liveblog
NOS NieuwsAangepast

Vrees voor cholera-epidemie in Marioepol • VS wil vliegtuigen Abramovitsj in beslag nemen

liveblog gesloten

Liveblog gesloten

We sluiten nu het liveblog. Volg al het nieuws over de oorlog in Oekraïne morgenochtend in ons nieuwe liveblog.

Zo werkt het drone-team van het Oekraïense leger

Rusland en Oekraïne zetten tijdens de oorlog in Oekraïne drones in om gebied te verkennen, de vijand te spotten en ook om die aan te vallen. Dat laatste gebeurt met grotere drones. Oekraïne gebruikt daarvoor de Turkse Bayraktar. Verslaggever Sander van Hoorn sprak met een piloot die zo'n drone bestuurt.

Zo werkt het drone-team van het Oekraïense leger

'Cholera uitgebroken in Marioepol'

In de door Rusland ingenomen stad Marioepol worden mogelijke gevallen van cholera onderzocht. Dat zegt de adviseur van de verdreven burgemeester van de stad tegen Oekraïense media.

Cholera is een acute infectieziekte die gepaard gaat met overgeven en diarree, waardoor uitdroging op de loer ligt. Mensen kunnen de ziekte oplopen door het consumeren van vervuild water of voedsel en door nauw contact met patiënten.

Volgens het Oekraïense ministerie van Volksgezondheid is er inderdaad kans op een cholera-uitbraak in Marioepol. De toegang tot schoon drinkwater is beperkt, straten zijn vervuild en het duurt lang voordat omgekomen inwoners zijn begraven.

Schadevergoeding voor families Russische gardisten

Familie van gesneuvelde leden van de Russische nationale garde kan voortaan aanspraak maken op vijf miljoen roebel (zo'n 76.000 euro). Volgens staatspersbureau TASS heeft president Poetin die maatregel vandaag ingevoerd. De schadevergoeding is voor families van leden die in de oorlogen in Oekraïne en Syrië zijn omgekomen.

De Russische nationale garde werd in 2016 opgericht door Poetin en staat los van het Russische leger. De nationale garde doet dienst als een elitekorps dat binnen en buiten Rusland wordt ingezet, onder meer om terrorisme te bestrijden en om demonstraties te beëindigen.

VS klaagt oligarch Abramovitsj aan vanwege overtreden sancties

De Verenigde Staten willen twee vliegtuigen van de Russische oligarch Roman Abramovitsj in beslag nemen, omdat hij zonder de benodigde papieren de toestellen van Amerikaanse makelij zou hebben geëxporteerd naar Rusland. Onder de sancties van de VS aan het adres van Rusland is er een licentie nodig om dergelijke vliegtuigen te mogen exporteren. Die licentie zou Abramovitsj niet hebben, waardoor hij de vliegtuigen dus illegaal naar Rusland bracht.

Volgens het Amerikaanse ministerie van Handel zette Abramovitsj de twee toestellen - een Boeing 787 Dreamliner en een Gulfstream G650 ER - op naam van zijn kinderen, maar bleef hij de werkelijke eigenaar. De Gulfstream staat sinds 15 maart in Moskou, schrijft persbureau AP. De Boeing zou in Dubai zijn, nadat hij daar begin maart vanuit Moskou was geland. Dat toestel zou met een prijskaartje van 350 miljoen euro een van de duurste privévliegtuigen ter wereld zijn.

De VS heeft Abramovitsj overigens niet als persoon op een sanctielijst gezet. Het Verenigd Koninkrijk en de EU deden dat eerder wel. Kort na de Russische invasie in Oekraïne verkocht Abramovitsj, die zijn miljardenfortuin vergaarde met Russische staatsolie, daarom al de Engelse voetbalclub Chelsea. Hij was bijna twintig jaar eigenaar van de Premier Leagueclub. Daarna dook de Rus op als bemiddelaar bij de toen nog lopende onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne.

Lichamen Oekraïense militairen teruggegeven

Rusland heeft de eerste lichamen van Oekraïense militairen overgedragen die omkwamen bij de Azovstal-fabriek in Marioepol. Dat zeggen de voormalig leider van het Azov-bataljon en de familieleden van de militairen.

De Oekraïense troepen bij de Azovstal-fabriek vormden het laatste verzet in de door Rusland belegerde havenstad. Het fabrieksterrein werd hevig beschoten en gebombardeerd. Het Russische leger zei een aantal dagen geleden dat het 152 lichamen van Oekraïense strijders ontdekt had in de bunkers van de staalfabriek.

Enkele tientallen lichamen van gestorven Oekraïners zijn nu overgebracht naar Kiev om geïdentificeerd te worden. Daarna kunnen de gesneuvelde militairen worden overgedragen aan hun families.

