Rusland arresteert Franse medewerker ngo, Frankrijk spreekt van 'provocatie'

Rusland heeft een Frans staatsburger aangehouden op verdenking van spionage. Het gaat om Laurent Vinatier, een adviseur van een in Zwitserland gevestigde ngo die zich bezighoudt met conflictoplossing. Een Russische onderzoekscommissie zegt de rechtbank te gaan verzoeken om de Fransman vast te zetten.

Volgens Rusland heeft de medewerker van de ngo zich schuldig gemaakt aan het verzamelen van informatie over militaire activiteiten van Rusland, zonder zich te registreren als een zogenoemde 'buitenlands agent'.

Volgens Frankrijk is zo'n registratie onzin, omdat Vinatier dat niet is. "Het is een Franse burger die werkt voor een Zwitserse ngo. Hij is op geen enkele manier iemand die werkt voor de Franse staat", zegt de Franse president Macron over de beschuldiging.

'Provocatie'

Volgens Macron heeft de arrestatie van Vinatier te maken met de toenemende spanningen tussen Frankrijk en Rusland. De Franse krant Le Monde schrijft dat het volgens Macron gaat om een provocatie van het Kremlin tegen Frankrijk.

Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat er vanuit de Franse ambassade in Moskou om consulaire bescherming is gevraagd voor de Fransman. Ook heeft de ambassade gevraagd om meer details over de zaak.

Op X wordt een video gedeeld waarbij te zien is hoe Vinatier vanaf een terras in Moskou wordt opgepakt:

Laurent Vinatier werkt volgens zijn LinkedIn-pagina als adviseur en politiek analist, met onder meer Rusland in zijn portefeuille. Hij bezocht Rusland meerdere keren en had tijdens die bezoeken ontmoetingen met Russische burgers.

Volgens de Russische wet moet iedereen die buitenlandse steun ontvangt of onder buitenlandse invloed staat zich registreren als buitenlands agent. Het gaat daarbij onder meer om ngo's en journalisten. Er is veel kritiek op deze wet door mensenrechtenorganisaties, die zelf ook onder deze wet vallen.

Omstreden wet

Als iemand zich niet registreert als buitenlands agent en er achteraf wordt geconcludeerd dat dit wel had gemoeten, loopt die persoon het risico op hoge boetes of een jarenlange gevangenisstraf. In 2022 werd de wet verder aangescherpt. Ook zonder bewijs van financiering kan Rusland nu mensen aanwijzen als buitenlands agent als de autoriteiten van mening zijn dat iemand onder 'buitenlandse invloed' staat.

De wet maakt het werk van critici, mensenrechtenorganisaties, ngo's, media en (politiek) activisten onmogelijk. Zo zijn verschillende ngo's gestopt met hun werkzaamheden in Rusland. Buitenlandse journalisten kunnen uitgezet worden als ze door Rusland worden bestempeld als agent.

In Georgië werd deze week een soortgelijke wet aangenomen, ondanks maandenlange protesten van tegenstanders.

De Georgische wet is geschoeid op de Russische. Onder de nieuwe regels in Georgië moeten media en andere organisaties zich laten registreren als buitenlands agent als ze meer dan 20 procent van hun financiering uit het buitenland ontvangen. De Europese Commissie liet eerder weten teleurgesteld te zijn over de maatregel.