonetsk, het deel dat nog niet door de Russen was veroverd. Volgens Oekraïne bevinden zich nog enkele honderden burgers in schuilkelders onder de fabriek.

De strijd om de fabriek roept herinneringen op aan de belegering van de Azov-staalfabriek in Marioepol vorige maand. Na een wekenlange strijd gaven de meer dan 2000 overgebleven verdedigers zich over.

Boven de fabriek was vandaag rook te zien

Gouverneur meldt terreinwinst voor Oekraïne in Severodonetsk

De door Kiev benoemde gouverneur van de regio Loegansk zegt dat Oekraïense militairen het industriegebied aan de rand van Severodonetsk weer onder controle hebben en ook enkele andere delen van de stad. "Om elk huis en elke straat wordt gevochten", stelt hij. Of het klopt wat hij zegt, is niet door onafhankelijke bronnen bevestigd.

Severodonetsk is de laatste grote stad in Loegansk die nog in Oekraïense handen is. President Zelensky zei gisteren dat de strijd daar beslissend kan zijn voor de toekomst van de Donbas. Dat is het meest oostelijke deel van Oekraïne waar Loegansk bij hoort.

Gouverneur Hajdaj zette ook onderstaande video op Twitter. In dit stadion, dat in separatistisch gebied staat, zouden huurlingen van de Russische Wagner Group een basis hebben gehad. Of dat klopt, is niet bekend. "De Wagner-basis in de bezette regio Loegansk is vernietigd, slechts een racist overleefde dat", staat erbij. De video verscheen gisteren online.

Zwitserland sluit zich aan bij EU-sancties

Zwitserland sluit zich aan bij de laatste sancties die de EU tegen Rusland en Belarus heeft afgekondigd. Zwitserland is zelf geen lid van de EU.

Onderdeel van het laatste sanctiepakket is een olie-embargo dat begin volgend jaar van kracht moet zijn. Volgens de Zwitserse regering is Zwitserland een van de belangrijkste knooppunten voor de handel in olie en olieproducten.

Ook heeft het land nog eens honderd individuen op zijn sanctielijst gezet. Het zijn vooral militairen en oligarchen. Daarnaast staan de Zwitsers achter het besluit om vier Russische en Belarussische banken uit het internationale betalingssysteem Swift te weren.

Lavrov stelt dat veroordeelde buitenlanders misdaden in regio Donetsk pleegden

Volgens de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken hebben de drie buitenlandse strijders die gisteren de doodstraf kregen opgelegd misdaden begaan in de regio Donetsk. De drie, twee Britten en een Marokkaan, werden gedwongen om zich over te geven bij de slag om Marioepol en vochten aan Oekraïense kant mee tegen de Russen.

Hoewel de drie officieel veroordeeld werden door een rechtbank die wordt gerund door Oost-Oekraïense separatisten, houdt het Westen Rusland verantwoordelijk voor hun lot. Op hun veroordeling kwam internationaal veel kritiek.

"De rechtszaken zijn gehouden op basis van de wetgeving van de volksrepubliek Donetsk omdat de misdaden in dat gebied gepleegd werden", zegt Lavrov. Deze volksrepubliek wordt door de meeste landen niet erkend.

'Russen zoeken naar zwakke plekken bij rivier in oosten van Oekraïne'

Russische troepen zijn in het oosten van Oekraïne op zoek naar zwakke plekken in de Oekraïense defensie in de buurt van de rivier Siversky Donets, meldt woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie Oleksandr Motoezjanyk.

Hij zegt verder dat nog altijd veel aanvallen plaatsvinden in het oosten van het land. In het zuiden van het land is het volgens de woordvoerder rustiger.

Eerder had een woordvoerder van de Oekraïense troepen in het zuiden van Oekraïne nog gezegd dat Rusland veertig kruisraketten vanuit zee op Oekraïne gericht heeft en dat Oekraïners de komende tijd voorbereid moeten zijn op toenemende raketaanvallen. Deze informatie is echter niet te bevestigen.

Amnesty noemt doodvonnis voor drie buitenlandse strijders 'grotesk'

Amnesty International heeft het doodvonnis dat drie buitenlandse strijders gisteren opgelegd kregen in de separatistenrechtbank in Donetsk veroordeeld. De drie, twee Britten en een Marokkaan, werden gedwongen om zich over te geven bij de slag om Marioepol en vochten als vrijwilliger aan Oekraïense zijde.

Nina Navid, een Britse medewerkster van Amnesty, vertelt aan de BBC dat het "groteske straffen" zijn. Volgens haar worden de twee Britten vanwege de Britse steun aan Oekraïne mogelijk gebruikt als "wreed diplomatiek middel".

