liveblog

Rutte over F1: 'Het mag omdat ze aan de regels voldoen' • Meer covidpatiënten op IC's

liveblog gesloten

Gevaccineerde Amerikanen kunnen een derde vaccinatie krijgen

Amerikanen kunnen acht maanden na hun vaccinatie een derde coronaprik krijgen. De regeling gaat eind volgende maand in, is het streven van de Amerikaanse gezondheidsautoriteiten. Volgens hen laten de onderzoeksgegevens zien dat de bescherming tegen een coronabesmetting na een eerste dosis na verloop van tijd begint af te nemen.

De derde prik wordt een booster genoemd, deze moet de opmars van de besmettelijkere deltavariant stuiten. De extra injectie is bedoeld voor mensen die met een vaccin van Pfizer of Moderna zijn ingeënt. Het is de bedoeling dat mensen die het Janssen-vaccin kregen, ook in aanmerking komen voor een booster, maar er wordt nog onderzocht welk vaccin zij zullen krijgen.

De derde prik was tot voor kort alleen beschikbaar voor patiënten met een verzwakt immuunsysteem. Bij de uitbreiding in september krijgen specifieke groepen zoals ouderen, artsen en zorgpersoneel, voorrang.

Het toedienen van boosters in rijke landen als de Verenigde Staten ligt gevoelig. In veel ontwikkelingslanden verloopt het inenten moeizaam door een gebrek aan vaccins. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is er onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing dat een extra prik nodig is.

Rutte over Formule 1 in Zandvoort: het mag omdat ze aan de regels voldoen

In het coronadebat in de Tweede Kamer heeft demissionair premier Rutte gereageerd op de verontwaardiging over de meerdaagse grand prix op het circuit in Zandvoort. Het is geen apart kabinetsbesluit geweest, zegt Rutte. Het race-evenement valt onder de verruiming van de maatregelen omdat het een 'geplaceerd evenement' is. "Mensen zitten op hun eigen stoeltje en moeten voor elke dag een kaartje hebben", zegt Rutte. "En over die camping: er slapen daar mensen, maar daarmee is het nog geen meerdaags evenement. De bezoekers moeten zich om binnen te komen bij het circuit elke dag laten testen."

Volgens Rutte hadden de organisatoren van Lowlands aangegeven dat mensen na een keer testen meerdere dagen met overnachtingen op het festival zouden zijn en dat elke dag testen van de bezoekers niet mogelijk was. De Parade heeft ook plaatsgevonden omdat daar wel aan de regels werd voldaan, zegt de premier. "Wij geven geen toestemming aan individuele evenementen. Wij stellen randvoorwaarden voor wat wel en wat niet mag."

Organisatoren van evenementen hebben hun boosheid en onbegrip geuit over de grote camping bij de Formule 1. Zo'n 5000 gasten, deels crew en deels fans, kunnen daar in tenten slapen, terwijl meerdaagse muziekfestivals juist om die reden niet door mogen gaan. In Zandvoort zeggen ze dat alles volgens de geldende coronaregels gaat. Zaterdag is er een demonstratie van de evenementensector en artiesten om eerdere versoepelingen af te dwingen. Het Formule 1-weekend begint op 3 september.

Ook volgende maand zelftest voor vliegreizigers

Mensen die met het vliegtuig aankomen in Nederland krijgen ook in september een gratis zelftest. Dat zou eerst alleen in juli en augustus gebeuren, maar de periode wordt dus verlengd, meldt demissionair minister De Jonge.

Medewerkers van de GGD delen de testen uit op Schiphol, Eindhoven Airport, Rotterdam The Hague Airport, Maastricht Aachen Airport en Groningen Airport Eelde. Naar verwachting van het kabinet worden tot eind volgende maand ruim 1,5 miljoen zelftesten uitgedeeld aan reizigers.

De Jonge zegt dat een zelftest doen "een kleine moeite" is en de kans verkleint dat iemand onbewust corona verspreidt.

De GGD Kennemerland COVID-19 deelt zelftesten uit op Schiphol

2824 nieuwe besmettingen, daling lijkt voorbij

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 2824 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 490 meer dan gisteren. Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests niet meer: de afgelopen zeven dagen zijn er ongeveer evenveel besmettingen gemeld als een week eerder.

Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vaak hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

In onze buurlanden stijgt het aantal besmettingen weer. Het gemiddeld aantal besmettingen in België is intussen hoger dan in Nederland, maar ook in Duitsland, dat lange tijd lage cijfers had, stijgt het aantal besmettingen.

Meer covidpatiënten op IC's

In de ziekenhuizen nam de bezetting licht af. Er liggen nu 681 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 686), van wie 212 op de IC (gisteren: 198), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Derde prik voor kwetsbare Belgen

Belgen met een verzwakt immuunsysteem kunnen binnenkort een derde prik krijgen. Het gaat om 300.000 tot 400.000 zeer kwetsbare mensen, zegt de Belgische overheid, zoals kankerpatiënten die een bepaalde behandeling volgen, mensen met aangeboren afweerstoornissen en HIV- en nierpatiënten.

"De groep die de derde prik kan halen, krijgt het Pfizer- of Modernavaccin", zegt de Vlaamse minister van Volksgezondheid Wouter Beke tegen Belgische media. "Dat geldt ook voor wie bij zijn eerste prik een vaccin van AstraZeneca of Johnson&Johnson kreeg."

Er wordt nog gesproken over een verplichting voor zorgpersoneel om zich te laten vaccineren. Daarover wordt later duidelijkheid verwacht.

Van Dissel: voor gevaccineerde non-responders kunnen we niets doen

Voor de groep mensen van wie het afweersysteem niet goed werkt en die niet of nauwelijks baat hebben bij de coronavaccinaties, kan maar weinig worden gedaan. "We kunnen niet iets specifieks doen voor deze groep", zei RIVM-directeur Van Dissel na afloop van de Tweede Kamer-briefing tegen de NOS.

Dit betekent voor een klein deel van deze groep dat ze, zelfs na vaccinatie, alsnog naar het ziekenhuis moeten als ze geïnfecteerd raken met het coronavirus. Ze worden aangeduid als 'non-responders'. Deze mensen bouwen ondanks vaccinatie onvoldoende afweer op om ervoor te zorgen dat ze helemaal niet ziek worden of niet naar het ziekenhuis moeten als ze besmet raken.

De groep non-responders bestaat uit zo'n 700.000 mensen, zei Van Dissel tegen de Tweede Kamerleden.

Burgemeester: camping bij Formule 1 niet te vergelijken met festival

Dat er een camping komt in Zandvoort voor bezoekers van de Formule 1, maakt de grand prix niet tot een verkapt festival, vindt burgemeester David Moolenburgh (CDA) van Zandvoort.

Hij reageerde in het NOS Radio 1 Journaal op kritiek die onder meer vanuit de evenementenbranche klinkt op het Official 538 Dutch Grand Prix Village. Daar kunnen bezoekers van de race overnachten, pal naast het circuit.

Iran vreest corona-uitbraak door crisis Afghanistan

Iran is bang voor een verslechtering van de coronacrisis in het land. De gezondheidsminister vreest dat vluchtelingen uit buurland Afghanistan het virus meenemen en zich in Iran niet aan de coronamaatregelen houden.

Er wordt in Iran rekening gehouden met een grote toestroom van vluchtelingen uit Afghanistan, nu veel mensen daar de Taliban proberen te ontvluchten.

De Iraanse regering probeert Afghaanse vluchtelingen eerst bij de grens op te vangen, zodat ze niet verder het land intrekken.

'Iedere niet-gevaccineerde krijgt vroeg of laat het virus'

"We schatten in dat het coronavirus blijft circuleren. Als gevolg daarvan verwacht je dat iedereen die niet gevaccineerd is, vroeg of laat het virus zal krijgen en ziek kan worden", zegt RIVM-directeur Jaap van Dissel in een technische briefing over het coronavirus voor Kamerleden.

Het gaat volgens RIVM-berekeningen om 16.000 tot 22.000 ziekenhuisopnames en 2200 tot 3400 IC-opnames die nog kunnen gaan volgen. Van Dissel kan niet zeggen over welke periode dit gaat. "Het kan binnen een maand of over een periode van twee jaar, de berekening daarover is nu nog te complex".

