liveblog
NOS NieuwsAangepast

'Oekraïense leger begint tegenoffensief bij Izjoem' • Amerikaanse staatsdelegatie bezoekt Kiev

liveblog gesloten

In beeld: militaire oefening in Oekraïense regio Dnipro

Oekraïense militairen hielden vandaag een militaire oefening waarbij onder meer is getraind met het gebruik van een antitankgranaatwerper. Ook werd er geschoten met automatische geweren.

  • Reuters
    Het gebruik van een granaatwerper wordt uitgelegd
  • Reuters
    Het wapen wordt in gereedheid gebracht
  • Reuters
    De antitankgranaat wordt afgevuurd op het doelwit
  • Reuters
    Militairen bedekken hun oren als een granaatwerper wordt afgevuurd
  • Reuters
    Ook is er gevuurd met machinegeweren
  • Reuters

Informele NAVO-top in Berlijn begonnen

De NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken van alle dertig lidstaten zijn vandaag en morgen in Berlijn voor informeel overleg. Het belangrijkste onderwerp is de toetreding van Finland en Zweden. Ook de ministers van deze landen zijn in de Duitse hoofdstad. Beide landen staan op het punt om het NAVO-lidmaatschap aan te vragen .

Tijdens de bijeenkomsten wordt ook gesproken over de oorlog in Oekraïne, en welke verdere steun dat land nodig heeft om de Russen te bestrijden. Ook wordt het voorstel voor het NAVO-beleid in de komende jaren besproken, waaronder het beleid ten aanzien van Rusland.

Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra komt aan in Berlijn

'Oekraïense leger begint tegenoffensief bij Izjoem'

Het Oekraïense leger is volgens een regionale gouverneur bij de stad Izjoem aan een tegenoffensief begonnen. De stad in de Donbas viel enkele weken geleden in Russische handen. De Russen willen vandaaruit zuidwaarts trekken om Oekraïense troepen aan het oostelijke front in de regio's Loegansk en Donetsk te omsingelen.

Oekraïne slaagde er eerder in om de Russische troepen te verjagen uit de omgeving van Kiev en die van Charkov. Aangenomen wordt dat Rusland zich nu volledig concentreert op de verovering van de regio's Loegansk en Donetsk.

Het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten zei bij de Britse omroep Sky News dat de oorlog nog voor het einde van het jaar met een Russische nederlaag zal eindigen. Volgens president Zelensky kan niemand voorspellen hoelang de oorlog duurt.

'600 gewonden vast in Azovstal-fabriek'

Een militair die vastzit in het complex van de Azovstal-fabriek in Marioepol zegt tegen CNN dat de omstandigheden daar verschrikkelijk zijn. "Vandaag was ik in het ziekenhuis van het complex. Strijders liggen daar met geamputeerde armen en benen. Ze sterven in groten getale omdat we geen goede medische zorg kunnen bieden. Er zijn simpelweg geen medicijnen." Hij zegt dat er ongeveer 600 gewonde militairen in het uitgestrekte complex vastzitten.

Het is volgens hem onmogelijk om ernstig gewonde soldaten te redden in het ziekenhuis, dat "ontzettend stinkt". De militair vertelt hoe hij zag hoe iemand, die een grote wond in zijn been had, geopereerd werd. De man had een riem in zijn mond om op te bijten, omdat de medische ingrepen worden uitgevoerd zonder verdoving.

Ondertussen vragen de families van de gewonde militairen wanhopig om evacuaties. Een paar dagen terug vroegen ze hulp aan Turkije en vandaag aan de president van China. Turkije heeft vandaag bekendgemaakt dat het land wil helpen met de evacuatie van de gewonden. Dat zou twee weken geleden al zijn besproken met president Zelensky, maar tot op heden is Rusland niet akkoord gegaan met het voorstel.

