Rachelle Verdel
Verkopers van biologische cosmeticaproducten voorzien hun producten soms ten onrechte van een biologische keurmerk. Ze beschikken niet over de certificering die daarvoor verplicht is. De biologische status van het product is dan helemaal niet zeker, blijkt uit steekproeven van Nieuwsuur.
Deze gang van zaken heeft de afgelopen jaren niet geleid tot ingrijpen van toezichthouders als de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Er bestaat een biologisch toezichthouder, Skal, maar die mag alleen toezien op de naleving van de biologische wet- en regelgeving voor levensmiddelen en sierteelt. Cosmetica valt buiten hun domein.
Private keurmerken
Volgens de Nederlandse Cosmetica Vereniging is er een groeiende vraag naar biologische cosmetica. Een wettelijke definitie van wat biologisch is in cosmetica, is er - anders dan bij voedsel - niet. Het groene EU Biologisch-keurmerk mag niet op cosmetica staan. Er zijn wel private keurmerken, maar die hebben allemaal andere eisen.
Verkopers van cosmetica met biologische ingrediënten kunnen dus zelf op zoek naar een keurmerk dat goed bij ze past. Tot frustratie van de ketenvereniging Bionext voor biologische landbouw en voeding. "Het is verwarrend voor consumenten dat gebruik van het woord biologisch op producten wél goed is geregeld voor voedsel, maar minder goed bij cosmetica. Omdat er geen regels zijn voor de verwerking van biologische grondstoffen tot cosmetica", zegt Marian Blom van Bionext.
Kai Beljon is eigenaar van cosmeticabedrijf Chi Natural Life. Hij verkoopt zowel eetbare biologische producten als cosmetica. Ook die laatste groep in zijn assortiment noemt hij overwegend biologisch, omdat de ingrediënten biologisch gecertificeerd zijn.
Een biologische kokosolie bestemd voor koken mag het Europese biologische wimpeltje dragen, omdat het voeding is. Maar wordt diezelfde biologische kokosolie verkocht als smeersel voor op de huid, dan mag dat groene wimpeltje er niet op.
Verkopers die private biologische keurmerken aanvragen, krijgen te maken met controles van certificeringsorganisaties. Zoals de vraag of ze voldoen aan de normen van EcoCert of Cosmos. Maar uit steekproeven van Nieuwsuur blijkt dat biologische keurmerken ook staan op artikelen van verkopers die helemaal niet zijn aangesloten bij zo'n keurmerk.
Bol.com
Zo vinden we het USDA Organic-logo van het Amerikaanse ministerie van Landbouw terug in een webshop die claimt biologische producten te verkopen. Als we de eigenaresse vragen naar de certificering, blijkt ze helemaal niet over een samenwerking met het keurmerk te beschikken. De keurmerklogo's zijn na onze vragen van de website verwijderd.
Hetzelfde is het geval met webshop die op verpakkingen het Cosmos Organic-logo heeft staan, maar dit logo niet mag voeren omdat er helemaal geen certificering is van dit keurmerk.
Die verkoper meldt het Cosmos-certificaat ook op Bol.com. Het verkoopplatform heeft de webshop vanwege het biologische keurmerk zelfs het 'goede keuze-label' meegegeven. Over dat label zegt Bol op de website: "Binnen ons brede assortiment is het belangrijk dat klanten goed geïnformeerde keuzes kunnen maken. [...] Onze klanten zijn op zoek naar artikelen met duurzaamheidsvoordelen en het is onze verantwoordelijkheid om ze daarover te informeren."
Controle aanscherpen
Meerdere webshops verkopen via Bol.com zogenaamd biologisch gecertificeerde producten die in de praktijk helemaal geen keurmerk hebben. Hun biologische status blijft ongewis. Desondanks krijgen ze van Bol.com wel het 'goede keuze-label'.
In een reactie zegt Bol dat het platform de certificaten niet altijd controleert. Een woordvoerster zegt dat het bedrijf "wettelijk niet aansprakelijk is" omdat Bol een verkoopplatform is. Wel zegt Bol.com toe de controles te gaan aanscherpen.
Bij de NVWA en ACM, de toezichthouders op dit terrein, hebben het gerommel met 'biologische' cosmeticaproducten nog niet tot onderzoeken geleid. De NVWA meldde Nieuwsuur in eerste instantie dat ze er niet over gaan, maar moest later erkennen dat ze wél een toezichtrol hebben.
Verkopers van biologische cosmetica pleiten ervoor om de Europese verordening uit te breiden zodat ze een Europees groen wimpeltje kunnen gaan voeren. Het idee is dan dat de biologisch toezichthouder Skal dan toezicht kan houden op biologische cosmetica.
