Nederland zal er alles aan doen de daders van het antisemitische geweld in Amsterdam op te sporen. Dat beloofde premier Schoof vandaag aan de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Sa'ar.
Maar áls de daders worden opgepakt is de grote vraag: welke straf krijgen ze? Er gaan stemmen op om de aanvallen op Maccabi-fans aan te merken als terrorisme.
Dat kan als het OM bewijst dat de hit-and-run-acties op voetbalsupporters zijn georganiseerd met als doel een hele bevolkingsgroep vrees aan te jagen. "In deze zaak is dat nog zeker een optie", zegt hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff van de Universiteit van Amsterdam. "Maar het is te pril om het nu al vast te stellen. Het zal heel erg afhangen van verklaringen van verdachten en wat we op de beelden zien."
Hogere straffen
De classificatie 'terrorisme' werkt strafverzwarend, net als het etiket 'antisemitisme'. In het geval van de aanvallen op Maccabi-fans is mogelijk van allebei sprake. Toch zullen er geen jarenlange celstraffen worden uitgedeeld, verwacht Brinkhoff. Openlijke geweldpleging, aangevuld met terrorisme en antisemitisme, kan volgens de hoogleraar maximaal uitkomen op zo'n anderhalf jaar cel.
De roep om de aanvallen te bestempelen als terrorisme klinkt luid: de Israëlische VN-ambassadeur Danny Danon schreef er een bericht over op X. Strafrechtadvocaat Herman Loonstein, voorzitter van het Federatief Joods Nederland, neemt het woord ook in de mond.
Bij terrorisme denken mensen vaak aan aanslagen met vele doden, maar Loonstein wijst erop dat dat onterecht is. Zo buigt het OM zich vaker over de vraag of er sprake kan zijn van een terroristisch motief bij een incident. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij een Joods restaurant in Amsterdam, waar meerdere keren vernielingen zijn aangericht. "In dat restaurant waren niet eens personen aanwezig."
'Ontwrichtende' aanvallen
De VN-ambassadeur en Loonstein krijgen bijval van terrorisme-expert Bibi van Ginkel van het Centre for Counter-Terrorism. Ook zij zou niet verbaasd zijn als het OM gaat inzetten op een "terroristisch oogmerk". Volgens Van Ginkel is "evident" dat de aanvallen een totaal ontwrichtend effect op de maatschappij hebben.
Het geweld is veel meer dan "zomaar een afschuwelijke mishandeling op straat", zegt Van Ginkel. "Dit heeft niet alleen effect op de mensen die het overkomt, maar op een grotere groep. En dat is precies waar terroristisch oogmerk over gaat."
