150 mannen en jongens die verdacht worden van het bezitten van kinderporno hebben vorige week onaangekondigd bezoek van de politie gekregen. Zij kregen thuis, soms in bijzijn van familie, een laatste waarschuwing: ze moeten direct stoppen met het downloaden van beelden van seksueel misbruik van minderjarigen, zo liet de politie weten, anders volgt strafrechtelijke vervolging.
De helft van de mannen bij wie de politie langsging is jonger dan 30. De jongste is 13 jaar, de oudste man 78. Allemaal hebben ze, volgens de politie, beelden op hun computer of telefoon gedownload of gekocht waarop kinderen, van 0 tot en met 16 jaar, seksuele poses aannamen of seksuele handelingen ondergingen.
We hebben een duidelijke boodschap: we komen er achter wie je bent.
"Het gaat om bij ons bekend beeldmateriaal", zegt Annemiek van Noord, rechercheur bij het Team Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme. De politie verdenkt deze mannen en jongens niet van het maken van kinderporno. De kans dat zij zelf een kind hebben misbruikt, schat de politie in als zeer klein.
Als agenten bij een bezoek toch verdachte zaken zien, zoals kinderspeelgoed en kinderfoto's terwijl de man in kwestie geen kinderen heeft, kan de politie alsnog een strafrechtelijk onderzoek beginnen. Bij 28 adressen nam de politie vorige week uit voorzorg extra gegevensdragers zoals laptops en telefoons in beslag. Dit materiaal wordt nu bekeken.
70.000 meldingen
Het bezitten van kinderporno is strafbaar. Toch kiest de politie er bewust voor deze groep alleen een waarschuwing te geven. Iedereen vervolgen zou niet haalbaar zijn. Jaarlijks krijgt de Nederlandse politie via Amerikaanse bedrijven zoals Google al 70.000 meldingen van kinderporno binnen. De politie houdt liever capaciteit over om mensen die daadwerkelijk kinderen misbruiken, op te sporen en het misbruik te stoppen.
Met de huisbezoekactie bereikt de politie bovendien een grotere groep, is de gedachte. Niet alleen de 150 bezochte mannen zijn geschrokken en gewaarschuwd, ook andere mensen die verboden materiaal op hun computer hebben, zullen zich nu achter de oren krabben, zegt Van Noord.
"We hebben een duidelijke boodschap: wij als politie komen er wel achter wie je bent. We hebben heel veel informatie hier liggen. Dus stop ermee en ga hulp zoeken."
Schaamte bij familie
Na huisbezoeken vorig jaar zochten veel mannen en jongens daadwerkelijk hulp, zegt Van Noord. "Het werkt dus echt." Ze kunnen anoniem terecht bij de hulplijn Stop It Now. Daar zien ze het aantal telefoontjes en chats verdubbelen tijdens en direct na de politieactie. Hulplijnmedewerkers luisteren naar het verhaal van de beller, geven tips hoe het gedrag gestopt kan worden en kunnen doorverwijzen naar gespecialiseerde hulpinstanties.
Lang niet alle bellers voelen een seksuele aantrekkingskracht tot kinderen, weten ze bij Stop It Now. Sommigen kijken al heel lang porno, zijn daar ongevoelig voor geraakt en hebben steeds heftigere beelden nodig om dezelfde spanning te ervaren.
Niet alleen de mannen zelf bellen, ook hun partners of familie: "Die zijn natuurlijk ontzettend geschrokken. Ze hadden er geen idee van", vertelt hulplijnmedewerker Kelly van den Heuvel.
Vera, niet haar echte naam, belde ook naar Stop it Now toen zij ontdekte dat haar man kinderporno keek:
Vaak is het heel moeilijk voor familie om er in de eigen omgeving over te praten uit schaamte en angst voor een oordeel. "Die voelen zich heel eenzaam", zegt Van den Heuvel. "Ze zitten met heel veel vragen over hoe nu verder, bijvoorbeeld in de relatie met de kinderen." Speciaal voor hen heeft Stop It Now ook lotgenotengroepen en een afgeschermd forum om met elkaar ervaringen te delen.