Derde verdachte aangehouden, gemeente maakt 'uit respect' identiteit slachtoffers niet bekend
- De politie heeft verdachte Gökmen T. aangehouden
- Op het 24 Oktoberplein in Utrecht zijn vanochtend drie mensen doodgeschoten in een tram. Vijf mensen raakten gewond
- Buurtbewoners die T. zeggen te kennen, denken niet dat hij een terroristisch motief had
- Morgen hangen vlaggen halfstok op overheidsgebouwen
- Gökmen T. en een andere verdachte worden beiden verdacht van doodslag met terroristisch oogmerk
- Gemeente wil uit respect voor nabestaanden identiteit slachtoffers niet bekendmaken
Liveblog gesloten
Dit liveblog is gesloten. Voor een samenvatting van de belangrijkste feiten over de aanslag in Utrecht, kun je dit artikel lezen.
Hou de komende nacht de site en app in de gaten voor het laatste nieuws. Om 06.30 uur is het eerste NOS Journaal op tv te zien.
Politie: derde verdachte aangehouden
De politie meldt dat er een derde verdachte is aangehouden. Onbekend is wat de betrokkenheid van de verdachte is bij de aanslag van vandaag.
Dit zijn de feiten over de aanslag in Utrecht
Utrecht is vanochtend opgeschrikt door een aanslag in een tram. Daarbij heeft een man drie mensen doodgeschoten en zeker personen vijf zwaar verwond. Drie van hen zijn er slecht aan toe. De verdachte, de 37-jarige Gökmen T., is aangehouden bij een inval aan de Oudenoord. Ook werd er nog een andere persoon aangehouden, maar de betrokkenheid van deze persoon bij de aanslag is nog onbekend.
Er is ook nog veel onduidelijk over de beweegredenen van de dader. De politie houdt nog steeds rekening met terreur, maar denkt ook aan geweld in de relationele sfeer.
Het dreigingsniveau in provincie Utrecht werd de hele dag verhoogd naar 5, later werd dit weer afgeschaald naar 4. Ook werden inwoners van Utrecht gewaarschuwd om binnen te blijven. Dat advies werd aan het begin van de avond weer ingetrokken.
Over de identiteit van de slachtoffers wordt er momenteel niets bekendgemaakt, uit "respect naar de nabestaanden", meldt gemeente Utrecht. Morgen gaan de Nederlandse vlaggen op overheidsgebouwen halfstok en zijn buurtcentra in Utrecht open voor mensen die het gesprek aan willen gaan over de aanslag.
Van Zanen bedankt hulpverleners voor inzet
De burgemeester van Utrecht heeft de hulpverleners bedankt voor de inzet vandaag.
Gemeente: uit respect maken wij identiteit slachtoffers niet bekend
De gemeente wil uit respect voor de slachtoffers en nabestaanden geen mededelingen doen over de identiteit van de slachtoffers, is te lezen op de website. Momenteel worden er gesprekken gevoerd over het organiseren van een herdenking. Wanneer en waar die plaats gaat vinden, is nog onbekend.
Morgen zijn alle buurtcentra open om in gesprek te gaan over de aanslag.
Burgemeester op plek aanslag
De burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen, is aanwezig op de plek waar eerder vandaag de aanslag heeft plaatsgevonden. Hij wilde de hulpdiensten een hart onder de riem steken, en schudde de hand van verschillende agenten.
De trambaan is inmiddels door de politie vrijgegeven. De betrokken tram blijft nog "in quarantaine" voor onderzoek, schrijft Regiotram Utrecht. "Naar verwachting wordt de tramdienst morgenochtend gewoon opgestart."
Baudet: 'Veel vaker aanslagen als integratiebeleid niet verandert'
Thierry Baudet heeft tijdens een bijeenkomst gereageerd op de aanslag in Utrecht. "Als we niet met zijn allen kiezen voor een koerswijziging, komen we terecht in een samenleving die nog veel meer verscheurd gaat worden door incidenten zoals deze vandaag", zei hij. Forum voor Democratie kwam vanavond met onder meer leden bijeen in het Kurhaus van Scheveningen. FvD is de enige partij die ondanks de Utrechtse aanslag de campagne niet heeft opgeschort.
Volgens Baudet is Nederland laks en naïef geweest. "We zijn naïef geweest. We hebben veel te veel mensen op ongecontroleerde manier hiernaartoe laten komen. We zijn veel te laks geweest waar het gaat om integratie, om het aanpakken van radicaal gedachtegoed vanuit de islamitische hoek." Daarom noemde Baudet het van "essentieel belang om na te denken over de oorzaken van deze gebeurtenissen."
