Zelensky wil einde blokkade van havens • 'EU-toetreding Oekraïne duurt mogelijk decennia'

Eervolle vermelding voor Oekraïense journalisten bij Pulitzerprijzen

De Oekraïense journalisten die verslag doen van de oorlog in hun land krijgen een speciale vermelding bij de uitreiking van de Pulitzerprijzen, de belangrijkste journalistieke prijzen in de Verenigde Staten. "Ondanks de bombardementen, ontvoeringen, bezettingen en zelfs doden zijn deze journalisten vasthoudend doorgegaan met het schetsen van een nauwkeurig beeld van hun verschrikkelijke realiteit. Ze bewijzen eer aan Oekraïne en journalisten over de hele wereld", vindt de jury.

Een speciale vermelding bij de Amerikaanse prijzen voor literatuur, nieuws, kunst en letteren is zeer eervol. In tegenstelling tot de Pulitzerprijzen worden de speciale vermeldingen niet ieder jaar toegekend. Eerdere vermeldingen gingen naar onder anderen de burgerrechtenactivst Ida B. Wells, Maus-illustrator Art Spiegelman, Aretha Franklin en Bob Dylan. Een van de kenmerken van de Pulitzerprijzen is dat ze doorgaans alleen gaan naar Amerikaanse publicaties, theaterstukken en boeken, wat de vermelding voor de Oekraïense journalisten extra opvallend maakt.

Biden tekent wet die wapenleveranties aan Oekraïne versnelt

De Amerikaanse president Biden heeft de Ukraine Democracy Defense Lend-Lease Act of 2022 ondertekend. Die wet neemt enkele juridische hindernissen weg waardoor er sneller wapens aan Oekraïne geleverd kunnen worden.

Er zijn overeenkomsten met de historische Lend-Lease Act uit de Tweede Wereldoorlog. Die stelde de Verenigde Staten in 1941 in staat wapens te leveren aan landen die vochten tegen nazi-Duitsland op een moment dat de VS officieel nog neutraal was. Onder de Lend-Lease Act ontving ook de Sovjet-Unie Amerikaanse wapens.

Inmiddels heeft de VS Oekraïne gesteund met zo'n 4 miljard dollar aan wapentuig. Als het aan Biden ligt, wordt die steun nog sterk uitgebreid. Hij heeft het Amerikaanse Congres gevraagd om een investering van 33 miljard dollar.

Opvallend genoeg is de wet ondertekend op de dag dat Rusland juist de overwinning op nazi-Duitsland vierde. Witte Huis-woordvoerder Jen Psaki verwees daarnaar in een persconferentie: "Het zou vandaag moeten gaan om het vieren van vrede en eenheid in Europa en het verslaan van de nazi's in de Tweede Wereldoorlog. In plaats daarvan verdraait Poetin de geschiedenis en probeert hem te veranderen om zijn onrechtvaardigde en niet-uitgelokte oorlog goed te praten."

Poetin gaf vandaag in zijn toespraak de NAVO de schuld van de oorlog in Oekraïne. Hij zou geen andere keuze hebben gehad dan Oekraïne binnenvallen omdat de NAVO Rusland zou bedreigen.

Op Overwinningsdag zijn deze Moskovieten trots op hun land

Moskovieten vertellen tegen NOS-correspondent Geert Groot Koerkamp wat de overwinning op nazi-Duitsland voor hen betekent, ook in het licht van de huidige oorlog met Oekraïne. Maar die laatste vraag werd niet altijd beantwoord.

Hoekstra: meer militaire slagkracht nodig in de EU

Europa moet meer militaire slagkracht krijgen en in staat zijn om zichzelf te kunnen verdedigen, wat nu niet het geval is. Dat zei buitenlandminister Hoekstra in een toespraak in Maastricht ter gelegenheid van Europadag. Volgens Hoekstra moet de snelle interventiemacht van de Europese Unie die in de maak is, worden versterkt.

