YouTube gaat kinderen minder video's laten zien over onder meer fitness en lichaamsgewicht. Onderzoekers waarschuwen dat dit soort content schadelijke effecten kan hebben.
Wereldwijd gaat de videowebsite voor tieners "herhaalde aanbevelingen" beperken van video's waarin "fysieke kenmerken worden vergeleken en bepaalde lichaamstypes worden verheven boven anderen". Dat schrijft Google, het moederbedrijf van YouTube.
Fitspiration
Het bedrijf erkent dat video's die op zichzelf aan de richtlijnen van het platform voldoen of zelfs een positieve boodschap hebben, toch tot problemen kunnen leiden als iemand ze vaak bekijkt. Het gaat bijvoorbeeld om video's die fitheid en een bepaald lichaamsgewicht als ideaalbeeld presenteren.
Onderzoekers waarschuwen hier al langer voor. "Naarmate men meer wordt blootgesteld aan fitspiration, loopt iemand een hoger risico op het vertonen van symptomen van een eetstoornis en een hoger risico op een negatief lichaamsbeeld", aldus sportonderzoeker Luuk Hilkens.
Gezondheidspsycholoog Catharine Evers (Universiteit Utrecht) beaamt dat: "Stel, je ziet heel gespierde mensen online en jij wil dat ook snel bereiken. Dat is dan vaak irreëel: zij zijn daar misschien tientallen jaren professioneel mee bezig en zijn continu aan het sporten. Je kunt dan een negatief zelfbeeld krijgen."
Eerder spraken we Sandor, die 130 kilo woog en extreem ging sporten door 'fitspiration'. Daar hield hij permanente gezondheidsschade aan over, vertelt hij in deze video:
Of er een causaal verband is tussen veel filmpjes kijken en het krijgen van eetstoornissen, is echter niet bewezen, zegt Evers. "Het kan ook zijn dat iemand die al niet lekker in zijn vel zit en ontevreden is over zijn of haar lichaam, veel video's gaat kijken."
Evers plaats kanttekeningen bij de stap van YouTube. "Jongeren kunnen zich online voordoen als 18-plus. En ze zitten naast YouTube ook op allerlei andere platforms. Ze vinden toch wel hun weg om te kijken wat ze willen kijken."
Fitnessvideo's hebben voor veel jongeren bovendien juist positieve effecten, zegt Evers. "We weten van het RIVM dat bijna twee op de drie volwassenen in 2040 overgewicht zal hebben zonder extra beleid. Dat zijn de jongeren van nu, dus je wil ze eigenlijk juist stimuleren tot meer beweging."
Snoep en huidproducten
Aanleiding voor de stap van Google is een grote wet die op dit moment in de maak is in het Verenigd Koninkrijk. De wet moet de online veiligheid bevorderen en dwingt techbedrijven onder meer om jonge gebruikers te beschermen tegen illegale en schadelijke content.
Zulke wetgeving juicht Evers toe. "Het is erg goed om kinderen te beschermen tegen bepaalde inhoud die bijvoorbeeld snoepen of nieuwe, slechte huidproducten promoten."