Baudet heeft vandaag wel een aantal campagneactiviteiten geschorst. Maar vanavond wilde hij door laten gaan. "We wilden juist in gesprek hierover."
Vader Gökmen T.: al 11 jaar geen contact meer
Het Turkse persbureau DHA heeft gesproken met de vader van hoofdverdachte Gökmen T. De twee hebben elkaar al 11 jaar niet meer gesproken. "Ik heb hem na 2008 niet meer gezien. Betreffende de aanslag: ik kan niet weten wat iemand denkt op dat moment. Er zijn mensen die hun eigen kinderen, die in hun huis wonen, niet eens kennen. Als hij het heeft gedaan, moet hij gestraft worden", zegt de vader. "Wat kan ik doen? Niemand heeft het recht om iemand te doden. Hij is in Nederland, ik ben hier."
T.'s vader is 11 jaar geleden terug naar Turkije vertrokken. "Ik kan niet weten waarom hij dit heeft gedaan. Hij was nooit eerder agressief. Maar we zijn 11 jaar verder. Ik weet niet wat hij heeft meegemaakt."
Onbekend wanneer verdachten worden voorgeleid
Gökmen T. en de andere verdachte worden beiden verdacht van doodslag met terroristisch oogmerk, waarbij T. zou hebben geschoten en de ander betrokken zou zijn geweest. Op welke manier is niet duidelijk. Het is nog onbekend wanneer het tweetal wordt voorgeleid, meldt het OM.
Nicky stond oog in oog met de dader: ik zag een meter van mij een kogel vliegen
Nicky van Grinsven was in de buurt van het 24 Oktoberplein aan het werk toen hij buiten een meisje hoorde schreeuwen. "Echt letterlijk een schreeuw waarvan je weet dat ze echt in problemen is. Dat ze echt hulp nodig heeft."
Hij rende ernaartoe en zag een meisje op de grond liggen. "Ze was gewond aan haar rug en ze schreeuwde 'ik voel niets meer, ik voel niets meer', waaruit bleek dat ze verlamd was. Vervolgens hoor ik twee schoten vanuit de tram komen, dus toen wist ik dat ze daar weg moest."
Samen met een andere jongen sleepte hij haar achter een stel geparkeerde auto's. "Toen ik opkeek om die tram in de gaten te houden zag ik dat die man op mij af kwam rennen. Ik zag de dader heel goed, hij was op 10 tot 15 meter afstand. Ik kan zijn gezicht nog heel goed herinneren en de kleren die hij aanhad. Ik heb alles doorgegeven aan de politie."
Luister naar de rest van Nicky's verhaal in de video:
Wereldleiders reageren op aanslag Utrecht
Ook internationaal lopen de reacties op de aanslag in Utrecht binnen. Veel wereldleiders betuigen hun medeleven. De Franse president Emmanuel Macron zegt in rouw te zijn. "Mijn gedachtes gaan uit naar de familie van de slachtoffers. Wij zijn vastberaden om met jullie te strijden tegen diegenen die angst zaaien."
Ook Angela Merkel heeft gereageerd en zegt aan de mensen in Utrecht te denken. Ook Turkije condoleert de nabestaanden. "We wensen de nabestaanden sterkte en een spoedig herstel voor de gewonden", zegt Erdogan.
Ook tweede gearresteerde verdacht van betrokkenheid
De tweede man die eerder vandaag werd gearresteerd, wordt ook verdacht van betrokkenheid bij de gebeurtenissen van vandaag. Dat meldt de politie.
Niet meer volledige naam hoofdverdachte
Wij kiezen ervoor om vanaf nu de hoofdverdachte van de aanslag in Utrecht niet meer bij zijn volledige naam te noemen. Ook wordt hij op beeld onherkenbaar gemaakt. Het uitgangspunt bij de NOS is altijd dat verdachten worden aangeduid met hun voornaam en initiaal van de achternaam, 'tenzij...'. Omdat de verdachte niet meer voortvluchtig is, is er geen reden om bij hem anders te handelen dan andere verdachten van een strafbaar feit. Eerdere berichten met de volledige naam en beeltenis van de verdachte worden niet aangepast.
Rutte: het was in alle opzichten een aanslag
Vlag halfstok in Utrecht
Bij het stadskantoor van de gemeente Utrecht hangt de vlag al halfstok als respect naar de slachtoffers van de aanslag in Utrecht.
Herdenking in de Tweede Kamer
Morgen worden de slachtoffers van de aanslag in Utrecht en de aanslag in het Nieuw-Zeelandse Christchurch herdacht in de Tweede Kamer. Ook premier Rutte zal daarbij aanwezig zijn.
Wat gebeurde er waar in Utrecht?