Hoekstra wil onder meer "de capaciteit vergroten", wat ervoor moet zorgen dat Europa onder meer zelf evacuaties uit vijandig gebied kan regelen.

Ook wil Hoekstra zo nodig meer geld uittrekken voor het fonds waaruit de EU militaire hulp aan Oekraïne en andere buitenlanden betaalt. Hoekstra is van mening dat Oekraïne militair zo sterk mogelijk gemaakt moet worden, want "wie wil dat Oekraïne sterk staat aan de onderhandelingstafel, zal ervoor moeten zorgen dat het sterk staat op het slagveld."

Vormen van protest op Overwinningsdag in Rusland

Op de dag dat Rusland de overwinning op nazi-Duitsland viert, vinden er nieuwe protesten plaats van Russen die tegen de oorlog in Oekraïne zijn.

Twee Russische journalisten werkten tot vandaag voor de regeringsgezinde nieuwssite Lenta.ru. Vanochtend verschenen op die site zo'n twintig artikelen die Poetin en de oorlog in Oekraïne sterk veroordelen. Teksten zoals "Vladimir Poetin is een sneue, paranoïde dictator geworden" waren te lezen. Kort na publicatie verdwenen de artikelen, maar de teksten zijn wel gearchiveerd.

Ook verscheen vandaag in menu's van Russische smart-tv's een bericht tegen de oorlog: "Het bloed van duizenden Oekraïners en honderden vermoorde kinderen kleeft aan jullie handen. De televisie en de autoriteiten liegen. Zeg nee tegen oorlog."

Zelensky wil einde aan Russische blokkade van Oekraïense havens

President Zelensky wil dat er een einde komt aan de blokkades van havens in Oekraïne, om zo tarwe te kunnen exporteren naar het buitenland. Volgens de Oekraïense president kan dit helpen om een internationale voedselcrisis af te wenden. Rusland en Oekraïne zijn samen verantwoordelijk voor ongeveer 30 procent van de wereldwijde export van tarwe.

De Oekraïense premier Shmyhal zegt dat Oekraïne dagelijks 170 miljoen dollar misloopt doordat het land is afgesneden van toegang tot hun havens. "Negentig miljoen ton aan landbouwproducten die geëxporteerd zouden worden naar landen in Azië, Afrika en Europa is nu geblokkeerd." Slechts een deel van die producten kan via land geëxporteerd worden.

Voorzitter Michel van de Europese Raad waarschuwde tijdens een bezoek aan havenstad Odessa dat er nu niks gebeurt met de silo's vol met graan, tarwe en mais. "Dit heeft dramatische gevolgen voor kwetsbare landen en vraagt om een wereldwijde reactie."

Herdenkingsmars in straten Moskou met portretten van oorlogsslachtoffers

In Moskou liepen honderdduizenden mensen mee in een herdenkingsmars. Ze droegen foto's van familieleden die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Ook zwaaiden ze met Russische vlaggen.

Ook president Poetin liep mee in de herdenkingsmars met een foto van zijn grootvader. Elk jaar wordt deze mars gehouden op 9 mei.

Macron: toetreding Oekraïne tot EU duurt mogelijk decennia

Het zal mogelijk tientallen jaren duren voordat Oekraïne kan toetreden tot de Europese Unie. De Franse president Macron heeft dat gezegd in een toespraak in het Europees Parlement.

Een paar dagen nadat Rusland het land was binnengevallen, begon Oekraïne met de start van de toetredingsprocedure. "We weten allemaal dat het proces om lid te worden meerdere jaren duurt, mogelijk decennia", zei Macron. Dit kan alleen veranderd worden als de EU besluit om de eisen voor toetreding te versoepelen, zei hij. Landen moeten bijvoorbeeld een stabiele rechtsstaat hebben en wetten en regels van de EU invoeren. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula van der Leyen wil dat Oekraïne versneld kan toetreden.

Wel kan Oekraïne zich bij een Europese 'politieke gemeenschap' voegen tot die tijd, stelde de Franse president voor. Op deze manier kunnen landen als Oekraïne, Moldavië en Georgië meer betrokken raken bij Europa.

