Het ene openingsduel is het andere niet. Een overwinning is uiteraard belangrijk bij een eerste wedstrijd op groot toernooi, maar net zo belangrijk is een goede wedstrijd met perspectief, met uitzicht op groei.
Die missie slaagde tegen Polen (2-1). Het Nederlands elftal kende om meerdere redenen een sterke start van het EK.
Het chagrijn achterlaten
Het was het afgelopen decennium niet bepaald genieten van Oranje op eindtoernooien. Na de derde plaats op het WK van 2014 werden het EK van 2016 en het WK 2018 gemist en liep het EK van 2021 uit op een mislukking. De kwartfinaleplaats op het WK in Qatar was niet slecht, maar het spel niet om over naar huis te schrijven.
Oranje stemde chagrijnig. Wordt dit weer een vrolijk EK? De socialmediacampagne van de KNVB rondom dit Nederlands elftal schept verwachtingen: "Ze hebben maar een klein vonkje nodig om het hele land op z'n kop te zetten. Dat is de Hollandse school."
Kijk hieronder naar het KNVB-filmpje over 'de Hollandse school':
De Hollandse school staat voor dominant, aanvallend voetbal. Het totaalvoetbal van 1974. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Oranje dat daarna nog maar bij vlagen heeft laten zien.
Bij het vorige grote toernooi, het WK in Qatar, werd de eerste wedstrijd ook gewonnen, met 2-0 van Senegal. Reden voor optimisme gaf die wedstrijd niet. Het was moeizaam, slordig, zoeken naar ruimte. Kansen waren schaars, te veel spelers haalden hun niveau niet.
Na twee 4-0 zeges op Canada en IJsland in de oefencampagne voor het EK steeg de Oranjekoorts in het land. Wervelend was het zondag tegen Polen nog niet. Energiek en goed was het ruim een uur wel. Cody Gakpo en Nathan Aké blonken uit op de linkerkant.
Meer balcontacten dan ooit in zestienmetergebied
Het ontbrak Oranje vooral aan scherpte in het zestienmetergebied. Memphis Depay had zijn vizier niet goed afgesteld staan. Geen enkele van de vier doelpogingen van de spits ging tussen de palen. Dat moet en kan beter voor de nummer twee van de topscorerslijst aller tijden van Oranje.
Ook Gakpo, Xavi Simons en Tijjani Reijnders lieten kansen liggen. In totaal loste Oranje twintig schoten, wat niet slecht is. Maar van die schoten gingen er maar vier tussen de palen, wat wel beroerd is. Invaller Wout Weghorst was duidelijk wel scherp. Bij zijn eerste balcontact was het raak.
"Dat we zoveel kansen creëren en dominant zijn, geeft een heel lekker gevoel", zei aanvoerder Virgil van Dijk. "Uiteindelijk gaat het er wel om dat je het afmaakt. Dat weten we als geen ander. Dat is iets om te verbeteren."
De wedstrijd deed een beetje denken aan de openingswedstrijd tegen Denemarken op het EK van 2012. Toen had Oranje maar liefst 32 doelpogingen, het hoogste aantal van Nederland in een EK-openingswedstrijd (sinds 1980). Daarvan gingen er vijf tussen de palen.
Het grote verschil met toen is dat die wedstrijd in een nederlaag eindigde. Michael Krohn-Dehli maakte het enige doelpunt: 0-1. Ondanks een overwicht en al die doelpogingen scoorde Nederland niet. Daarop volgden nog twee nederlagen en een roemloze uitschakeling.
In 1988 begon Nederland het toernooi ook met een 1-0 nederlaag, tegen de Sovjet-Unie in Keulen. Ook dat was een goede wedstrijd van Oranje, met 23 schoten, waarvan acht op doel. Een andere parallel is het aantal balcontacten in het vijandelijke strafschopgebied.
Hollandse school-voorbeeld
Het is een teken van dominantie. In 1988 had Oranje in de openingswedstrijd 35 balcontacten in het strafschopgebied van de Sovjet-Unie, in 2012 nog iets meer (39) tegen Denemarken en gisteren spande Oranje de kroon met 45 balcontacten in het zestienmetergebied van Polen.
Misschien wel de mooiste aanval van de wedstrijd, over meerdere schijven, eindigde tegen Polen vlak voor rust in een kans voor Cody Gakpo. Helaas schoot de aanvaller over. Het had een Hollandse school-voorbeeld kunnen zijn.
Kijk hieronder naar die aanval:
"Dus wat is het vonkje?", vroeg bondscoach Ronald Koeman zich zaterdag af op de persconferentie. "Ik heb het gevoel dat het vonkje al aan is vanaf dag één dat we bij elkaar zijn. We hebben een prima voorbereiding met elkaar gehad, maar dat is het halve werk. En het begint nu pas. En nu moeten we het op dit podium laten zien, en dan slaat het vonkje bij ons over."
Memphis Depay voelde het vonkje tegen Polen branden. "We hopen de sfeer in het stadion te blijven zien", zei de spits. "Dat geeft vertrouwen en kracht."
Het vonkje moet een vuurtje worden. "Er waren genoeg momenten die heel goed waren en genoeg momenten die beter moeten", zei Koeman. "We hebben erg goed gespeeld en dit resultaat geeft rust richting Frankrijk. Dat is prettig."
Manchester United-trainer Erik ten Hag zag in Studio Fußball vier uitblinkers bij Nederland en was kritisch over het tegendoelpunt.