'Vader van twee leerlingen Christelijk Gymnasium Utrecht omgekomen bij aanslag'
Bij de aanslag vanochtend is onder anderen de vader van twee leerlingen van het Christelijk Gymnasium Utrecht omgekomen, meldt RTV Utrecht. De school heeft laten weten aan de ouders van leerlingen dat er morgen in de lessen aandacht wordt besteed aan zijn dood.
De komende dagen worden alle toetsen, deadlines en belangrijke opdrachten opgeschort.
Rutte tijdens persconferentie: motief onduidelijk
Onduidelijkheid over campagne voeren
Rutte heeft niet kunnen bevestigen of morgen weer de reguliere campagnewerkzaamheden door de partijen worden opgepakt. Eerder vandaag werden die opgeschort. "Ik sta hier nu niet als VVD'er, of de campagne doorgaat beslist de partij", zei Rutte tijdens de persconferentie. De verkiezingen op woensdag zullen sowieso doorgaan.
Beelden arrestatie
Dit zijn de beelden van de arrestatie in Oudenoord, Utrecht. Dat is in de buurt van de plek waar de rode Renault Clio is gevonden.
Rutte: motief nog steeds onduidelijk
Premier Rutte zei in een persconferentie dat het motief van de dader nog steeds onduidelijk is. "Er zijn veel vragen en geruchten."
Morgen worden de vlaggen halfstok gehangen op overheidsgebouwen om respect te tonen naar de slachtoffers en nabestaanden.
Persconferentie Rutte vertraagd
De persconferentie van Rutte is ook vertraagd. De premier zou om 19.00 uur beginnen met spreken. Het is onbekend wanneer de persconferentie gaat beginnen.
Beelden van arrestatie in Oudenoord
Hoofdverdachte gearresteerd in Utrecht
De hoofdverdachte is gearresteerd in Utrecht, in de straat Oudenoord, zegt woordvoerder Bernhard Jens net in EenVandaag. Dat is in de buurt van de plek waar de rode Renault Clio is gevonden.
Dreigingsniveau verlaagd tot 4
De NCTV brengt het dreigingsniveau voor de provincie Utrecht terug naar niveau 4. De aanleiding hiervoor is de aanhouding van de hoofdverdachte. Het dreigingsniveau staat nu in heel Nederland weer op 4.
'We horen zojuist dat de verdachte is aangehouden'
Persconferentie Rutte om 19.00 uur
Premier Rutte geeft om 19.00 uur een persconferentie over de aanslag in Utrecht.
Verdachte Gökmen Tanis aangehouden
De verdachte van de aanslag in Utrecht, de 37-jarige Gökmen Tanis, is aangehouden, wordt net bekendgemaakt in de persconferentie.
Openbaar vervoer weer opgestart
Het openbaar vervoer in Utrecht is weer opgestart. Het vervoersbedrijf vraagt om rekening te houden met drukte.
Motief van verdachte nog onduidelijk
Het motief van de vermoedelijke dader is nog onduidelijk, zei het OM tijdens de persconferentie. "We houden rekening met een terroristisch motief, maar kunnen andere motieven niet uitsluiten."
Het was een vrij vergaande maatregel om foto vrij te geven, maar ook een noodzakelijke maatregel, zegt het OM. "We sluiten niet uit dat er nog meer verdachten zijn."
Politie: een verdachte aangehouden
De woordvoerder van de politie zei tijdens de persconferentie: "Er zijn diverse huiszoekingen geweest vandaag. Bij een van die huiszoekingen is een verdachte gearresteerd. Het is onduidelijk in hoeverre deze verdachte betrokken is bij de aanslag." Het is niet de verdachte Gökman Tanis.
Burgemeester: vermoedelijke dader nog niet gevonden
Burgemeester Van Zanen heeft net in een persconferentie gezegd dat de vermoedelijke dader van de aanslag in Utrecht nog niet is gearresteerd.
Tijdens de persconferentie sprak burgemeester Van Zanen zijn innige medeleven uit met de nabestaanden en de gewonden. "Vandaag een zwarte dag voor onze stad, voor Utrecht. Nietsvermoedende en onschuldige mensen in de tram onderweg naar werk of school werden onder vuur genomen. Dat deze dag zo wreed anders zou lopen dan iedereen had voorzien, schokt de stad, maar ook het buitenland."
Ook sprak hij zijn respect voor de hulpverleners uit. Van Zanen bevestigde nog een keer dat er 3 doden zijn gevallen, en vijf gewonden, waarvan drie zwaargewond.
Over het motief van de vermoedelijke dader, is nog niets bekend, zei Van Zanen.