Rusland: 'Polen moet veiligheid van ambassadeur waarborgen'

Rusland heeft gereageerd op het incident waarbij de Russische ambassadeur in Polen met verf werd besmeurd. Dit gebeurde toen hij bloemen neer wilde leggen bij een monument ter nagedachtenis aan tijdens de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde Sovjetsoldaten.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken beschuldigt de Poolse regering van "toegeeflijkheid aan neonazistische misdadigers". Het ministerie zegt dat Polen de veiligheid van een kranslegger moet kunnen waarborgen. De Poolse binnenlandminister zegt over het incident dat de Poolse regering de ambassadeur had aanbevolen de bloemen niet te leggen vandaag.

Tijdens de kranslegging stonden ook demonstranten met Oekraïense vlaggen. De ambassadeur kon vervolgens het terrein wel veilig verlaten.

Hier is te zien hoe de ambassadeur besmeurd wordt:

De militaire verliezen waar Poetin het niet over heeft

Rusland viert vandaag de zogenoemde Dag van de Overwinning, waarop de Sovjet-Unie 77 jaar geleden samen met de geallieerden nazi-Duitsland versloegen. En ook een dag waarop de militaire slagkracht en successen van het Russische leger tijdens een grote militaire parade in Moskou werden getoond en geclaimd.

Waar het niet over ging zijn de grote verliezen die het Russische leger momenteel lijdt in Oekraïne. En die verliezen zijn aanzienlijk, vertelt kolonel Han Bouwmeester in podcast De Dag. Hij maakt de balans op aan Russische zijde: wat hebben de Russen verloren aan manschappen, aan materieel en welke strategische doelen moeten ze laten varen?

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren.

Vraag naar slaapplekken Oekraïners voor het eerst gedaald

Voor het eerst sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne is het aantal vluchtelingen dat gebruikmaakt van opvangplekken gedaald. Ruim 200 Oekraïense vluchtelingen verlieten afgelopen weekend een gemeentelijke opvanglocatie. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Voor het weekend maakten nog 35.450 vluchtelingen gebruik van de gemeentelijke opvang, na het weekend waren dat er 234 minder.

Het aantal Oekraïners dat is geregistreerd bij gemeenten is toegenomen van 52.930 naar 53.400. Ruim 18.000 vluchtelingen hebben dus onderdak gevonden buiten de officiële opvangplekken, zoals bij een gastgezin.

Oekraïne meldt nieuwe bestorming Azovstal-fabriek

Het Oekraïense ministerie van Defensie meldt dat Russische troepen opnieuw proberen om de Azovstal-fabriek in Marioepol in te nemen. De Russen zouden bezig zijn met een 'bestormingsoperatie' met tanks en artillerievuur.

Het complex in de zwaargetroffen stad ligt al weken onder vuur. Afgelopen weekend werden de laatste burgers uit de staalfabriek geëvacueerd. In de bunkers van de fabriek zouden zich nog honderden Oekraïense soldaten schuilhouden. Zij zeggen zich niet over te geven. Rusland heeft eerdere beweringen dat het de fabriek bestormt steeds ontkend.

Rutte spreekt donderdag Oekraïens parlement toe

Premier Rutte spreekt donderdag het Oekraïense parlement, de Verkhovna Rada, toe via een videoverbinding. Hij doet dat op verzoek van president Zelensky, schrijft Rutte in een tweet.

In maart richtte Rutte zich al in een videoverbinding tot de Oekraïense bevolking. Zelensky sprak later die maand de Tweede Kamer toe.

Europese Commissie komt met advies over toetreding Oekraïne tot EU

De Europese Commissie wil volgende maand met een antwoord komen op het Oekraïense verzoek om toe te treden tot de Europese Unie. Dat zei voorzitter van de commissie, Ursula von der Leyen, in het Europees Parlement. Via een videoverbinding heeft ze hier contact over gehad met president Zelensky.