De briefing is hier te volgen.

'Regionale spreiding vaccinatie belangrijk'

Van Dissel toont cijfers waaruit blijkt dat 1,8 miljoen Nederlanders zich niet willen laten vaccineren. Ook werkt bij 700.000 mensen de vaccinatie niet goed. Het gaat dan om mensen met een niet goed werkende afweer. "Je komt dan op een groep van 2,5 miljoen niet beschermde mensen tegen covid-19", zegt Van Dissel. Hoe ouder mensen zijn, hoe groter het risico op opname als gevolg van infectie.

Hij schetste ook verschillende factoren die van invloed zijn op verdere versoepelingen. Het gaat bijvoorbeeld om de hoeveelheid virus die circuleert in Nederland. "We zien dat dit zich stabiliseert, dat is een punt van zorg". Ook de vaccinatiegraad is een factor. 75 procent van de mensen van 18 jaar en ouder is nu volledig gevaccineerd. Volgens Van Dissel zijn niet alleen deze aantallen, maar ook de regionale spreiding ervan belangrijk. "Anders blijven er pockets van mensen met een lage vaccinatiegraad waar het virus kan blijven rondgaan."

Vaccins beschermen erg goed tegen ziekenhuisopname

Uit andere gegevens blijkt volgens Van Dissel dat de bescherming van de vaccins tegen ziekenhuisopname heel erg hoog is. Bij het Pfizer-vaccin beschermen twee doses 96 procent tegen ziekenhuisopname.

Dat is ook te zien aan de ziekenhuisopnames. Van de opgenomen patiënten met een covid-infectie is 74 procent nog niet of alleen gedeeltelijk gevaccineerd.

Opnieuw geen Formule 1-race in Japan

De Grand Prix van Japan gaat ook dit jaar niet door. De Formule 1-race zou op zondag 10 oktober zijn, maar vanwege het hoge aantal besmettingen in Japan is het evenement weer afgelast.

Vorig jaar ging de race ook al niet door vanwege de coronacrisis.

Van Dissel: zelftests zijn goede aanvulling

De helft van de mensen met een positieve testuitslag bij de GGD heeft zich vooraf thuis getest met een zelftests. Dat blijkt uit cijfers die Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM, tijdens een technische briefing voor Tweede Kamerleden toonde.

De briefing is hier te volgen.

Meestal krijgen mensen die thuis al een positieve uitslag kregen, dezelfde uitslag bij de GGD: in 90 procent is men ook positief bij de GGD. Volgens Van Dissel laat dit zien dat zelftests een goede aanvulling zijn. Mensen die via een zelftest een positieve uitslag krijgen, wordt aangeraden om een bevestiging te halen bij de GGD.

De dalende trend van het aantal positieve tests lijkt af te vlakken, zegt Van Dissel verder. Bijna alle infecties komen nu door de deltavariant. Andere varianten zijn vrijwel geheel verdrongen.

Paus: vaccineren is een daad van liefde

Paus Franciscus heeft mensen opgeroepen om zich te laten vaccineren. Hij is samen met kardinalen en aartsbisschoppen te zien in een campagnevideo die wordt uitgezonden in onder meer Zuid-Amerikaanse landen. De paus komt uit Argentinië.

"Je laten vaccineren met een vaccin dat is goedgekeurd door de autoriteiten is een daad van liefde", zegt Franciscus. "Op die manier zorgen we voor elkaar en in het bijzonder voor de meest kwetsbaren."

De paus heeft eerder al gezegd dat het belangrijk is dat vaccins eerlijk moeten worden verdeeld en dat dus ook armere landen voldoende doses moeten krijgen.

Vaccinatieplicht medewerkers Australische vliegmaatschappij

De Australische vliegmaatschappij Qantas voert een vaccinatieplicht in voor alle medewerkers. Piloten, cabinepersoneel en grondpersoneel moeten zich voor 15 november laten prikken, andere medewerkers voor eind maart volgend jaar.

Er geldt een uitzondering voor medewerkers met een medische indicatie.