Persconferentie vertraagd
De persconferentie over de aanslag in Utrecht zou om 18.00 uur beginnen, maar is een beetje vertraagd. Momenteel wachten de verslaggevers ter plaatse nog op burgemeester Jan van Zanen, en woordvoerders van het Openbaar Ministerie en de politie.
Facebook opent safety check voor inwoners Utrecht
Facebook heeft een zogeheten Safety Check geopend zodat mensen op Facebook kunnen melden dat ze veilig zijn. Het is de eerste keer dat dit gebeurt in Nederland.
Gebruikers kunnen op de knop 'ik ben veilig' klikken. Er gaat dan automatisch een melding naar alle Facebookvrienden van die gebruiker.
Buurtbewoners: aanslag kwam waarschijnlijk eerder voort uit relationele problemen
Inwoners die Gökmen Tanis zeggen te kennen uit de wijken Kanaleneiland en Lombok denken niet dat hij een terroristisch motief had. Hij had periodes waarin hij als een gelovige moslim leefde, zijn baard liet groeien en lange gewaden droeg. Maar op andere momenten dronk hij weer. Hij zou vooral instabiel zijn geweest en veelvuldig in aanraking zijn geweest met de politie.
Volgens deze bronnen kwam de aanslag waarschijnlijk eerder voort uit relationele problemen. Zabit Elmaci, die met hem samenwerkte in een restaurantje waar Tanis actief was als afwasser, vertelt dat het een jaar of twee geleden slechter met hem vanaf het moment dat hij scheidde van zijn vrouw.
Sommigen bronnen zeggen dat het zijn ex was op wie hij in eerste instantie zou hebben geschoten in de tram, volgens anderen was het een lid van zijn schoonfamilie. Ook het Turkse persbureau AA citeert bekenden van de man die zeggen dat het met "familie" te maken heeft. "We houden alle scenario's open", zei politiewoordvoerder Bernhard Jens over dit relationele motief. "We moeten die goed uitzoeken, ik kan hier inhoudelijks niets over zeggen."
Geruchten over verdachte aanslag Utrecht
Een Turks persbureau zegt bekenden van de verdachte gesproken te hebben; zij zeggen dat de aanslag in Utrecht met familie te maken heeft. Dit is niet bevestigd.
'Soort van relatie'
In juli 2017 zou verdachte Tanis een vrouw hebben verkracht: daarvoor stond hij twee weken geleden voor het eerst voor de rechter. De inhoudelijke behandeling van die zaak volgt in juli. De vrouw die hem daarvan beschuldigt zegt "een soort van relatie" met Tanis te hebben gehad. Hij zou haar niet alleen hebben verkracht, maar ook zwaar mishandeld.
Twee persconferenties
Om 18.00 uur geven de politie, brandweer en burgemeester een persconferentie. Premier Rutte geeft een persconferentie om 18.30 uur. Volg het laatste nieuws uit deze persconferenties in dit liveblog.
Dreigingsniveau blijft 5 tot 22.00 uur
Het dreigingsniveau in de provincie Utrecht blijft tot vanavond 22.00 uur opgevoerd naar 5, het hoogste niveau.
Politie houdt rekening met terroristisch motief, maar is niet zeker
De politie zegt rekening te houden met een terroristisch motief, maar 100 procent zekerheid hebben ze nog niet. "Zou ook kunnen dat het in de relationele sfeer is", zegt woordvoerder Bernhard Jens van politie. "We wachten op het onderzoek van de recherche voor we daar verder uitspraken over doen."
Tanis kwam al eerder in aanraking met politie
De vermoedelijke dader is Gökmen Tanis. Tanis is al meerdere keren in aanraking gekomen met de politie. Hij heeft voor de volgende misdrijven voor de rechter gestaan. Het is onduidelijk of hij daarvoor is veroordeeld:
- inbraak in vrachtwagen in Best in februari 2012
- poging tot doodslag in december 2013, schoot toen met vuurwapen op flat in Kanaleneiland
- winkeldiefstal in Utrecht in mei 2014
- gespuugd en gedreigd naar agent in oktober 2014
- november 2014 onder invloed van alcohol gereden
- ruit vernield in Utrecht in oktober 2015 en daarna vernielen cel op politiebureau
- juli 2017 verkrachting, hij stond daar twee weken geleden voor voor de rechter tijdens een regiezitting
Drie doden en vijf gewonden
In een tram op het 24 Oktoberplein werden vanochtend drie mensen doodgeschoten. Ook raakten vijf mensen gewond. Eerder was sprake van negen gewonden, maar de politie stelde dat aantal later naar beneden bij.
Wat weten we over de aanslag in Utrecht?
Nieuws van eerder vandaag vind je hier
Het liveblog met de gebeurtenissen van eerder vandaag vind je hier.