Gouden 3x3-schot opent deuren voor basketbal: 'Dat één moment zo veel impact heeft'

• Ronald van Dam

  redacteur en commentator NOS Sport

Een basketbalclub uit Den Haag met vijfhonderd mensen op de wachtlijst, verwaarloosde basketbalpleintjes die worden opgeknapt en Worthy de Jong als BN'er in talkshows en spelprogramma's.

Er is veel veranderd voor het basketbal in de twee maanden na het spectaculaire goud van de 3x3-mannen bij de Olympische Spelen in Parijs.

Morgen en zondag is de Gashouder in Amsterdam het decor voor de FIBA 3x3 World Tour Masters Amsterdam. Een tweedaags toernooi, waar de vier olympische kampioenen voor het eerst sinds Parijs voor eigen publiek in actie komen. De Jong, Arvin Slagter en Jan Driessen bij Team Amsterdam, Dimeo van der Horst bij Team Utrecht.

"We hebben al tweeënhalf keer zo veel kaarten verkocht als vorig jaar", constateert oud-international en 3x3-pionier Jesper Jobse, die met zijn stichting 3x3 Unites het evenement organiseert. "Het is bijna uitverkocht. Iedereen wil Worthy en die andere mannen van dichtbij in actie zien."

Basketbal groeide de laatste jaren al in Nederland. Maar het historische gouden schot van De Jong in Parijs heeft de sport, traditioneel beoefend in de 5x5-vorm, helemaal op de kaart gezet. Vooral het 3x3-basketbal, dat voor Parijs bij velen nog onbekend was.

"Ik merk dat anderen nu mijn woorden gebruiken", zegt Martin Ho Suie Sang, coördinator basketbalbalontwikkeling bij de Nederlandse Basketball Bond (NBB). "Snel, dynamisch en spectaculair, zo introduceerde ik jarenlang 3x3 in gesprekken met gemeenten, NOC*NSF of andere mogelijke partners. Mijn woorden zijn geland. Dat één moment zo veel impact heeft..."

Voor Ho Suie Sang en zijn collega's gaan deuren sindsdien sneller open. "Je hoeft niet meer uit te leggen wat 3x3 is. De finale had op tv een bereik van meer dan vier miljoen kijkers. Als ik ergens binnenkom, beginnen mensen er zelf over hoe gaaf ze 3x3 vinden. De mindset is veranderd. Dat is misschien wel de grootste winst."

Er gebeurt veel de laatste maanden. Nieuwe steden melden zich aan voor de 3x3NL Tour, de pleintjesbasketbaltour van de NBB. De indoortour in de winterperiode van de bond groeit als kool, inmiddels van 60 naar 85 deelnemende teams.

Andere bonden en landen zoeken de samenwerking met de NBB. Scholen vragen om een speciale 3x3 scholencompetitie. Verenigingen kloppen aan bij gemeenten om oude basketbalveldjes op te knappen of nieuwe aan te leggen.

Wachtlijst

Het gaat snel, soms té snel. Ho Suie Sang: "Ik sprak met een voorzitter van een club uit Den Haag. Die zijn gegroeid naar driehonderd leden en hebben nog eens vijfhonderd mensen op de wachtlijst staan, omdat er te weinig zaalruimte is."

Ook Jobse ervaart als organisator van de World Tour Masters in Amsterdam de positieve invloed van het 3x3-goud, en niet alleen bij de kaartverkoop. "Sponsor en partners die in het verleden nog twijfelden, zeggen nu ja."

"En ook bij onze stichting, waarmee we 3x3-basketbal maatschappelijk inzetten, merken we het. Door alle media-aandacht krijgen we meer aanvragen voor onze programma's in wijken en clinics op scholen. Dat is de nieuwe realiteit. Maar het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om het succes van Parijs te waarborgen", aldus Jobse.

Voor Slagter is eveneens het nodige veranderd. Hij omschrijft de voorbije periode als een rollercoaster. Vooral de eerste weken, toen de vier olympische helden met slaapgebrek van huldiging maar huldiging gingen, maar er ook weer snel een Europees kampioenschap moest worden gespeeld.

"Je bent bezig met je droom en daar moeten ze thuis ook voor afzien", zegt Slagter, doelend op zijn echtgenote en dochter van 4 jaar. "Ik vind het moeilijk om de balans te vinden."

Stiekem is Slagter blij dat hij Worthy de Jong niet is. "Hij is ons uithangbord, schuift aan in talkshows en als jurylid in tv-programma's. Vlaggendrager, zijn extraverte persoonlijkheid, het schot dat bij iedereen nog op het netvlies staat; dat is een cocktail voor de status van bekende Nederlander. Als ik hem was, zou het nog lastiger zijn om die balans te vinden."

Slagter stond op het bordes met het koninklijk paar en werd geridderd, maar het meest bijzondere vond hij toch wel de uitnodiging die de vier mannen kregen om voor 150.000 dollar tegen de winnaar van BIG3, de Amerikaanse equivalent van 3x3, te komen spelen.

"Dat had heel lucratief kunnen zijn", lacht Slagter. "Maar door ons contract met de internationale bond FIBA kon dat niet. Laatst zei een Russische vriendin van mijn moeder: 'Arvin kan na dat goud zeker wel stoppen met werken?' Nou, ik kan wel stoppen met basketbal, maar nog niet met werken."