Amerikaanse zender opnieuw beboet door Rusland

Een Russische rechtbank heeft de Amerikaanse zender Radio Free Europe/Radio Liberty opnieuw een boete opgelegd voor het niet verwijderen van 'fakenieuws' over de oorlog in Oekraïne.

Volgens persbureau Interfax is de boete omgerekend ruim 300.000 euro. De zender kreeg al meerdere keren boetes voor het niet verwijderen van journalistieke inhoud van zijn websites. Het totale boetebedrag is opgelopen tot zeker een miljoen euro.

Begin maart nam het Russische parlement een wet aan over het verspreiden van 'valse informatie' over wat Rusland een "speciale militaire operatie" in Oekraïne noemt. Volgens de wet kunnen burgers en journalisten beboet worden en veroordeeld tot gevangenisstraffen tot wel 15 jaar.

Radio Free Europe/Radio Liberty is sinds maart geblokkeerd door de Russische mediatoezichthouder Roskomnadzor.

Russische tv-zender bevestigt dood generaal

De Russische staatstv-zender Rossiya 1 heeft de dood van een Russische generaal op het Oekraïense slagveld bevestigd. Roman Koetoezov kwam om het leven bij hevige gevechten in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne. Het Russische ministerie van Defensie heeft nog niet gereageerd op de uitlatingen van de tv-zender.

Oekraïne zegt dat het tot nu toe twaalf Russische generaals heeft gedood sinds het uitbreken van de oorlog. Verschillende inlichtingendiensten uit het Westen houden het tot nu toe op zeker zeven.

Lavrov: sluiten luchtruim bij Servië is 'ongekend'

De Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken noemt het sluiten van het luchtruim door drie buurlanden van Servië "ongekend". De minister wilde naar Servië afreizen, maar Bulgarije, Montenegro en Noord-Macedonië sloten het luchtruim voor zijn toestel.

Lavrov zegt dat hij nog geen uitleg van die landen heeft gekregen over waarom dat is gebeurd. "Als een bezoek van de Russische minister van Buitenlandse Zaken aan Servië in het Westen wordt gezien als een bedreiging op universele schaal, dan gaat er iets in het Westen overduidelijk niet goed."

Het Kremlin noemt het sluiten van het luchtruim "een vijandige actie". De minister zegt dat hij zijn Servische ambtgenoot nu in Moskou heeft uitgenodigd. "Het belangrijkste is dat niemand onze relatie met Servië kan verpesten." Servië is een van de weinige landen in Europa die zich niet hebben uitgesproken tegen de invasie in Oekraïne.

Commissaris van de koning Flevoland bezoekt Oekraïne

Commissaris van de koning in Flevoland, Leen Verbeek, heeft tijdens een vierdaags bezoek aan Oekraïne steun betuigd aan de burgemeesters in het land. Samen met burgemeester Vitali Klitsjko van de hoofdstad Kiev ondertekende hij een verklaring waarin wordt opgeroepen tot wederopbouw van de verschillende Oekraïense gemeenschappen.

Leen Verbeek is niet alleen commissaris van de koning in Flevoland, maar ook voorzitter van het congres van lokale en regionale overheden van de Europese Raad. In die functie reisde hij afgelopen week naar Kiev, meldt Omroep Flevoland.

"In het licht van de wrede oorlog die Rusland voert tegen Oekraïne bent u, de burgemeesters en de lokale raadsleden, een levendig voorbeeld van de moed en veerkracht van het Oekraïense volk en de lokale autoriteiten in het verdedigen van uw land en democratische waarden", prees Verbeek het doorzettingsvermogen van de burgemeesters en gemeenteraadsleden in het land.

Verbeek sprak met verschillende burgemeesters en met minister Oleksiy Tsjermysjov over de mogelijkheden voor wederopbouw van de verwoeste dorpen en steden. Nu al is duidelijk dat gemeentebesturen in de Europese Unie daarbij nauw willen samenwerken met hun Oekraïense collega's, zo blijkt ook uit een verklaring die Verbeek samen met burgemeester Klitsjko ondertekende.

Leen Verbeek (m) in Kiev, links de burgemeester van de Oekraïense hoofdstad Vitali Klitsjko

'Oekraïne levert graan via Zwarte Zee'

Oekraïne gaat via de Zwarte Zee graan exporteren vanuit de geblokkeerde haven van Odessa. Er is een akkoord bereikt over de leveringen, meldt de Kremlin-getrouwe krant Izvestia op basis van bronnen binnen de regering van Rusland.

Rusland en Turkije zouden een plan hebben opgesteld waarbij de Turken het zeegebied rond Odessa zouden ontdoen van mijnen. Ook zou Ankara de graanschepen begeleiden tot in neutrale wateren. Oekraïne zou aarzelingen hebben omdat ontmijning van het havengebied de Russen vrij spel zou geven om Odessa aan te vallen.

