Politieke steun voor extra onderzoek naar behandelingen long covid onzeker
Patiëntenorganisaties vrezen dat er geen financiering komt voor extra onderzoek naar de behandeling van long covid-symptomen. Vandaag zal de Tweede Kamer stemmen over een amendement dat 21 miljoen euro moet reserveren voor aanvullend onderzoeksbudget en er lijkt geen meerderheid.
Daardoor wordt het lastiger om op korte termijn op grotere schaal de ingrijpende ziektesymptomen aan te pakken bij bijna een half miljoen patiënten met long covid, zo waarschuwen PostCovidNL, Long Covid Nederland en Kinderen met LongCovid.
Er worden nu al tientallen miljoenen euro's besteed aan onderzoeken naar de oorzaken van long covid, ook wel post covid genoemd, maar slechts een beperkt aantal studies zijn erop gericht om uit te zoeken welke bestaande medicijnen alvast de symptomen kunnen verzachten. Omdat er nog geen genezende behandeling bestaat, is effectieve symptoombestrijding voor nu het hoogste haalbare.
Om dit te bereiken hebben academische ziekenhuizen in Rotterdam, Amsterdam en Maastricht vorige maand de deuren van hun gespecialiseerde longcovidklinieken geopend, juist om ervaring op te doen met het behandelen van symptomen. Het idee is dat de opgehaalde kennis wordt gedeeld met huisartsen zodat zij zelf ook patiënten kunnen behandelen. Patiënten kunnen dan op grotere schaal worden geholpen omdat de klinieken zelf ongeveer 5000 patiënten kunnen zien.
Artsen terughoudend met experimenten
"Maar om dit mogelijk te maken voor huisartsen is klinisch onderzoek naar die behandelingen van symptomen essentieel", zegt Diewke de Haen, directeur van PostCovidNL. "Anders blijven dit soort behandelingen experimenteel en daarmee zijn huisartsen terughoudend. Zij wachten tot de behandelrichtlijnen worden aangepast en daar heb je die onderzoeken voor nodig."
De Haen benadrukt dat wetenschappelijke onderbouwing van behandelingen voor zorgverzekeraars een voorwaarde is om die te vergoeden. "Dus je kunt in de expertisecentra nog zoveel ontdekken, zonder onderzoeken die de veiligheid en effectiviteit van behandelingen bevestigen, hebben de meeste patiënten er weinig aan."
GroenLinks-PvdA-Kamerlid Julian Bushoff heeft daarom een amendement ingediend. Er is steun van veel oppositiepartijen maar zorgminister Fleur Agema heeft aangegeven tegen het amendement te zijn. Volgens de minister is er geen sprake van een tekort aan middelen en geld voor onderzoek.
Integendeel, de artsen van de longcovidklinieken werken nauw samen met het wetenschappelijke Post-Covid Netwerk Nederland om op de laatste wetenschappelijke inzichten snel te leren over long covid, aldus Agema, die eerst de resultaten van deze onderzoeken wil afwachten voordat er extra geld wordt geïnvesteerd.
'Jaren vertraging'
Volgens De Haen betekent dit jaren vertraging voor patiënten die in sommige gevallen al bijna vijf jaar wachten. "We hebben een lijst met medicijnen die geen onderdeel zijn van onderzoek maar wellicht kunnen helpen om de kwaliteit van leven te verbeteren. Met 21 miljoen euro kunnen we twintig studies opzetten, waarvan tien voor kinderen."
Wat het vinden van dit geld bemoeilijkt is de vraag of de begroting van het kabinet door het parlement wordt geaccepteerd. Dat beperkt de financiële speelruimte. Zo valt de geplande miljardenbezuiniging op onderwijs mogelijk deels weg, waardoor het kabinet ergens anders geld moet vinden. Daarnaast eisen ook de gemeenten miljarden euro's van dit kabinet om bij te dragen aan hervormingen in de zorg.
Politieke wil om extra geld voor onderzoek vrij te maken wordt er dus niet groter op.
"We hebben met andere coalitiepartijen de afweging gemaakt in de context van een heleboel waardevolle amendementen waar stuk voor stuk dekking voor nodig is", zegt NSC-Kamerlid Daniëlle Jansen. "Er valt overigens veel te zeggen over de financiering vanuit verschillende ministeries, maar uiteindelijk zullen we moeten kijken wat er mogelijk is met de middelen die wél beschikbaar zijn."
Bushoff hoopt dat partijen uit de coalitie toch nog zullen draaien. "Op de enorme zorgbegroting is 21 miljoen euro relatief weinig geld terwijl de impact groot kan zijn. Zonder de klinische studies zullen slechts een paar duizend patiënten geholpen kunnen worden in plaats van potentieel honderdduizenden. En er is dekking, dit is geld dat is overgebleven op de zorgbegroting."
