Rusland veroordeelt Franse ngo-medewerker tot drie jaar cel

Een Russische rechtbank heeft Fransman Laurent Vinatier veroordeeld tot drie jaar cel voor het breken van de omstreden buitenlandse-agentenwet wet. Vinatier was in Rusland als adviseur van een in Zwitserland gevestigde ngo die zich bezighoudt met conflictoplossing.

Volgens Rusland heeft de medewerker van de ngo zich schuldig gemaakt aan het verzamelen van informatie over militaire activiteiten van Rusland, zonder zich te registreren als een zogenoemde 'buitenlands agent'. Frankrijk deed dat eerder af als onzin omdat Vinatier geen buitenlands agent is, maar een medewerker van een ngo.

In de rechtszaal bekende Vinatier vandaag schuld, schrijven verschillende internationale persbureaus. "Ik vraag de Russische Federatie om mij te vergeven voor het niet naleven van de Russische wetten", zou hij gezegd hebben. Het betoog zou hij hebben afgesloten met een vers van de Russische dichter Poesjkin. Het is niet duidelijk of Vinatier de bekentenis onder druk heeft afgelegd, of met strafvermindering in het voortuitzicht.

Spanningen tussen Rusland en Frankrijk

Vinatier werd afgelopen juni gearresteerd, toen de spanningen tussen Rusland en Frankrijk hoog opliepen. Macron sprak eerder dit jaar over de mogelijkheid om Franse troepen in te zetten op Oekraïens grondgebied.

Rusland heeft de afgelopen jaren meer westerse burgers gearresteerd, in sommige gevallen op grond van de buitenlandse-agentenwet. Volgens critici gebeurt dat om hen in te zetten als drukmiddel bij een gevangenenruil.

Volgens de Russische wet moet iedereen die buitenlandse steun ontvangt of onder buitenlandse invloed staat zich registreren als buitenlands agent. Het gaat daarbij onder meer om ngo's en journalisten. Er is veel kritiek op deze wet door mensenrechtenorganisaties, die zelf ook onder deze wet vallen.

Omstreden wet

Als iemand zich niet registreert als buitenlands agent en er achteraf wordt geconcludeerd dat dit wel had gemoeten, loopt die persoon het risico op hoge boetes of een jarenlange gevangenisstraf. In 2022 werd de wet verder aangescherpt. Ook zonder bewijs van financiering kan Rusland nu mensen aanwijzen als buitenlands agent als de autoriteiten van mening zijn dat iemand onder 'buitenlandse invloed' staat.

De wet maakt het werk van critici, mensenrechtenorganisaties, ngo's, media en (politiek) activisten onmogelijk. Zo zijn verschillende ngo's gestopt met hun werkzaamheden in Rusland. Buitenlandse journalisten kunnen uitgezet worden als ze door Rusland worden bestempeld als agent.

In Georgië werd eerder dit jaar een soortgelijke wet aangenomen, ondanks maandenlange protesten van tegenstanders.