'In Argentinië is er bijna niemand die Fernández echt een racist vindt'

Een vakantie naar Frankrijk is niet aan te raden voor Enzo Fernández. Ook in Engeland zal de in opspraak geraakte Argentijnse voetballer het de komende maanden niet makkelijk krijgen. In zijn thuisland krijgt hij wel steun.

"Je moet met een loep zoeken om iemand te vinden die vindt dat hij echt een racist is", zegt journalist Remi Lehmann, die in Argentinië woont.

Fernández opende na het winnen van de Copa América met Argentinië een livestream, waarin hij en zijn teamgenoten een racistisch lied over de Afrikaanse afkomst van Franse spelers ten gehore brachten.

De Franse voetbalbond reageerde furieus, de FIFA is de video aan het onderzoeken en zijn club Chelsea startte een strafprocedure. Zijn clubgenoot Wesley Fofana spreekt van "ongeremd racisme".

Meningen lopen uiteen

"In Argentinië lopen de meningen uiteen", zegt Lehmann. Volgens hem is Fernández-gate het belangrijkste sportnieuws, maar niet per se omdat iedereen het onversneden racistisch of transfoob (in het lied wordt Kylian Mbappé beschimpt omdat hij een relatie met een trans vrouw zou hebben gehad) vindt. "Wat het natuurlijk wel is."

Lehmann zegt dat er ook veel mensen zijn die het gewoon "dom" van hem vinden, omdat Fernández wel zou moeten weten hoe gevoelig het ligt. "Wel is de verbazing groot dat dit internationaal zo'n groot thema is geworden."

Fernández heeft inmiddels zijn excuses aangeboden.

In het bewuste lied worden Franse spelers met Afrikaanse roots bespot. "Moeder is Nigeriaans, vader is Kameroens, maar hun paspoort is Frans", is slechts een deel van het lied dat de Argentijnen zongen.

Het lied werd in 2022 in aanloop naar de WK-finale tegen Frankrijk al gezongen door fans. Toen zorgde het ook al voor ophef. Daarna zijn supporters het toch blijven zingen en bereikte het dus ook de spelers.

"In de Argentijnse samenleving bestaan sterk verschillende ideeën over ras en gender. Deze jongens komen vooral uit volkswijken en zijn opgegroeid in een straatcultuur die niet altijd even subtiel is", zegt Michiel Baud, voormalig hoogleraar Latijns-Amerikastudies.

"Voetbal is erg populair en veel Argentijnen vergeven deze jongen wel voor zijn 'vergissing'. Het probleem is dat dat niet het geval is bij de gevestigde instanties, zoals de FIFA en Chelsea", aldus Baud.

Inheemse groepen

"In Argentinië is de discriminatiediscussie anders", zegt Lehmann. "Daardoor zien sommige fans echt de problemen niet in van zo'n liedje. Racisme richt zich hier in Argentinië niet op Afrikaanse migranten en dus wordt het probleem minder gezien."

Discriminatie in Argentinië is over het algemeen gericht op inheemse groepen of arme migranten uit buurlanden.

Lehmann vindt het bewuste liedje racistisch en transfoob, maar wil Argentinië als land niet xenofoob noemen. "Argentinië is heel liberaal en progressief als het gaat om immigratie. Bijna iedereen is welkom." Hij wijst op vluchtelingen uit andere Zuid-Amerikaanse landen die worden opgenomen.

"Na de gewonnen WK-finale van Duitsland op Argentinië in 2014 vierden de Duitsers de titel met de 'gaucho dans'. Dat wordt in Argentinië ook als racistisch gezien. Toch hebben ze hier het idee dat dat minder groots werd opgepakt."

Lehmann vindt dat Fernández en zijn teamgenoten wat meer dekking hadden moeten krijgen van de Argentijnse voetbalbond, die zich in nevelen hulde. Hij zegt dat Fernández het bij zijn terugkeer bij Chelsea moeilijk gaat krijgen en is benieuwd hoe de club de zaak afhandelt.

Toch is Lehmann ook kritisch op Fernández zelf. "Hij speelt in Engeland met spelers van allerlei verschillende achtergronden. Hij had beter moeten weten."