Vaccinatiegraad onder schoolkinderen daalt, vooral in grote steden
De vaccinatiegraad onder kinderen vanaf 9 jaar is in 2023 verder gedaald ten opzichte van het jaar ervoor, blijkt uit de jaarrapportage van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Zowel het RIVM als demissionair staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid noemt de daling zorgelijk.
Het percentage kinderen in die leeftijdscategorie met de DTP-prik voor difterie, tetanus en polio is afgenomen van 81,1 procent naar 78,2 procent. En waar in 2022 81,2 procent de BMR-prik voor bof, mazelen en rodehond had, lag dat percentage vorig jaar op 78,5 procent. Een verklaring geeft het RIVM niet, het instituut zegt in het rapport dat er meer onderzoek nodig is naar de oorzaak van de daling.
Van de vier grote steden heeft Rotterdam de laagste vaccinatiegraad. Waar landelijk gezien 83,1 procent van de zuigelingen alle basisvaccinaties heeft, is dat in Rotterdam 74,6 procent. Ook het percentage onder schoolgaande kinderen is een stuk lager. 62,1 procent heeft de DTP-prik gehad (tegenover 78,2 procent landelijk) en 62,8 procent heeft de BMR-prik gehad (tegenover 78,5 procent landelijk).
Vaccinatiegraad onder baby's en peuters bleef gelijk
Vorig jaar luidde het RIVM nog de noodklok omdat de vaccinatiegraad onder baby's en peuters tot 2 jaar, de jongste leeftijdsgroep, in 2022 voor het eerst in decennia was gedaald onder de 90 procent. Dat percentage is in 2023 ongeveer gelijk gebleven.
Voor de BMR-vaccinatie en de vaccinatie tegen meningokokkenziekte typen A, C, W en Y bij baby's is de vaccinatiegraad waarschijnlijk zelfs iets toegenomen. Het RIVM en de staatssecretaris noemen dat een positieve ontwikkeling.
Toch benadrukken ze dat het percentage vaccinaties onder jonge kinderen nog steeds aandacht nodig heeft. "Een hoge vaccinatiegraad is belangrijk om mensen tegen ernstige ziektes te kunnen blijven beschermen en om uitbraken van deze ziektes te voorkomen", schrijft het RIVM.
De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert een vaccinatiegraad van zeker 90 procent. Het RIVM hanteert voor Nederland een zogenoemde veilige vaccinatiegraad van minimaal 95 procent.
Iets minder ouders positief over vaccineren
In het jaarverslag wordt ook verwezen naar een peiling over het Rijksvaccinatieprogramma die het RIVM in de zomer van 2023 heeft gedaan onder ouders. Daaruit bleek dat iets minder ouder van kinderen van 9 tot en met 13 jaar positief waren over vaccineren dan in 2022.
Het beeld dat ouders van kinderen jonger dan 3,5 jaar hebben over vaccineren is in een jaar tijd nauwelijks veranderd. De meeste ouders zijn wel nog steeds positief over vaccineren, benadrukt het RIVM.
De mazelen, kinkhoest, allemaal ziektes waar je opeens weer veel over hoort. Hoe het kan dat zulke levensgevaarlijke ziektes weer terugkomen, zie je in deze video van NOS op 3:
De vaccinatiegraad daalt al enkele jaren. Het RIVM noemt onder meer de coronapandemie en toegenomen weerstand tegen de overheid als mogelijke redenen.
Daarnaast spelen sociale media ook een rol. Ouders die al twijfelen over het wel of niet vaccineren van hun kind, kunnen online op veel plekken blogs en video's vinden van zogenoemde health influencers die ervan overtuigd zijn dat vaccinaties schadelijk zijn.
Staatssecretaris Van Ooijen zei in april nog in de Tweede Kamer dat het Rijksvaccinatieprogramma in de loop der jaren naar schatting zo'n tienduizend levens heeft gered en dat hij er alles aan wil doen om de vaccinatiegraad weer op te krikken.