Vorige maand heeft Von der Leyen persoonlijk aan Zelensky een snellere start van de toetredingsprocedure beloofd. Het zou volgens haar niet, zoals gewoonlijk, gaan om een kwestie van jaren, maar om weken. Uiteindelijk is het aan de EU-lidstaten om zich te buigen over het toetredingsverzoek.

Ook zei Von der Leyen in het parlement dat de toekomst van Europa ook de toekomst van Oekraïne is. "De toekomst van onze democratie is de toekomst van jullie democratie."

Buitenlandse Zaken kan overlijden Nederlandse strijder niet bevestigen

Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt de dood van de Nederlandse strijder in Oekraïne, die vanmiddag werd gemeld, niet te kunnen bevestigen. Een woordvoerder laat weten dat een formele verklaring van het overlijden nodig is, inclusief het tijdstip van overlijden. "In een oorlogssituatie is het moeilijk te zeggen of die er ooit komt."

De familie van de 55-jarige man wil desgevraagd geen reactie geven op het bericht.

'Nederlandse strijder omgekomen in Oekraïne'

In Oekraïne is een Nederlandse strijder omgekomen, meldt De Telegraaf op basis van een vertegenwoordiger van de familie van de man. Volgens de krant gaat het om een 55-jarige man die zich had aangesloten bij het Oekraïense vreemdelingenlegioen. Hij zou in de omgeving van Molodova, in het oosten van Oekraïne, zijn geraakt door artillerievuur.

"Hij heeft nooit zijn besluit betreurd", schrijft zijn dochter volgens De Telegraaf op sociale media. "Hij was gelukkig en hij voelde dat hij op de juiste plek was. Zijn commandant zei: 'Hij is gestorven als een held'."

EU-buitenlandchef: neem Russische reserves in beslag voor wederopbouw Oekraïne

De Europese Unie zou moeten overwegen om Russische reserves in het buitenland in beslag te nemen om zo de kosten van de wederopbouw van Oekraïne te dekken, zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell in de Financial Times. Hij verwijst naar de Verenigde Staten die de controle namen over miljarden dollars van de Afghaanse centrale bank en daarmee humanitaire hulp boden aan het land toen de Taliban opnieuw de macht grepen. Borrell vindt het logisch om een soortgelijke stap te zetten met Russische reserves.

"Ik zou er een groot voorstander van zijn", zei Borrell in het interview met de Financial Times. "We hebben het geld in onze zakken en iemand moet me uitleggen waarom zo'n stap goed is met Afghaans geld en niet met Russisch geld."

De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken zegt tegen staatspersbureau TASS dat hij het idee onwettig vindt en dat het het vertrouwen in Europa zal beschadigen.

Inwoners Lviv over toespraak Poetin: 'Hij gaat naar de hel'

Russische ambassadeur Polen besmeurd met rode verf

De Russische ambassadeur in Polen is met rode verf besmeurd, schrijft het Russische staatspersbureau RIA Novosti. Hij zou de verf over zich heen hebben gekregen toen hij probeerde bloemen neer te leggen bij een monument ter nagedachtenis aan in WO2 gesneuvelde Sovjetsoldaten. Het persbureau deelde ook beelden van het incident, maar zonder audio. Op andere video's die online zijn geplaatst is te horen dat een menigte de ambassadeur uitscheldt als 'fascist'.

Na zijn toespraak legt Poetin een krans en bloemen

Na zijn toespraak op de belangrijkste dag voor de Russen, 9 mei, legde de Russische president traditiegetrouw een krans bij het monument voor de gesneuvelde militairen in de 'Grote Vaderlandse Oorlog'. Ook legde Poetin bloemen neer bij monumenten van steden die nazi-Duitsland versloegen in de Tweede Wereldoorlog, waaronder de Oekraïense steden Odessa en Kiev.

