Bestuurlijke chaos Haïti houdt aan: premier na half jaar alweer ontslagen

Nog geen half jaar na zijn aanstelling is premier Conille van Haïti alweer ontslagen. Na maanden van wetteloosheid en afwezig bestuur kreeg hij eerder dit jaar de taak om, samen met een negenkoppige overgangsraad, nationale verkiezingen te organiseren.

Waarom Conille is ontslagen, is niet duidelijk. Er was al langer spanning tussen hem en de overgangsraad die de terugkeer van centraal gezag en veiligheid in het armste land van Latijns-Amerika moet regelen.

De raad heeft zakenman Alix Didier Fils-Aimé aangewezen als opvolger van Conille. Volgens Conille heeft de overgangsraad echter niet het recht om hem te ontslaan, alleen om een premier aan te stellen. Volgens hem kan alleen het parlement hem ontslaan, maar dat is er nog niet.

Veel geweld en chaos

Haïti gaat al langer gebukt onder bendegeweld en armoede. Na de moord op president Moïse van Haïti in 2021 zijn er geen verkiezingen meer geweest in het land.

Eerder dit jaar kwam het tot een grootschalige geweldsexplosie: gewapende bendes namen onder meer de internationale luchthaven over, bestormden de grootste gevangenis van het land en stichtten in de hoofdstad Port-au-Prince brand in onder meer politiebureaus en ziekenhuizen.

Toenmalig president Henry was op dat moment in Kenia om te spreken over een VN-missie om het bendegeweld onder controle te krijgen. Door het geweld kon hij niet meer terug naar zijn land. Bendeleiders eisten zijn onmiddellijke vertrek. Dat vertrek volgde niet veel later.

Rust brengen

Een overgangsraad werd ingesteld om, na maanden van wetteloosheid en afwezig bestuur, rust te brengen in de chaos. De overgangsraad heeft een mandaat tot 7 februari 2026. Op die datum moet een nieuwe president worden beëdigd.

Voor die tijd moeten verkiezingen worden uitgeschreven en een nieuwe kiescommissie worden aangesteld. De raad mag ook helpen bepalen hoe de plannen van een nieuwe regering eruit moeten zien.

De overgangsraad bestaat uit negen mensen. Zij vertegenwoordigen de grootste politieke partijen, de particuliere sector en het maatschappelijk middenveld. Zeven leden mogen stemmen, twee zijn waarnemers. De leden hebben drie prioriteiten: veiligheid, constitutionele en institutionele hervormingen en verkiezingen.

Bemiddelingspogingen

De raad wordt geplaagd door onderlinge en politieke strijd. Zo worden meerdere leden in een rapport beschuldigd van corruptie. Bemiddelingspogingen met Conille door neutrale buitenlandse partijen liepen op niets uit.

Door het geweld in Haïti kwamen volgens de VN dit jaar bijna 4900 mensen om het leven. Ook zijn tienduizenden mensen op de vlucht.