Een recente foto waarop een deel van de verwoeste Azovstal-fabriek te zien is

Marioepol door de ogen van een Russische tv-ploeg

Een cameraploeg van de Russische televisiezender Russia Channel 1 heeft Marioepol bezocht en een reportage gemaakt over de verwoestingen in de Oekraïense stad vanuit Russisch perspectief.

Marioepol door de ogen van een Russische tv-ploeg

Amerikaanse staatsdelegatie bezoekt Kiev

De Amerikaanse oppositieleider in de Senaat Mitch McConnell is met een delegatie van het Congres naar Kiev gereisd om president Zelensky te ontmoeten. De president noemt het bezoek op Instagram een sterk signaal dat Oekraïne wordt gesteund door de Amerikaanse regering en bevolking.

"Bedankt dat u ons wil helpen vechten, niet alleen voor ons land maar ook voor de democratische waarden en vrijheden", zegt Zelensky. Het is niet duidelijk wanneer de bijeenkomst precies heeft plaatsgevonden en of de delegatie nog in Kiev is.

Zelensky en de Amerikaanse delegatie in Kiev

Oekraïne: Rusland trekt zich terug uit regio Charkov

De strijdkrachten van Oekraïne melden in een korte update dat Russische troepen zich terugtrekken uit de regio Charkov. Door tegenaanvallen is een aantal dorpen in het gebied al heroverd door het Oekraïense leger. De Russen trekken zich vermoedelijk terug om hun bevoorradingsroutes veilig te stellen.

Wekenlang zijn de stad Charkov en het omliggende gebied hevig beschoten door de Russen. Volgens de Oekraïense minister van defensie gaat Oekraïne een nieuwe fase van de oorlog in, die lang gaat duren. Poetin probeert het oostelijke deel van Oekraïne te veroveren.

Volgens president Zelensky hangt de uitkomst van de oorlog af van de steun van Europa en andere bondgenoten. "Niemand kan voorspellen hoelang deze oorlog nog gaat duren", zei hij gisteren in een videotoespraak.

Gisteren werden beelden naar buiten gebracht van een Oekraïens tegenoffensief bij de Donets-rivier:

Oekraïne blaast pontonbrug op om Russen te stoppen

'Russische generaal gaf opdracht voor gebruik clustermunitie in Charkov'

De Russische generaal Aleksandr Zjoeravljov heeft eind februari opdracht gegeven voor het gebruik van clustermunitie in de Oekraïense stad Charkov. Dat komt naar voren uit een onderzoek dat is uitgevoerd door CNN en het Centre for Information Resilience. Op satellietbeelden is een artilleriebrigade te zien die wordt aangestuurd door Zjoeravljov. Die brigade, die in de Russische regio Belgorod gestationeerd was, zou de clusterbommen hebben afgeschoten. CNN heeft dat aangetoond door de inslagplekken van elf raketten terug te voeren naar de locatie van de systemen waarmee ze afgevuurd zijn.

Uit de 300mm-Smerch-clusterraketten komen in totaal 72 granaten die zich verspreiden over een gebied met de grootte van een voetbalveld. Onder meer de Oekraïense burger Marharita Kirjoechina werd die dag geraakt. Ze stond met buurtgenoten in de rij om water te halen toen de granaten insloegen. "Ik voelde dat mijn been en mijn heup scheurden. Mijn arm werd geraakt en ik kon mijn hoofd niet voelen", vertelde ze aan CNN. Ze raakte gewond, terwijl op zijn minst tientallen anderen de aanval met de dood moesten bekopen.

Oekraïne is niet het eerste land waar Rusland clustermunitie inzet, al heeft het Russische ministerie van defensie dat altijd ontkend. Het land deed dat ook in Syrië, waar president Poetin zijn ambtgenoot Assad steunde in zijn strijd tegen de rebellen. Zjoeravljov leidde de aanvallen op de stad Aleppo en daarbij werd gebruikgemaakt van clusterbommen.

Meer dan honderd landen hebben een verdrag tegen het gebruik van clustermunitie ondertekend. Rusland en Oekraïne horen daar niet bij.

