Medische keuringen hebben 'grote vlucht' genomen: 'Vroeger gesprekje met clubarts'
De zomer van de mislukte medische keuringen. Met een beetje overdrijving kan deze transferperiode die titel krijgen. "Toeval", zegt sportarts Frank van Hellemondt over het feit dat er aan drie afgeketste transfer een medische reden kleeft.
Keeper Justin Bijlow zette gisteren op Instagram dat Southampton "een andere visie heeft dan Feyenoord over de behandelwijze van een oude blessure", waardoor er een streep is gezet door zijn Engelse transfer en hij weer aansluit bij de selectie van de Rotterdammers. En dat terwijl hij zondag nog werd uitgezwaaid door de supporters van Feyenoord.
Eerder zag de Rotterdamse club een transfer van Calvin Stengs naar Charlotte FC afketsen. Volgens de officiële berichten heeft de speler de stekker er zelf uit getrokken, maar er zijn ook hardnekkige geruchten dat de Amerikanen het niet aandurfden vanwege knieproblemen bij Stengs. Iets wat de speler zelf ontkent.
NAC Breda liep na een transfersoap een recordbedrag (3,4 miljoen euro) mis omdat Aimé Omgba niet door de medische keuring bij KAA Gent kwam.
Elke transfer heeft eigen verhaal
"Ik kan niets zeggen over deze spelers", benadrukt Van Hellemondt. Maar hij kan wel wat vertellen over de wereld achter de medische keuringen, dankzij zijn dienstverband van ruim tien jaar als clubarts bij FC Utrecht en de onafhankelijke keuringen van topspelers die hij in zijn tijd bij de Qatarese voetbalbond uitvoerde.
"De medische keuring heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt", vertelt Van Hellemondt. "Vroeger maakte een speler een praatje met de clubarts, die vervolgens wat testjes deed."
Sinds die tijd heeft de medische wereld "een grote vlucht genomen". En dat is volgens Van Hellemondt terug te zien in de voetbalwereld.
De medische keuring werd ook steeds een stukje uitgebreid, zegt hij. "Eerst werd er alleen gekeken naar de gewrichten, omdat die werden gezien als de belangrijkste dingen bij een voetballer."
Spelers binnenstebuiten gekeerd
Tegenwoordig kunnen spelers helemaal binnenstebuiten worden gekeerd. "Er zijn inmiddels meerdere specialisten bij betrokken, onder wie een cardioloog en een orthopeed. Ook worden er bloedonderzoeken gedaan."
Daarnaast vult de speler een vragenlijst in. "Ze kunnen niets verbergen, want er wordt ook gekeken naar de voorgeschiedenis. Hebben spelers eerder zware blessures gehad, bijvoorbeeld."
Suzanne Huurman, voormalig sportarts bij onder meer Go Ahead Eagles, PSV en Real Madrid, zegt dat er aan het eind van de testen twee vragen beantwoord moeten worden: is topsport veilig voor een voetballer en kan de voetballer topsport aan?
Als het antwoord op de eerste vraag nee is, dan wordt een voetballer geadviseerd om zijn "professie' niet voort te zetten, zegt Huurman, die vertelt dat dit weleens is voorgekomen in haar carrière. "Die voetballer volgde het advies op en beëindigde zijn carrière."
Voor het beantwoorden van deze vraag wordt er een onder meer een hartfilmpje en een hartecho gemaakt. Ook worden er inspannings- en ademhalingstesten gedaan.
De tweede vraag is volgens haar veel meer "prestatiegericht". Hiervoor worden er onder meer MRI-scans gedaan en röntgenfoto's gemaakt.
Artsen bepalen niet of transfer doorgaat
Of een transfer na een keuring klapt, is niet aan de arts, zegt Van Hellemondt. "Het blijft een risico-afweging van de club." Hierdoor kan het voorkomen dat iemand met "slechte knieën" toch een transfer maakt. "Iedere club heeft eigen maatstaven en er is niet één richtlijn. Wij artsen bepalen niet of een transfer doorgaat."
Van Hellemondt kan zich wel voorstellen dat er na een keuring nog wat wijzigingen in het contract van een speler worden aangebracht. "Dat is niet ondenkbaar, maar daar worden wij niet in gehoord."
Het draait volgens Huurman niet alleen om het advies, maar ook om de kennis die een club opdoet over een nieuwe speler. "Informatie over de belastbaarheid bijvoorbeeld."
"De pech van voetballers in deze tijd is dat iedereen al weet dat ze op weg zijn naar een bepaalde club", zegt Van Hellemondt. Hij doelt erop dat het grote publiek door bijvoorbeeld sociale media erachter komt dat een transfer geklapt is, terwijl dit vroeger niet bekend werd. "Ondanks dat wij een beroepsgeheim hebben."
Dit brengt volgens hem schade toe aan een speler, omdat die lange tijd in verband zal worden gebracht met medische problemen. Hij wijst naar bijvoorbeeld Bijlow. "Hij zal nu misschien echt seizoenenlang moeten keepen om ervoor te zorgen dat clubs het met hem aandurven."
Tenzij Bijlow als tweede keeper of voor minder geld wordt gehaald, dan verandert de situatie volgens Van Hellemondt. "Dan zijn clubs sneller bereid om risico's te nemen."
Bijna nooit negatief advies
Artsen kunnen niet voorkomen dat er wat gebeurt, beklemtoont Van Hellemondt. "Bovendien is een medische keuring ook een quick scan", waarmee hij zegt dat het om een momentopname gaat.
Ook benadrukken Hellemondt en Huurman dat een medische keuring in de meeste gevallen geen probleem oplevert. Van Hellemondt: "Een negatief advies komt bijna niet voor."
