Duitse ziekenhuizen vrezen vertrek van Syrische artsen, 'ik ben juist daar nodig'

• 

  Chiem Balduk

  correspondent Duitsland

Hoofdarts Jan Gensch komt woorden tekort om zijn Syrische collega te omschrijven. "Hij is heel begaafd, kan alles en ook als mens is hij een waanzinnig fijne man." Gensch moet er niet aan denken dat de cardioloog Duitsland zou verlaten. "Dat zou een onvoorstelbaar groot verlies zijn."

Toch is dat precies wat Housam Almustafa overweegt. In 2012 moest hij Aleppo ontvluchten, omdat hij medische hulp had verleend aan mensen die gewond raakten bij de protesten tegen het regime. "Dat mocht niet van Assad." Nu de dictator is verjaagd, denkt Almustafana aan terugkeer.

Duitse ziekenhuizen maken zich grote zorgen over een mogelijke braindrain van Syrische artsen. "Ik begrijp dat velen willen terugkeren, maar dat kan grote gevolgen hebben voor ons zorgstelsel", zei de voorzitter van de Duitse ziekenhuiskoepel erover. Nu al staan er 200.000 vacatures in de zorg open.

Sinds het uitbreken van de Syrische burgeroorlog kwamen zo'n 1 miljoen Syriërs naar Duitsland. Vergeleken met andere vluchtelingen in Duitsland zijn Syriërs relatief hoog opgeleid. Zo zijn er 5800 Syrische artsen, waarmee zij de grootste groep buitenlandse artsen in Duitsland vormen. "In Duitsland konden artsen relatief snel aan het werk. Daardoor zijn er zelfs Syrische artsen uit Nederland in Duitsland gaan werken", weet Almustafa.

Nieuw leven

Natuurlijk was het niet eenvoudig om zijn draai te vinden, vertelt Almustafa. "Een nieuw land, een nieuwe taal, een ander zorgsysteem, maar ik had leuke en behulpzame collega's." Hij wist in zes jaar alle benodigde papieren te halen om als cardioloog aan de slag te kunnen. Sinds oktober is hij de tweede man op de afdeling, in de Parkklinik in het noorden van Berlijn.

Almustafa heeft een compleet nieuw leven in Duitsland opgebouwd. Ook de rest van zijn familie is weg uit Syrië. Het familiehuis werd door het Syrische leger ingenomen. "Maar deze week hoorde ik dat het weer in onze handen is." Weliswaar beschadigd door bombardementen, maar dat deert hem niet.

Het was een week waarin hij weinig heeft geslapen. Maar om dromen te beleven, had hij geen slaap nodig. "Ik had nooit verwacht dat deze droom zou uitkomen. Vele tranen van blijdschap zijn gevloeid, en we hebben het hier in Berlijn groot gevierd."

Het liefst wil Almustafa in de komende weken naar Aleppo om het familiehuis te bezoeken. En wie weet, op de langere termijn definitief terug naar Syrië, als de situatie in het land stabiliseert. "Juist Syrische artsen, maar eigenlijk alle Syriërs, moeten deelnemen aan de wederopbouw. Ik wil met hart en ziel dat Aleppo weer tot bloei komt."

Nu is het nog veel te onzeker hoe het land zich ontwikkelt, zegt Almustafa. "Er zijn allerlei landen die een rol in Syrië opeisen." Hij hoopt dat Syrië zich ontwikkelt tot een vrij, democratisch land met 'harmonie tussen alle groepen'.

Campagnetijd

Nog geen 24 uur na de val van Assad barstte in Duitsland al de politieke discussie los over de terugkeer van Syriërs. Met het oog op de Duitse verkiezingen willen rechtse partijen zich profileren op migratie. De radicaal-rechtse AfD wil iedere 'feestvierende' Syriër uitzetten; vanuit de christendemocraten van CDU/CSU klinkt de roep om vliegtuigen te charteren om Syriërs terug te brengen. De 'geïntegreerde' Syriërs met een belangrijke baan mogen wél blijven, vindt de Beierse minister van Binnenlandse Zaken.

De SPD en de Groenen roepen juist op terughoudendheid, omdat de situatie nog te onzeker is. Ook wordt gewezen op het belang van de Syriërs voor de Duitse economie. Overigens verwachten migratieonderzoekers dat de meeste Syriërs in Duitsland willen blijven. Ze hebben immers in Duitsland een bestaan opgebouwd.

Almustafa begrijpt dat zijn Duitse vrienden en collega's hem het liefst in Berlijn houden. "Ik ben ook blij als ik iets kan teruggeven aan Duitsland, omdat ik heel dankbaar ben hoe het land ons heeft opgenomen." Maar hij weet dat juist hij, als arts, in Syrië hard nodig zal zijn. "Niemand is vrijwillig gevlucht. En nu wil ik het land weer opbouwen."