Op sociale media verschenen beelden van de aanvallen met clustermunitie in Charkov:

Raketaanvallen op Oost-Oekraïense stad Charkov

Finse president belt met Poetin

President Niinistö van Finland heeft de Russische president Poetin in een telefoongesprek laten weten dat Finland de komende dagen zal beslissen om het NAVO-lidmaatschap aan te vragen. Dat meldt een woordvoerder van de Finse president aan omroep YLE.

Volgens Niinistö was het een duidelijk en ondubbelzinnig gesprek waarin geen grote woorden vielen. De leiders probeerden spanningen te vermijden, zegt de woordvoerder.

Niinistö zei onder meer tegen Poetin hoe de situatie voor zijn land was veranderd sinds de Russische eis dat Finland niet zou toetreden tot de NAVO en de invasie van Oekraïne.

President Sauli Niinistö van Finland

Militaire oefeningen in Kaliningrad

Rusland heeft militaire oefeningen gehouden in de Russische enclave Kaliningrad (tussen Polen en Litouwen, aan de Oostzee). Er werd een aanval op de enclave nagespeeld waarbij meer dan tien Russische SU-27-gevechtsvliegtuigen werden ingezet. Volgens een persbericht van de Baltische vloot werden de vliegtuigen van de gesimuleerde vijand "vernietigd" door de SU-27's.

De oefeningen bij de Oostzee volgt op de aankondiging van Finland en de verwachte aankondiging van Zweden dat ze toe willen treden tot de NAVO en de Russische waarschuwing dat het zijn defensie rond de Oostzee in reactie daarop zal versterken.

Oekraïne: Russische troepen trekken zich terug uit Charkov

Het Oekraïense leger zegt dat de Russische troepen zich volledig terugtrekken uit de regio-Charkov. Volgens de generale staf van het Oekraïense leger willen de Russen zich focussen op de strijd in de regio rond Donetsk en het beveiligen van bevoorradingsroutes.

Charkov werd de afgelopen dagen voor het eerst in lange tijd niet gebombardeerd. Het Oekraïense leger zou de Russen zo ver teruggedrongen hebben dat artilleriebeschietingen op de stad niet langer haalbaar zijn.

Een achtergelaten Russische tank bij Mala Rohan, een dorp in de buurt van Charkov

Ministers G7: economische druk op Rusland opvoeren

De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7 hebben gezworen de druk op Rusland op te voeren door het land economisch en politiek te isoleren. Ook willen de zeven vooraanstaande industriële staten doorgaan met wapenleveranties aan Oekraïne en de gevolgen van wereldwijde voedseltekorten door de oorlog bestrijden.

Dat schrijven de ministers van de zeven landen, vanochtend bijeen in Duitsland, in een gezamenlijke verklaring. "We zijn vastbesloten om de economische en politieke druk op Rusland verder op te voeren en gezamenlijk te blijven optrekken", aldus het document.

EC wil maximumprijzen voor aardgas toestaan

De Europese Commissie wil het EU-lidstaten mogelijk maken om een maximumprijs voor aardgas in te stellen, meldt de Duitse krant Welt am Sonntag. Nu zitten Europese regels die eerlijke concurrentie moeten garanderen dat in de weg.

De krant citeert een document van de Europese Commissie waarin staat dat lidstaten wordt toegestaan om de consumentenprijzen tijdelijk te reguleren, om te voorkomen dat ze verder omhoog schieten, zelfs voordat er sprake is van een tekort aan gas. Zo'n interventie gaat wel veel geld kosten, waarschuwt de commissie.

Eerder deze week beschuldigde Duitsland Rusland ervan energie als wapen in te zetten tegen het Westen. Moskou heeft sancties ingesteld tegen westerse energiebedrijven. Ook stroomt er minder gas uit Rusland naar Europa door pijplijnen over Oekraïens grondgebied.

Muziek vanuit Tsjernobyl

Een bijzondere video op sociale media van Sviatoslav Vakarchuk, een bekende Oekraïense muzikant, opgenomen in de kerncentrale van Tsjernobyl. Vanuit een controlekamer zingt en speelt hij een lied voor Oekraïne met de titel Alles komt goed.