Programmapagina Russische tv-zenders gehackt

De online programmagids van Russische televisiezenders is vanochtend gehackt, meldt de BBC. Volgens de Britse omroep werd de naam van elk programma rond het tijdstip van de militaire parade in Moskou veranderd in een boodschap om Russen te wijzen op de situatie in Oekraïne.

"Aan jullie handen zit het bloed van duizenden Oekraïners en hun honderden vermoorde kinderen. De televisie en de autoriteiten liegen. Nee tegen oorlog", zou er op alle programmapagina's hebben gestaan. Wie er achter de tekstwijziging zit is niet bekend.

Terugkijken: de hele toespraak van Poetin

Kijk hier de volledige toespraak van president Poetin terug:

Britse minister van Defensie: Poetin herhaalt fouten van vorige eeuw

De Russische president Poetin en zijn generaals zijn een afspiegeling van het fascisme en de tirannie van 77 jaar geleden, zei de Britse minister van Defensie Wallace naar aanleiding van de Russische viering van de Sovjet-zege op de Duitse nazi's.

De invasie van Oekraïne onteert volgens Wallace het militaire verleden van Rusland. De minister zei dat de Russische generaals net zo medeplichtig waren aan oorlogsmisdaden als hun president en daarvoor berecht moeten worden door een krijgsraad. "Poetin moet zich realiseren dat hij heeft verloren. Rusland is niet meer wat het was."

Russische raketaanval op regio rond Odessa

Het Oekraïense leger meldt dat vier precisieraketten zijn ingeslagen in de regio rond Odessa, de havenstad in het zuidwesten van Oekraïne. De raketten zijn volgens het leger afgevuurd vanaf de Krim. Verdere details zijn niet bekendgemaakt. Rusland heeft nog niet op het bericht gereageerd.

Eerder vandaag waarschuwde het Oekraïense leger al dat er een verhoogde kans is op raketaanvallen in de regio.

Zelensky: 'We strijden voor een nieuwe overwinning'

De Oekraïense president Zelensky stond voorafgaand aan de speech van Poetin in een video ook stil bij de Dag van de Overwinning. Hij benadrukt daarin dat ook miljoenen Oekraïners tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen de nazi's vochten en zo samen met andere landen de bezetter uit Oekraïne verdreven.

"We zullen nooit toestaan dat iemand deze overwinning kaapt, we zullen nooit toestaan dat die overwinning toegeëigend wordt", zegt Zelensky, verwijzend naar de viering van de overwinning op nazi-Duitsland in Rusland.

In de video verwijst Zelensky indirect naar Poetin, die volgens hem de 'horrordaden van Hitlers regime' aan het herhalen is. "Hij is verdoemd, omdat hij vervloekt werd door zijn voorouders toen hij hun moordenaar begon te imiteren. Daarom zal hij alles verliezen." Zelensky zegt dat Oekraïne binnenkort twee feestdagen zal hebben waarop een overwinning gevierd wordt.

"Op deze dag strijden we voor een nieuwe overwinning", zegt de president:

'Poetin moet land verenigen om invasie uit te leggen

Generaal buiten dienst Mart de Kruif zegt in het NOS Journaal dat de president Poetin met zijn toespraak het land probeert te verenigen, om zo uit te leggen wat Rusland in Oekraïne aan het doen is. "Dat doet hij door de Tweede Wereldoorlog erbij te halen. Rusland wordt aangevallen, zegt hij." Daarbij valt volgens De Kruif op dat Poetin nog steeds niet het woord 'oorlog' in de mond nam. "Dat had hij wel moeten noemen als hij wilde mobiliseren in Oekraïne, maar dat heeft hij dus niet gedaan."

Toespraak was 'vrij voorspelbaar verhaal'

De toespraak van de Russische president Poetin was een 'vrij voorspelbaar verhaal', zegt correspondent Geert Groot Koerkamp. "Het is het verhaal wat hij vaker heeft verteld, zijn rechtvaardiging voor de militaire operatie in Oekraïne. Hij viel ook terug op de beschuldigingen aan het Westen dat niet wilde luisteren naar de argumenten van Rusland en een in zijn ogen neonazistisch regime steunt."

