Weer flinke toename in aantal explosies, dit jaar 500 verdachten opgepakt
De politie heeft dit jaar 500 verdachten opgepakt voor explosies. Dat zegt politieman Jos van der Stap tegen de NOS. Hij is programmamanager 'High Impact Crimes', waaronder delicten vallen die een grote impact hebben op mensen, zoals overvallen en explosies.
In totaal zijn er dit jaar volgens de politie al 1100 aanslagen met explosieven gepleegd op woningen en bedrijven. Half november sprak de politie nog van 923 aanslagen en aanslagpogingen. In 2021 was het aantal aanslagen nog 212, maar in de jaren daarna steeg dit flink. Vorig jaar waren het er 901.
Volgens het NFI wordt vooral zogenoemd flitspoeder gebruikt, dat onder meer in cobra's zit:
Het is opvallend dat er in Nederland zo veel aanslagen worden gepleegd met explosieven, vindt de politie, want in omringende landen gebeurt dit nauwelijks. Volgens Van der Stap heeft dat alles te maken met de Nederlandse "vuurwerkcultuur".
"Daarom zijn dit soort materialen beschikbaar en kiezen mensen ervoor om conflicten op deze manier uit te vechten." En dat zijn volgens hem niet alleen criminele conflicten, maar ook zakelijke geschillen of persoonlijke vetes.
Het explosieve materiaal dat de politie ziet is in 80 procent van de gevallen cobra's. Dat is vuurwerk, maar "heeft de kracht van een handgranaat en is levensgevaarlijk als het dicht bij je ontploft" aldus Van der Stap. "Dan kun je zwaargewond raken of doodgaan."
Cobra's zijn illegaal, maar volgens de politie te koop op de zwarte markt omdat er in Nederland vraag naar is. Hij vindt het belangrijk dat ook sociale media die gebruikt worden om explosieven te verhandelen hierop gaan handhaven.
Scholen en wijken
"Het lukt wel om verdachten aan te houden die aanslagen uitvoeren, maar het is niet de oplossing voor het probleem", vindt Van der Stap. Hij stelt dat er ook gewerkt moet worden aan de conflicten die ten grondslag liggen aan explosies.
Een gedeelte van de ontploffingen wordt georganiseerd: daarbij zijn dus een opdrachtgever, tussenpersoon en uitvoerder betrokken. De politie is daarom blij dat er een task force is ingesteld om dit probleem aan te pakken. "Er moet iets gebeuren met jongeren die denken dat dit gewoon vuurwerk afsteken is."
Ook vindt de politie dat hier op scholen en in wijken aandacht voor moet zijn. Dat gebeurt al in Amsterdam, waar de gemeente intervenieert in conflicten, zegt Van der Stap. "Dat vind ik een heel goed idee." Er wordt volgens hem al veel gedaan op lokaal niveau en dit wordt nu landelijk samengebracht "om het fenomeen explosies te bestrijden."
Iets anders dan vuurwerk
Het is volgens de politie van het grootste belang dat dit soort explosief materiaal niet verkrijgbaar is. "Dat proberen we ook in Europees verband, maar er moet iets gedaan worden aan de vraag. Ook een vuurwerkverbod zou daarbij kunnen helpen."
Minister Van Weel van Justitie en Veiligheid zegt dat hij grote zorgen heeft over het toenemende aantal explosies. Hij wil dit soort explosieven geen vuurwerk noemen omdat "dit meer een soort handgranaten zijn die bij deuren van mensen worden neergelegd".
Hij wil het dan ook niet hebben over een vuurwerkverbod. "We zien dit soort explosies het hele jaar door. Elke nacht is het ergens in Nederland wel raak. Het is een apart fenomeen en ik zie het als iets anders dan vuurwerk."