Moskou: 'Geen vijandelijke intenties tegen Finland en Zweden'

Moskou heeft geen vijandelijke intenties tegen Finland en Zweden en ziet geen "echte" redenen voor de twee landen om zich aan te sluiten bij de NAVO. Dat heeft de Russische plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Alexander gezegd volgens Russische persbureaus.

Tegelijkertijd waarschuwde hij de NAVO dat het opstellen van kernwapens dichter bij de Russische grens kan rekenen op "passende voorzorgsmaatregelen die de afschrikking garanderen". Vorige maand kwam Rusland al met een soortgelijke waarschuwing. Plaatsvervangend voorzitter van de Russische Veiligheidsraad Dmitri Medvedev zei dat er kan geen sprake meer zijn van een kernwapenvrije status voor de Oostzee als Zweden en Finland toetreden tot de NAVO. "Het evenwicht moet worden hersteld", zei Medevdev toen.

Oekraïne: honderden dode Russische militairen achtergelaten

Het Oekraïense leger zegt honderden dode Russische militairen te hebben gevonden, onder meer in de buurt van Kiev. Volgens Oekraïne laat Rusland gesneuvelde militairen achter op het slagveld. Dit is niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Op beelden van de persbureaus AP en Reuters is te zien hoe de lichamen in lijkzakken naar gekoelde treinwagons worden overgebracht:

Oekraïense kolonel: 'Honderden gesneuvelde Russen achtergelaten op slagveld'

Finse netbeheerder: stroomlevering uit Rusland is gestopt

Rusland levert, zoals aangekondigd, sinds vannacht geen stroom meer aan Finland. Dat heeft de Finse netbeheerder Fingrid bevestigd aan verschillende Finse en buitenlandse media. Het levert volgens de netbeheerder geen grote problemen op omdat Zweden genoeg elektriciteit levert aan het buurland en ook omdat er nu minder stroom wordt verbruikt dan in de winter.

Het Russische bedrijf Inter RAO kondigde gisteren aan de stroomlevering aan Finland vannacht om 01.00 uur lokale tijd te stoppen vanwege "problemen met het ontvangen van betalingen voor de elektriciteit die op de markt verkocht wordt". De mededeling kwam kort nadat de Finse premier Marin had aangekondigd binnen korte tijd te willen toetreden tot de NAVO. Of dat ermee te maken heeft, is onduidelijk.

Vanaf 2023 hoopt Finland volledig de eigen stroomvoorziening te kunnen verzorgen.

NAVO-ministers vandaag bij elkaar

De ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO-landen komen vandaag bij elkaar in Berlijn om de uitbreiding van het bondgenootschap met Zweden en Finland te bespreken. Naar verwachting vragen die landen het lidmaatschap komende week officieel aan.

De Turkse president Erdogan zei gisteren dat zijn land "weinig positief" is over de plannen van Zweden en Finland om lid te worden van de NAVO. Volgens hem herbergen de landen "vele terroristische organisaties". Daarmee doelde hij op Koerdische organisaties die in de twee landen actief zijn.

De ministers van Buitenlandse Zaken van Zweden en Finland zijn vandaag bij het NAVO-overleg aanwezig. De bewindslieden komen om 17 uur aan in Berlijn en een informeel werkdiner start om 19.00 uur.

'Het Songfestival is een brug naar ons normale leven voor de oorlog'

In Turijn bereidt de Oekraïense band Kalush Orchestra zich voor op de finale van het Eurovisie Songfestival vanavond. De bandleden en hun fans zijn met hun hoofd meer bij de oorlog in hun land en bij hun familieleden die bestookt worden door Russische raketten.

'Het Songfestival is een brug naar ons normale leven voor de oorlog'

Minder Oekraïners naar Duitsland

De instroom van Oekraïense vluchtelingen naar Duitsland neemt af. Dat meldt minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser in de Rheinische Post. Er arriveren nu ongeveer 2000 Oekraïners per dag in Duitsland. Half maart waren dat er zo'n 15.000.