De speech week niet heel erg af van afgelopen jaren, viel ook bijzonder hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga op. "Behalve de directe referentie aan de oorlog in de Donbas en de koppeling van die oorlog aan de NAVO. En dat het Westen wordt gezien als opvolger van Hitler, dus al de nieuwe nazi's."

Fly-over gaat niet door

Bij de parade in Moskou vliegen vandaag geen militaire vliegtuigen over. Daarvoor is het te bewolkt, meldt het Kremlin. Het was de bedoeling dat 77 vliegtuigen en helikopters aan de parade zouden meedoen.

President belooft familie van gesneuvelde militairen te helpen

Poetin zegt dat hij vandaag de opdracht heeft gegeven om de families van gesneuvelde en gewonde militairen te ondersteunen. Details gaf hij daarbij niet.

Poetin roemt ook helden van het heden

De Russische president sprak de militairen die op dit moment vechten in Oekraïne rechtstreeks toe. "Tegen de helden van vandaag zeg ik: jullie vechten voor het vaderland om de lessen van WO II niet te vergeten." Poetin zegt dat de militairen vechten voor waar hun voorouders voor hebben gevochten. "Zij zullen altijd ons voorbeeld zijn."

Poetin begint meteen over Oekraïne

"De NAVO heeft de landen om ons geallieerd", zei Poetin op het Rode Plein. "Dat vormde een bedreiging voor ons land. Een clash was onvermijdelijk."

Poetin roemt heldendaden aan het front

President Poetin prijst de heldendaden die de militairen in de Tweede Wereldoorlog aan het front hebben verricht. "In Minsk, Stalingrad en Charkov."

Troepen overgedragen, Poetin begint met toespraak

De Russische minister van Defensie Sjojgoe heeft de troepen overgedragen aan de Rusissche president Poetin. Hij begint nu aan zijn toespraak.

Zo zag de militaire parade eruit voorafgaand aan de toespraak:

Sjojgoe brengt felicitaties over

De Russische minister van Defensie Sjojgoe rijdt over het Rode Plein en feliciteert de manschappen van de verschillende onderdelen van de Russische krijgsmacht met de overwinning op nazi-Duitsland, 77 jaar geleden.

Livestream hier te volgen

De militaire parade en de speech van Poetin zijn, met een kleine vertraging voor de vertaling, te volgen via deze NOS-livestream.

Viering Dag van de Overwinning begonnen

Op het Rode Plein in Moskou is de viering van de Dag van de Overwinning begonnen, waarmee Rusland de zege van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland herdenkt. Er wordt vooral uitgekeken naar de toespraak van president Poetin, omdat hij naar verwachting iets gaat zeggen over de oorlog in Oekraïne.

Stoltenberg: 'Verwacht opnieuw leugens van Poetin over NAVO'

NAVO-chef Stoltenberg roept de Russische president Poetin op om op de Dag van de Overwinning een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. In een interview met de Duitse krant Die Welt vraagt hij Poetin om zijn troepen terug te trekken en onderhandelingen te starten.

Stoltenberg verwacht verder dat Poetin in zijn toespraak in Moskou onwaarheden zal vertellen over het NAVO-bondgenootschap en het Westen. Volgens de NAVO-chef heeft de Russische president geregeld leugens verspreid in zijn toespraken op 9 mei.

De secretaris-generaal van de NAVO wilde niet speculeren of Poetin uitspraken zal doen over de oorlog in Oekraïne.

Dag van de Overwinning: dit staat er te gebeuren

Rusland viert vandaag de Dag van de Overwinning. Daarbij wordt met onder meer 28 militaire parades door het hele land de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland herdacht. Er valt daarbij niet te ontkomen aan de invasie in Oekraïne, zegt correspondent Geert Groot Koerkamp.