"Iemand van de crew kan in een dag naar meerdere plaatsen moeten vliegen en zo in aanraking komen met duizenden mensen. Daarom is het noodzakelijk dat ze gevaccineerd zijn. Het is ook wat reizigers van ons verwachten", zegt de directeur van Qantas.

De Australische maatschappij had al aangekondigd dat alleen nog maar gevaccineerde passagiers met Qantas mogen vliegen.

Nu acht nieuwe besmettingen in Nieuw-Zeeland

In Nieuw-Zeeland zijn de afgelopen 24 uur acht nieuwe besmettingen gemeld. Gisteren werden vijf besmettingen gemeld en daar zijn er nu drie bij gekomen, heeft een woordvoerder van de regering bekendgemaakt.

Er waren sinds februari geen nieuwe besmettingen meer vastgesteld in Nieuw-Zeeland.

De vijf besmettingen van gisteren zijn te herleiden tot een besmette man uit Auckland. Het is niet bekend of de drie nieuwe gevallen ook een link met hem hebben.

Premier Ardern heeft na de vaststelling van de besmetting in Auckland bepaald dat Nieuw-Zeeland nog zeker drie dagen in lockdown blijft. De stad Auckland gaat zeven dagen op slot.

Banken weren rekeningen anti-vaxxers

Banken weren geregeld rekeningen van organisaties die zij beschouwen als verspreiders van nepnieuws over corona en vaccinaties. Dat blijkt uit een rondgang van NRC.

Zeker acht invloedrijke internetkanalen is de afgelopen maanden de wacht aangezegd, of hun bankrekening of betaaldienst is geblokkeerd.

Volgens de krant hebben de banken maatregelen genomen tegen onder meer actiegroep Viruswaarheid, uitgeverij De Blauwe Tijger en evangelist Jaap Dieleman. De banken zien het weren van deze klanten als onderdeel van de strijd tegen extremisme.

Weinig veranderingen op coronakaart

Het aantal positieve tests en het aantal ziekenhuisopnames blijft ongeveer gelijk en daarom zijn er vandaag waarschijnlijk niet al te veel veranderingen te zien op de coronakaart van Nederland. In de meeste regio's blijven de risiconiveaus vermoedelijk zoals ze zijn.

De grootste verandering is in Zuid-Limburg. Die regio staat nu nog op het hoogste risiconiveau, zeer ernstig, maar kan vandaag in een keer twee stappen omlaag gaan naar zorgelijk. Het aantal positieve tests en het aantal nieuwe opnames in ziekenhuizen daalt er snel.

In Gelderland-Zuid, Zaanstreek-Waterland, Drenthe en Zeeland moet het risiconiveau misschien juist worden verhoogd.

RIVM praat Kamer weer bij

De Tweede Kamer wordt weer bijgepraat over corona, in de technische briefing van het RIVM. Aansluitend is er een debat. De briefing is te volgen via NPO Politiek.

Het kabinet kondigde vorige week aan dat het hoger onderwijs het nieuwe collegejaar kan beginnen zonder anderhalve meter afstand.

Verdere versoepelingen zijn op z'n vroegst pas over een maand te verwachten. Dat betekent onder meer dat de huidige beperkingen voor bijvoorbeeld de horeca en evenementenbranche voorlopig van kracht blijven.

Derde prik voor kwetsbaren in Ontario

De Canadese provincie Ontario gaat kwetsbare inwoners binnenkort een derde dosis van het coronavaccin aanbieden. In aanmerking voor zo'n booster-prik komen onder anderen mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, (bloed)kankerpatiënten en verpleeghuisbewoners. Sommigen krijgen de derde prik mogelijk al deze week.

Gisteren lekte uit dat ook de Amerikaanse regering gevaccineerden waarschijnlijk een derde inenting gaat aanbieden. Dat meldden Amerikaanse media en internationale persbureaus. Ingeënte Amerikanen zouden hun booster-vaccinatie acht maanden na hun tweede prik kunnen krijgen.

Goedemorgen!

Goedemorgen en welkom in het coronaliveblog van woensdag 18 augustus. Het blog van gisteren teruglezen kan hier.