Onberekenbare 'Cry' Summerville tovert in Engeland: 'Zo'n speler zie je graag in Oranje'
Voor veel Nederlanders is hij een relatief onbekende in de voorselectie van Oranje. Maar de kleine Crysencio Summerville is in Engeland in hoog tempo een grote meneer aan het worden.
Zo groot dat de rode loper voor hem werd uitgerold. Aan het einde daarvan stond een enorme bokaal, zo groot als zijn bovenlijf, op hem te wachten.
Afgelopen dinsdag nam de 22-jarige Summerville - goed voor 20 goals en 9 assists het afgelopen seizoen voor Leeds United - de prijs in ontvangst voor beste speler van het Championship, het op een na hoogste niveau in Engeland.
Geen wonder dat West Ham United gretig de transfersom van zo'n 30 miljoen euro betaalde.
Bij zijn terugkeer in de Premier League tegen Aston Villa afgelopen zaterdag werd het geduld van de fans wel op de proef gesteld.
West Ham stond thuis met 2-1 achter, toen Summerville als invaller zijn tegenstander de bal ontfutselde, wat begon te goochelen met de bal om vanuit stand een bijna niet te missen kans te bieden aan die andere grote zomeraankoop Niclas Füllkrug.
De gelijkmaker bleef uit. Maar de fans van West Ham wisten wat ze van Summerville kunnen verwachten: verrukkelijke onvoorspelbaarheid.
Geen praatjesmaker
Dat onvoorspelbare had hij al als jochie op de sportvelden naast dierentuin Blijdorp bij het inmiddels ter ziele gegane RVV Noorderkwartier. Vanaf zijn zesde dribbelde hij bij Feyenoord zijn tegenstanders dol.
Ondanks zijn kleine gestalte twijfelden de trainers op Varkenoord nooit aan zijn talent. Maar ook was hij soms tegendraads. En vaak makkelijk uit de tent te lokken met een overtreding hier of daar.
In de zomer van 2018 reisde Summerville met Oranje onder 17 af naar het EK in Ierland. Kees van Wonderen was in die periode bondscoach van het stel. "Cry is misschien klein van stuk - zeker toen - maar voor niets en niemand bang. Hij hield wel van een lolletje in de kleedkamer. Maar hij was zeker geen praatjesmaker. Hij observeerde veel, was heel leergierig."
Oranje onder 17 ging fluitend door de groepsfase en bewees daarna drie keer op rij dat van een Nederlands penaltytrauma geen sprake hoeft te zijn. Summerville speelde geen rol in de strafschoppenseries, maar stond na afloop wel te pronken met de beker.
"Ik had een mooie selectie met de broertjes Jurriën en Quinten Timber, Wouter Burger en een aanval met jongens als Mo Ihattaren, Daishawn Redan, Elayis Tavsan, Bryan Brobbey en Summerville. Rasvoetballers, maar ook wel wat ondeugend. Ik kon daar wel van genieten: ze wilden enorm graag en brachten heel veel energie."
Hét hakje van Summerville
Eén moment van Summerville dat toernooi zal Van Wonderen nooit vergeten. Nog altijd gaan de ogen van de echte liefhebber twinkelen als Van Wonderen er aan terugdenkt. "Die actie heb ik nog op mijn computer staan. Een bal achter zijn standbeen perfect voor het linkerbeen van Wouter Burger. Als je wil stuur ik het je toe."
In de wereld van de jonge Summerville scheen altijd de zon. Althans zo leek het. Tot in december het bericht kwam dat de dribbelaar door Feyenoord disciplinair geschorst was. Hij was op de training in een knokpartij beland met ploeggenoot Mats Knoester.
Een paar weken later werd Summerville verhuurd aan FC Dordrecht. En het seizoen erop aan ADO Den Haag, waar hij goed begon onder trainer Fons Groenendijk. Maar toen die na de winterstop vervangen werd door de Engelsman Alan Pardew, die een heel elftal aan nieuwe spelers meenam, kwam de dribbelaar niet veel meer aan de bak.