"Dit jaar werpt die speciale militaire operatie toch wel een slagschaduw over deze dag. Je ziet het ook terugkomen in de parade in Moskou, maar ook in andere parades die inmiddels al zijn gehouden in Rusland. Daar zie je ook dat militairen marcheren met bijvoorbeeld de letter Z op hun uniform, een symbool voor de Russische operatie in Oekraïne. Straks boven het Rode Plein in Moskou zullen naar verwachting ook gevechtsvliegtuigen over vliegen in de vorm van de letter Z."

Naar verwachting zal de Russische president Poetin aan het begin van die parade in Moskou zijn toespraak houden. Rond 09.00 uur Nederlandse tijd is die, met een minuut vertraging door de vertaling, te volgen via deze NOS-livestream.

VK: Rusland is door voorraad precisiewapens heen

De voorraad precisiewapens is door Rusland haast opgebruikt, meldt het Britse ministerie van Defensie. Aan het begin van de oorlog in Oekraïne zei Rusland dat het militaire doelwitten met grote precisie kon raken, zodat nevenschade beperkt kon worden. Maar nu de oorlog langer duurt dan ook Rusland zelf vermoedelijk had verwacht, is de voorraad van dit soort precisiewapens opgeraakt, zeggen de Britten.

Het Britse ministerie meldt dat Rusland daardoor verouderde munitie gebruikt die minder betrouwbaar en nauwkeurig is, maar ook makkelijker is te onderscheppen. Volgens de Britten heeft Rusland grote moeite om aan nieuwe precisiewapens te komen.

"De Russische invasie van Oekraïne heeft tekortkomingen aan het licht gebracht in zijn vermogen om op grote schaal precisieaanvallen uit te voeren", schrijft het ministerie. "Rusland heeft de steden van Oekraïne onderworpen aan hevige en willekeurige bombardementen, met weinig of geen oog voor burgerslachtoffers."

Rusland zegt in een reactie dat het wel degelijk genoeg precisiewapens op voorraad heeft.

Rusland probeert ondertussen de herbevoorrading van het Oekraïense leger te dwarsbomen. Het Kremlin meldde vorige week zware bombardementen op bevoorradingsroutes, munitiedepots en wapenfabrieken van Oekraïne.

Alle ogen op het Kremlin gericht tijdens Dag van de Overwinning

De Russische president Poetin houdt vanochtend een toespraak in het teken van de Dag van de Overwinning. Daarmee viert Rusland de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland. Door de oorlog in Oekraïne heeft de Russische feestdag dit jaar een extra lading; alle ogen zijn gericht op het Kremlin. Wat Poetin gaat zeggen in zijn toespraak is nog niet duidelijk, maar er wordt wel volop over gespeculeerd.

Een hardnekkig gerucht is dat Poetin de strijd in Oekraïne, tot dusver aangeduid als een "militaire operatie", nu voor het eerst een oorlog zal noemen. Dat zou kunnen betekenen dat dienstplichtigen ingezet gaan worden en de Russische troepenmacht aanzienlijk vergroot kan worden. Het kan ook zijn dat Poetin nieuwe militaire doelen gaat aankondigen, of dat hij de overwinning uitroept in de Donbas, de oostelijke regio in Oekraïne, of in Marioepol.

De toespraak is naar verwachting om 09.00 uur Nederlandse tijd, zij het met een minuut vertraging vanwege de vertaling, live te volgen via NOS.nl en de app.

Trudeau: wereld doet al het mogelijke om Poetin te laten verliezen

De wereld zal al het mogelijke doen om ervoor te zorgen dat de Russische president Poetin de oorlog in Oekraïne zal verliezen, zei de Canadese premier Trudeau na afloop van zijn bezoek aan Kiev. Het jarenlang onder sancties houden van Moskou is in zijn ogen een van de opties.