De krant Die Welt laten weten dat er tussen 24 februari en 11 mei ruim 700.000 Oekraïners zijn ingeschreven in het centrale register voor buitenlanders AZR. Vermoedelijk is een deel doorgereisd naar andere EU-landen.

Faeser verwacht dat de meeste vluchtelingen op termijn weer terugkeren naar Oekraïne, maar dat sommigen blijven als ze de kans zien om met hun kwalificaties voet aan de grond te krijgen op de Duitse arbeidsmarkt. Volgens de minister is er onder de Duitse bevolking nog steeds grote bereidheid om te helpen. "Vluchtelingen worden hier zeer goed opgevangen. Er gaat op dit moment niets mis."

Oekraïense vluchtelingen worden opgevangen op een station in Dresden

Hoofd Oekraïense inlichtingendienst voorziet Russische nederlaag

Volgens het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten Kirilo Boedanov, zal de oorlog, nog voor het einde van het jaar eindigen met een Russische nederlaag. Die verwachting sprak hij gisteravond uit bij de Britse omroep Sky News. Het gaat om de meest gedetailleerde en optimistische prognose van een hooggeplaatste Oekraïense functionaris tot nu toe.

Volgens Boedanov duiden de ontwikkelingen op het strijdtoneel erop dat Oekraïne tegen het einde van het jaar alle verloren gebieden terug heeft, inclusief het schiereiland de Krim en de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het keerpunt zal in de tweede helft van augustus komen, zegt het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten. Het Russische leger is volgens hem lang niet zo sterk als gedacht wordt. "De Russische kracht is een mythe. Het is niet zo krachtig. Het Russische leger is gewoon een horde mensen met wapens", aldus Boedanov.

Een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken waarschuwde gisteravond juist dat de oorlog een "derde fase" ingaat, die gekenmerkt wordt door "langdurig vechten".

Oekraïense militairen op een mobiele raketinstallatie bij Lysytsjansk in Oost-Oekraïne

'Pro-Russisch bestuur Cherson wil in Russische Federatie'

Het door Rusland in Cherson geïnstalleerde bestuur wil dat de regio zich aansluit bij de Russische Federatie. Dat meldt de Britse militaire inlichtingendienst. Cherson is de enige regio waar het Rusland is gelukt een pro-Russisch bestuur te installeren.

De dienst verwacht dat het bestuur een referendum zal houden over aansluiting van Cherson bij de Russische federatie, en dat de resultaten daarvan vrijwel zeker zo worden gemanipuleerd dat zich een duidelijke meerderheid aftekent voor afscheiding van Oekraïne.

'Oorlog gaat derde fase in: langdurige gevechten'

De oorlog die Rusland voert in Oekraïne gaat de "derde fase" in, zegt een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken. Volgens hen zal de nieuwste fase zich kenmerken door "langdurig vechten".

De eerste fase bestond uit pogingen van Rusland om Oekraïne "binnen een paar dagen" in te nemen, zegt de adviseur, Viktor Androesiv. Daarna volgde een fase waarin Rusland de Oekraïense troepen probeerde te omsingelen en in meerdere belegerde gebieden uit te schakelen.

In de nieuwste fase verdedigt het Russische leger de terreinwinst die het sinds de invasie op 24 februari heeft geboekt, stelt Androesiv. Het gaat bijvoorbeeld om veroverd gebied in de oostelijke regio's Donetsk en Loegansk. "Dit laat zien dat ze van plan zijn om het een lange oorlog te maken", aldus de adviseur. Volgens hem lijkt het erop dat Moskou door de oorlog te rekken het Westen aan de onderhandelingstafel hoopt te krijgen.

Welkom!

Welkom in ons nieuwe liveblog over de oorlog in Oekraïne. Ons blog van gisteren is hier terug te vinden.