ADO degradeerde en Summerville ging terug naar De Kuip. Maar tussen Feyenoord en Summerville kwam het niet meer goed. Zijn toekomst lag in Yorkshire, waar een Argentijnse voetbalprofessor de scepter zwaaide.
Strenge Bielsa
Aanvankelijk had Summerville nog niet zoveel te maken met Marcelo Bielsa. Hij speelde zijn wedstrijden bij de onder 21 van Leeds United - niet onverdienstelijk trouwens - en kampte in de tussentijd met heimwee. "Mijn Engels was nog niet zo goed", vertelde Summerville later. "En ik miste mijn familie en vrienden."
Stapje voor stapje kwam Summerville dichter bij de hoofdmacht. In september 2021 gunde Bielsa hem zijn Premier League-debuut tegen Newcastle United.
Toch voelde Summerville niet voldoende vertrouwen en diende een transferverzoek in. "Hij vertelde me dat hij weg wilde", aldus Bielsa later.
"Ik zei dat ik daar geen problemen mee had. Als een speler weg wil, dan weet ik genoeg. Maar de club denkt daar anders over. Daar tellen contracten en economische belangen. Daar heb ik niets over te zeggen."
Summerville bleef in Leeds. Een juiste keuze, zo bleek.
Scoren op Anfield
Bielsa Ball had Leeds weer naar grote hoogte gestuwd, maar na ruim drie jaar was de magie van het combinatievoetbal in een moordend tempo uitgewerkt. Vanaf de eerste speeldag van het seizoen 2022/23 streed de club tegen degradatie en eind februari werd Bielsa opgevolgd door de Amerikaan Jesse Marsch.
Onder Marsch beleefde Leeds een korte opleving. Met Summerville als onverwachte uitblinker. Eind oktober 2022 scoorde Summerville zelfs in vier wedstrijden op rij. Zijn mooiste? De 2-1 op Anfield tegen Liverpool.
Met een subtiele voetbeweging in de 89ste minuut verraste Summerville Virgil van Dijk en doelman Alisson Becker en bezorgde zijn landgenoot zo zijn eerste nederlaag in 70 duels op Anfield.
"Een paar uur na die goal werd ik 21", blikte hij later terug op dat moment. "Dat was de mooiste verjaardag die ik me kon wensen."
Verschilmaker
Erwin van de Looi, toenmalig bondscoach van Jong Oranje, zag het met genoegen aan. "Hij heeft natuurlijk lastige periodes gekend en heeft niet de makkelijkste weg gekozen. Maar hij heeft ook de mentaliteit om aan te pikken op een hoger niveau. Van Bielsa heeft hij enorm veel geleerd, al vond Crysencio hem vooral streng. Onder Marsch kreeg hij de kans en die heeft hij gegrepen."
Van de Looi twijfelde dan ook geen moment om met Summerville te starten bij het EK onder 21 in Georgië. "Hij is snel, heeft een actie en begon dat ook te koppelen aan rendement. Dat is echt niet veel spelers gegeven. Met 'Cry' hebben we nooit problemen gehad. Hij heeft misschien een rauw randje, maar dat heeft hem ook zover gebracht."
"En hij is ook onverstoorbaar", vervolgt Van de Looi. "Zo ging hij heel relaxt om met alle transferperikelen dat toernooi. Het was jammer dat hij niet helemaal heeft kunnen tonen waartoe hij in staat is. Het was niet ons beste toernooi."
Van de Looi bleef hem volgen en zag dat Summerville onder de Duitse coach Daniel Farke helemaal tot bloei kwam bij Leeds. Die gaf hem een vrije rol, waarbij hij ook vaak van de flank naar binnen trok.
"Cry heeft structuur nodig, maar ook vrijheid", weet Van de Looi. "Dan komen zijn kwaliteiten vanzelf naar boven." Van Wonderen: "Hij is een verschilmaker. Zo'n speler wil je graag zien bij Oranje."