"Zijn illegale oorlog, zijn escalaties, het overschrijden van de rode lijnen door ervoor te kiezen Oekraïne verder binnen te vallen, betekenen dat we als wereld alles zullen doen om ervoor te zorgen dat hij verliest", zei Trudeau in een interview. "Hij begaat gruweldaden tegen burgers, hij doet het allemaal omdat hij dacht te kunnen winnen. Maar hij kan alleen maar verliezen."

De Canadese premier bracht een onaangekondigd bezoek aan de Oekraïense president Zelensky in Kiev. Trudeau zegde daarbij meer militaire steun toe aan Oekraïne. Hij kondigde ook de heropening van de Canadese ambassade in Kiev aan.

Trudeau had ook nog een boodschap voor Poetin, die vandaag een toespraak houdt:

VN-chef reageert geschokt op bombardement school

VN-chef Antonio Guterres heeft geschokt gereageerd op het bombardement van een school in Oekraïne. Volgens de Oekraïense president Zelensky kostte de aanval aan zeker 60 mensen het leven. "Burgers betalen altijd de hoogste prijs in tijden van oorlog", zei Guterres. De VN-chef hamerde erop dat burgers en burgerdoelen volgens het internationaal oorlogsrecht gespaard dienen te worden.

De aanval vond volgens de Oekraïense autoriteiten plaats in Bilohorivka, in de regio Loegansk, die deels in Russische handen is. Bilohorivka ligt bij Sjevjerodonetsk, dat onder controle van Kiev staat. In Sjevjerodonetsk werd afgelopen weekend hevig gevochten.

In het gebouw waren negentig mensen aan het schuilen voor het oorlogsgeweld toen zaterdag de luchtaanval begon. Na het bombardement brak brand uit en stortte de school in.

De gouverneur van Loegansk meldde aanvankelijk dat er twee doden in de school waren en zestig mensen onder het puin lagen. Gisteravond zei hij dat hulpdiensten dertig mensen hebben gered en dat de zestig anderen die nog onder het puin lagen, naar alle waarschijnlijkheid dood zijn.

VK legt nieuwe economische sancties op aan Rusland

Het Verenigd Koninkrijk gaat de importtarieven op platina en palladium uit Rusland en Belarus verhogen. De maatregel is onderdeel van een nieuw sanctiepakket ter waarde van 1,7 miljard pond. Het VK hoopt met de nieuwe sancties het oorlogsapparaat van de Russische president Poetin te raken. Rusland is een belangrijke producent van platina en palladium. Die laatste stof wordt onder meer gebruikt in de auto- en aardolie-industrie.

Het VK gaat ook de invoertarieven op een reeks andere producten verhogen, met 35 procentpunten. In totaal heeft het VK nu import- en exportsancties afgekondigd die betrekking hebben op handelswaar met een waarde van ruim 4,5 miljard euro, zei de Britse minister van Financiën gisteravond.

Daarnaast zijn er al sancties aan meer dan duizend personen en bedrijven opgelegd als straf voor hun betrokkenheid bij de invasie.

Bussen met evacués uit Azovstal-fabriek

De laatste veertig evacués uit de belegerde Azovstal-fabriek zijn zondagavond laat aangekomen in Zaporizja, een stad in handen van Oekraïne. Ze zaten in een konvooi met acht bussen met in totaal 174 evacués, onder wie ook burgers uit de omgeving van de fabriek in Marioepol. Dat zegt Lubrani, een coördinator van de Verenigde Naties.

"Ons werk is echter nog niet klaar", schrijft Lubrani in een verklaring. "De VN is zich ervan bewust dat het nog tientallen mensen niet is gelukt om zich bij de evacuatiekonvooien te voegen."

Volgens informatie uit Kiev en Moskou werden de laatste vrouwen, kinderen en ouderen zaterdag uit de fabriek geëvacueerd. In de fabriek zitten nog wel Oekraïense strijders. "We zullen tegen de Russische bezetters blijven vechten zolang we leven", zei de kapitein Palamar eerder vandaag in een online persconferentie.

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van maandag 9 mei. Hier houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen rond de oorlog. Het Oekraïneblog van gisteren kun je hier teruglezen.