Onderzoek bevestigt: stookolie op zeeschepen bevat schadelijke stoffen
Nederlandse zeeschepen gebruiken stookolie waar schadelijke chemische stoffen aan zijn toegevoegd. Dat is gevaarlijk voor het personeel, slecht voor de scheepsmachines en leidt tot luchtverontreiniging en is daarmee in strijd met internationale verdragen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), dat hier onderzoek naar deed, wil dat er strengere regels voor het gebruik van stookolie komen.
De inspectie ondervroeg voor het onderzoek Nederlandse reders. Zij klagen over verstopte brandstoffilters en vastlopende pompen door de gemengde olie. Ook melden zij dat bemanningsleden door de brandstofdampen hoofdpijn krijgen en onwel worden.
Daarnaast baseert de ILT zich op onderzoek van testorganisatie Veritas Petroleum Service. Die onderzocht de afgelopen twee jaar zo'n 3600 monsters van brandstoffen in schepen in Nederlandse havens. In 15 procent van de monsters werden stoffen aangetroffen die hoogstwaarschijnlijk van chemiebedrijven afkomstig zijn.
Drab
Stookolie is een drab die overblijft bij het raffineren van aardolie. Die wordt vermengd met een andere olie, zoals diesel, om het geschikt te maken als brandstof voor schepen. Als goedkoop alternatief voor die diesel worden in de internationale scheepvaart schadelijke chemische stoffen gebruikt. Die zijn vaak afkomstig uit de chemische industrie, die het afstaan van de stoffen ziet als een manier om van chemisch afval af te komen.
De toepassing van die schadelijke chemische stoffen is al lang onderwerp van gesprek. In 2012 liet het toenmalige Korps landelijke politiediensten al weten wettelijke eisen te willen voor stookolie. Toen schatte de opsporingsdienst dat bijna alle stookolie voor schepen is aangelengd met chemicaliën.
Tien jaar later stelde de politie tegenover Follow the Money opnieuw dat het gebruik van schadelijke chemische stoffen voor het aanlengen van stookolie staande praktijk is. "Stookolie wordt op grote schaal gemengd met gevaarlijke afvalstoffen en milieucriminelen verdienen daar enorm veel geld aan", aldus de politie. Het nieuwe onderzoek van de inspectie laat zien het vermengen nog steeds op grote schaal gebeurt.
Aanvullende normen
De inspectie concludeert dat er aanvullende kwaliteitsnormen voor stookolie nodig zijn om bijmenging van schadelijke stoffen te voorkomen. Ook gaat de organisatie in gesprek met bedrijven en verwacht ze "dat zij hun eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen om te voorkomen dat schadelijke stoffen in stookolie worden bijgemengd".
Het opstellen van strengere regels is wel ingewikkeld, schrijft minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) in een brief aan de Tweede Kamer. Stookolie wordt wereldwijd geproduceerd, verhandeld en gebruikt. Dat maakt de samenstelling en herkomst van stookolie moeilijk te achterhalen, aldus de minister. "Schepen bunkeren stookolie overal ter wereld." Binnen de EU gelden per land ook weer verschillende regels, die lastig te handhaven zijn omdat schepen verschillende landen aandoen.
"Hoewel de (internationale) regelgeving enige handvatten biedt om eisen te stellen aan de kwaliteit van stookolie, kan deze niet voorkomen dat stookolie stoffen bevat die vanuit maatschappelijk oogpunt ongewenst zijn. Kort gezegd, niet alles wat toegestaan is, is ook maatschappelijk wenselijk", schrijft de minister.