De plannen zouden officieel bekrachtigd worden wanneer de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken deze week op bezoek is in Turkije. Of er een afgevaardigde van Oekraïne bij die gesprekken aanwezig is, is niet bekend.

Overleven in een kapotgeschoten stad: zo leven de inwoners van Marioepol

Overleven in een kapotgeschoten stad: zo leven de inwoners van Marioepol

Lavrov kan Servië niet in omdat buurlanden luchtruim gesloten houden

Een bezoek van de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken aan Servië is geannuleerd. Drie buurlanden weigeren om Russische vliegtuigen in hun luchtruim toe te laten, meldt de BBC. Russische vliegtuigen zijn al verbannen uit het luchtruim van EU-lidstaten, in het kader van de sancties die Brussel aan Rusland heeft opgelegd.

Om die reden laat Bulgarije niet toe dat het toestel met Lavrov over het land vliegt naar Servië. Ook Noord-Macedonië en Montenegro, die beide lid van de EU willen worden, laten het vliegtuig niet toe in hun luchtruim.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de annulering bevestigd. Servië is een van de weinige landen in Europa die een goede band met Rusland onderhouden. Lavrov brengt morgen een bezoek aan Turkije.

VK gaat eerste M270-raketsysteem leveren aan Oekraïne

Het Verenigd Koninkrijk gaat de eerste langeafstandsraketten aan Oekraïne leveren. Vorige week werd al bekend dat de Britten het zogenoemde M270-raketsysteem wilden leveren aan Oekraïne. Volgens staatssecretaris Wallace van Defensie helpt het systeem de Oekraïners om zich te verdedigen tegen de Russen.

Hoeveel van dit soort systemen, waarbij er meerdere raketten tegelijk afgevuurd kunnen worden, aan Oekraïne worden geleverd, heeft de regering niet bekendgemaakt. De BBC zegt te weten dat het er in eerste instantie drie zijn.

Met het systeem kunnen twaalf raketten in een minuut afgevuurd worden. Die raketten kunnen doelen raken binnen een straal van 80 kilometer. De komende weken worden Oekraïense militairen in het VK getraind in het gebruik van het systeem.

Het M270-systeem tijdens een oefening van de Britten

Zelensky bezoekt steden aan front

De Oekraïense president Zelensky heeft twee steden in het oosten van zijn land bezocht die dicht tegen het front aan liggen. Zelensky zegt dat hij de steden bezocht nadat hij met troepen had gesproken in de regio van Zaporizja, in het zuidoosten van Oekraïne.

"Daarna ging ik naar het oosten. We waren in Lysytsjansk en Soledar", zei Zelensky in zijn dagelijkse videoboodschap voor het Oekraïense volk. "Ik ben trots op iedereen die ik heb ontmoet, op iedereen met wie ik handen schudde, op iedereen met wie ik verbonden ben. Ik heb mijn steun aan hen uitgesproken."

In de omgeving van Lysytsjansk en Soledar vecht het Oekraïense leger momenteel tegen Russische troepen, die hun focus de afgelopen tijd op het oosten van het land hebben gelegd.

President Zelensky bezoekt oostfront

Oekraïners diep teleurgesteld na uitschakeling voor WK

In Cardiff heeft het nationale voetbalelftal van Oekraïne zich niet weten te plaatsen voor het WK voetbal in Qatar. De Oekraïners verloren door een eigen doelpunt van aanvoerder Jarmolenko met 1-0 van Wales, dat voor het eerst in 64 jaar naar het WK gaat.

De uitschakeling leidde tot emotionele taferelen. De spelers, die alles hadden gegeven, bedankten met tranen in de ogen hun fans. De helft van het team had sinds de Russische invasie geen wedstrijd meer gespeeld. Tot woensdag, toen Oekraïne Schotland uitschakelde.

Net als vier dagen geleden tegen Schotland betraden de spelers van Oekraïne het veld met de nationale vlag om de schouders. Het uitvak was goed gevuld met vluchtelingen die gratis kaartjes hadden gekregen.

'Weer Russische generaal om het leven gekomen'

In het oosten van Oekraïne is een Russische generaal gesneuveld, zegt een journalist van de Russische staatstelevisie op Telegram. Het gaat om Roman Koetoezov. De journalist zegt niet wanneer en waar precies de generaal is gedood. Het Russische ministerie van Defensie heeft de dood van de generaal nog niet bevestigd.

Een maand geleden meldde Oekraïne dat al negen Russische generaals om het leven waren gekomen. Rusland zelf had de dood van één generaal toegegeven.

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren vind je hier terug.