Een woordvoerder van premier Johnson zei gisteren al dat met hun veroordeling de Geneefse Conventie wordt geschonden. Die schrijft onder meer voor dat krijgsgevangenen humaan en met eerbied behandeld moeten worden en dat zij naar hun vaderland mogen terugkeren als de oorlog voorbij is.

AP: Angst dat interesse van Westen afneemt bij lange oorlog in Oekraïne

Nu de oorlog in Oekraïne al ruim drie maanden duurt, is er bij Oekraïense bestuurders angst dat vanuit het Westen "oorlogsmoeheid" ontstaat, meldt persbureau AP. Hierdoor zou de steun voor Oekraïne kunnen afnemen, vrezen de bestuurders.

Het persbureau sprak met meerdere politiek analisten. De Oekraïense analist Volodymyr Fesenko zegt dat de oorlog het land een kleine 5 miljard euro per maand kost en dat het land daarmee zeer afhankelijk is van de blijvende steun vanuit het Westen. Volgens hem is het duidelijk "dat Rusland vastberaden is om het Westen uit te putten. Ze gaan ervan uit dat Westerse landen vermoeid raken en dat hun militaire retoriek langzaam afneemt in hevigheid".

Analist Matteo Villa van politieke denktank ISPI ziet vooral in de lange onderhandeling over een Russische olieboycot van EU-landen een teken dat de Europese eenheid een beetje afneemt.

Onderzoeker Nigel Gould-Davies van het International Institute for Strategic Studie is minder stellig. Volgens hem is er nog geen sprake van "erosie van empathische steun voor Oekraïne", maar hij ziet wel "kleine aanwijzingen van verschillende spanningen over wat doelen van het Westen zouden moeten zijn. Die zijn nog niet helder gedefinieerd."

Strijd om Severodonetsk duurt voort

De strijd om de Oost-Oekraïense stad Severodonetsk duurt nog altijd voort, meldt het Oekraïense leger in een update.

Volgens het leger hebben Oekraïense troepen met succes een aanval afgeweerd op het dorp Tosjkivka, iets ten noordwesten van Severodonetsk. Gisteren meldde de gouverneur van de regio Loegansk, waar Severodonetsk ligt, al dat er zware gevechten zijn rond de stad.

Gouverneur Serhi Hajdaj waarschuwde inwoners van de stad dat het zeer gevaarlijk is om in de stad te zijn, zelfs in schuilkelders. Volgens hem gebruiken Russische troepen zware wapens "die zelfs beton kunnen doorboren".

'Rusland blijft verouderd militair materieel inzetten in Oekraïne'

Het Russische leger blijft verouderd materieel inzetten in de oorlog in Oekraïne, meldt het Institute for the Study of War (ISW) in een dagelijkse rapportage. Het instituut baseert zich op de Oekraïense geheime dienst. Het materieel moet worden ingezet vanwege verlies van modern materieel.

Het zou onder meer gaan om mijnen uit de jaren vijftig die in de regio Cherson worden ingezet. Deze mijnen zouden voortijdig kunnen ontploffen bij transport.

Verder meldt het instituut dat in steeds meer veroverde gebieden Russische bestuurders in het zadel worden geholpen. Ook meldt het ISW dat in Severodonetsk nog altijd zwaar wordt gevochten. Onder meer het terrein van de Azot-kunstmestfabriek wordt zwaar bestookt.

Hoekstra: uitgangspositie Kiev versterken

Oekraïne bepaalt zelf wanneer het bereid is om de gesprekken met Rusland te hervatten en tot die tijd blijft Nederland Kiev militair en politiek steunen. Dat benadrukte minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken gisteravond in Nieuwsuur. Volgens hem is het zaak voor Nederland om Oekraïne te helpen zo sterk mogelijk te staan op het slagveld, om vervolgens een zo sterk mogelijke uitgangspositie te verwerven als de gesprekken eenmaal weer worden opgestart. Wanneer dat is, bepaalt Kiev, onderstreepte Hoekstra.

Oekraïne is gestopt met het overleg omdat Rusland geen serieuze voorstellen op tafel legde, en omdat Oekraïne geconfronteerd werd met zware misdaden tegen de eigen burgerbevolking, zei Hoekstra.

De minister onderstreepte tegelijkertijd dat ook president Zelensky erkent dat er een moment komt dat er weer moet worden onderhandeld. De suggestie dat sommige Europese landen, waaronder Frankrijk, er te veel op aansturen om president Poetin 'niet te vernederen' en het gesprek gaande te houden, wees Hoekstra van de hand. Volgens hem toont Europa eensgezindheid, al erkende hij dat het "te lang geduurd" heeft voor het zevende sanctiepakket rond was.

Wopke Hoekstra

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van vrijdag 10 juni. Het blog van gisteren vind je hier terug.