Vorig jaar opnieuw flink meer abortussen in Nederland

Het aantal abortussen in Nederland is vorig jaar opnieuw flink toegenomen: met zo'n 10 procent ten opzichte van 2022. Dat blijkt uit cijfers die de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd verzamelde. Tussen 2021 en 2022 was er ook al een toename van 15 procent.

In 2023 telden ziekenhuizen en klinieken 39.332 zwangerschapsafbrekingen. Dat zijn er 3685 meer dan in 2022. De meeste zwangerschappen (69 procent) werden gestopt in de eerste acht weken. De inspectie baseert zich op cijfers van alle ziekenhuizen en abortusklinieken.

Vooral vrouwen van 25 tot en met 34 jaar kozen voor een abortus. Ook vond de stijging met name plaats onder Nederlandse vrouwen. Het aantal buitenlandse vrouwen dat vorig jaar een zwangerschap liet afbreken, bleef vrijwel gelijk. Dit zijn bijvoorbeeld vrouwen die voor een abortus naar Nederland komen of arbeidsmigranten.

Tussen 2012 en zo'n twee jaar geleden schommelde het aantal abortussen steeds tussen de 30.000 en 33.000. Daarna was er een flinke stijging, net als in veel andere Europese landen, schrijft het Fiom, het expertisecentrum voor ongewenste zwangerschap.

Verklaring onduidelijk

Het is ingewikkeld om de toename van afgelopen jaar te verklaren, zegt Fiom-directeur Ellen Giepmans. Er wordt niet aan vrouwen gevraagd waarom ze hun zwangerschap laten beëindigen. En als ze daar wel iets over zeggen, kunnen het ook sociaal gewenste antwoorden zijn, benadrukt ze.

Het zou te maken kunnen hebben met zorgen van vrouwen over huisvesting, financiën en de toekomst. "Maar nogmaals, dat zijn signalen, inschattingen", zegt Giepmans.

Verder zijn er meer vrouwen die aan 'natuurlijke anticonceptie' doen. Zij gebruiken geen middel als pil of spiraal om een zwangerschap te voorkomen, maar proberen bijvoorbeeld met temperatuurmetingen hun cyclus te volgen. Ook die mogelijke verklaring voor het gestegen aantal abortussen is niet onderzocht.

Bovendien wordt het aantal onbedoelde zwangerschappen niet geregistreerd. "Dus we weten niet hoe groot de groep is die de zwangerschap als ongewenst ervaart, en erna de zwangerschap beëindigt", zegt Giepmans.

Rutgers, het expertisecentrum over seksualiteit, doet onderzoek naar het anticonceptiegebruik van vrouwen voorafgaand aan een abortus. De resultaten hiervan geven volgens Rutgers inzicht in "wat er mogelijk mis is gegaan met het anticonceptiegebruik en hoe groot de kans op een zwangerschap door hen werd ingeschat".

Eigen keuze

Rutgers stelt dat we de cijfers niet direct moeten problematiseren. "Iedere vrouw mag zelf beslissen of en wanneer ze zwanger wil worden en hoeveel kinderen ze wil krijgen."

Ook Giepmans vindt de toename niet per se negatief. "We vinden het het belangrijkste dat vrouwen in vrijheid die keuze maken."