Werkdruk jeugdbescherming flink gedaald: 'De zorg is verbeterd'

• Milo Hornstra

  redacteur Binnenland

De werkdruk van jeugdbeschermers is met een kwart gedaald. Twee jaar terug begeleidde een jeugdbeschermer gemiddeld ruim zestien kinderen of jongeren, nu is dat ruim twaalf. De lagere werkdruk komt vooral doordat er meer jeugdbeschermers bij zijn gekomen, komt naar voren uit cijfers van Jeugdzorg Nederland. Wel is het aantal kinderen en jongeren dat wacht op een vaste jeugdbeschermer gelijk gebleven.

Een afspraak tussen vakbond FNV en de sector ligt aan de basis van de verlaagde werkdruk. Begin vorig jaar kwamen ze overeen de werkdruk stapsgewijs te verlagen naar twaalf kinderen of jongeren per jeugdbeschermer. Uit onderzoek blijkt dat er bij dat aantal voldoende tijd is om de benodigde begeleiding te bieden.

De problemen binnen de jeugdbescherming hebben zich jarenlang opgestapeld. Zo lag de werkdruk erg hoog, sommige jeugdbeschermers hadden ruim boven de twintig kinderen of jongeren onder hun hoede.

Ook werden de situaties van minderjarigen ingewikkelder door het toenemende aantal complexe scheidingen. De uitval onder het personeel was groot en duizenden medewerkers stopten met hun baan.

Falend beleid verslechterde de situatie van de jeugdbescherming, concludeerde de Rekenkamer begin vorig jaar. Gemeenten, hulpverleners en de overheid waren niet in staat om voor verbeteringen te zorgen. Kinderen en jongeren waren de dupe.

Marloes Souverijn - ruim twintig jaar jeugdbeschermer - heeft zo'n verlaging van de werkdruk nog nooit meegemaakt:

De afspraak tussen FNV en de sector leidt tot verbetering. Sindsdien zijn er een paar honderd nieuwe jeugdbeschermers bijgekomen. Het aantal medewerkers is daarmee met een kwart toegenomen. En daar komt bij dat de instroom van kinderen en jongeren met een beschermingsmaatregel wat is afgenomen.

Hoewel deze twee ontwikkelingen de druk op de sector verminderen, blijft de wachtlijst even lang. Zo'n 1500 kinderen en jongeren hebben geen vaste jeugdbeschermer, terwijl dat wel zou moeten.

"Het is een enorm lastig dilemma", zegt Paul Janssen van de branchevereniging Jeugdzorg Nederland. "De werkdruk is verlaagd, maar de wachtlijst is wel gelijk gebleven. Dat is zorgelijk, omdat we er meteen willen zijn als het nodig is."

"Tegelijkertijd", vervolgt hij, "Zien we dat de zorg verbetert. Jeugdbeschermers hebben meer tijd om aan het begin van de begeleiding goed te luisteren. Daarmee worden problemen efficiënter aangepakt. Ook is het plezier in het vak toegenomen. De eerste stap is dus gezet. Nu moeten we de wachtlijst gaan wegwerken."

Bredere werkdruk

De FNV ziet ook dat het de goede kant opgaat. "Maar werkdruk is veel meer dan alleen het aantal kinderen dat begeleid wordt", zegt bestuurder Maaike van der Aar. "Reistijd, vergaderingen en inwerken van collega's kost ook tijd. Vanaf volgend jaar houden we bij het bepalen van de werkdruk ook rekening met al die taken."

Daar komt bij dat het zoeken naar hulp veel tijd kost voor een jeugdbeschermer. Regelmatig zijn wachtlijsten lang, waardoor soms een dag in de week opgaat aan het vinden van beschikbare hulp. Daarbij kan een jeugdbeschermer niet bij alle problemen van een kind of jongere hulp bieden. Denk aan huisvesting, schuldhulpverlening of ggz voor ouders.

"Het blijft een uitdaging om goede zorg te leveren", concludeert Paul Janssen van Jeugdzorg Nederland. "We zijn er dus nog niet, maar het gaat de goede kant op."