Hoe patiënten verdwaald raken in het zorgdoolhof van ziekenhuizen
Patiënten die meerdere aandoeningen tegelijkertijd hebben worden vaak van de ene afdeling naar de andere gestuurd waar specialistische artsen afzonderlijk van elkaar hun behandelingen uitvoeren. De patiënten raken regelmatig verdwaald in een zorgdoolhof.
Patiënten zijn vaak een eigen zorgmanager van hun steeds complexere zorgtrajecten. Want wat had welke arts nou precies gedaan? En die medicijnen die de internist tegen de ene ziekte had voorgeschreven, waarschuwde de cardioloog daar nou weer niet tegen omdat die middelen de andere ziekte juist zouden verergeren?
Noodgedwongen moeten patiënten zelf het overzicht houden, want overleg en coördinatie tussen artsen met verschillende medisch specialismen is geen vanzelfsprekendheid, zo blijkt uit gezamenlijk onderzoek van de NOS en Nieuwsuur.
Wiebelig
Dit leidt tot versnipperde zorg en kan calamiteiten veroorzaken, bijvoorbeeld door medicatiefouten. De 79-jarige Anjo Geluk heeft ervaren waartoe het uitblijven van coördinatie kan leiden.
Ze voelt "zich wiebelig op haar benen" nadat haar oorspronkelijke knie werd vervangen. Als ze nu ergens wil komen is een kruk noodzaak. Want vallen is geen uitzondering.
"We zullen nooit weten of mijn knie er beter aan toe was geweest als ik in het ziekenhuis wel goede revalidatie had ontvangen", zegt Geluk. Want die kreeg ze niet toen verschillende artsen het overzicht op haar algehele gezondheidssituatie verloren.
Patiënt als pingpongbal
Een ziekenhuisbacterie kwam in haar knie terecht terwijl ze op de orthopedie-afdeling lag en een heftige infectie was het gevolg. Wekenlang waren zware antibioticakuren via het infuus nodig om de bacterie te verwijderen. De nieren van Geluk raakten beschadigd als bijwerking van de medicatie. Dus werd ze opeens overgeplaatst naar de afdeling nefrologie.
"Zonder enig overleg met mij, maar kennelijk was er tussen de artsen onderling ook geen sprake van coördinatie", zegt Geluk. "Want ik heb nooit meer iemand van orthopedie gezien, terwijl ik juist begeleiding nodig had bij oefeningen voor mijn knie om goed te revalideren."
Het verhaal van Geluk staat niet op zichzelf. Sterker, er zijn ook patiënten die niet alleen een pingpongbal zijn tussen afdelingen binnen één ziekenhuis, maar zelfs tussen meerdere ziekenhuizen.
Dit overkwam Diana Kwast. Zij ontwikkelde meerdere chronische ziektes en had 9 verschillende specialisten in 5 verschillende ziekenhuizen:
Patiënten als Geluk en Kwast die meerdere aandoeningen tegelijkertijd hebben, zullen tot en met 2040 de meest voorkomende patiënt in het ziekenhuis worden. En dat is nu al zichtbaar voor wie tijdens het spitsuur van de poliklinieken van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch mensen vraagt naar hun situatie.
Een oudere vrouw op een scootmobiel: "Ik kom echt te veel in het ziekenhuis, bij verschillende dokters: oogarts, reumatoloog, voor de parkinson, internist, neuroloog, verschillende chirurgen. Ik heb er net ook weer twaalf dagen in gelegen."
'Abonnement op ziekenhuis'
Ook een man van in de 66 met een scootmobiel blijkt een vaste klant. "Dit jaar pas 2 keer, maar vorig jaar 23 keer, inclusief mijn operatie aan mijn been. En nu is er net suiker ontdekt heb ik ook nog staar aan mijn oog."
"Ik kwam nooit in het ziekenhuis, maar heb nu een abonnement" aldus een man van 84 jaar. "Ik moet hier de komende maanden nog zeker acht keer zijn. Ik loop bij de vaatchirurgie, bij de cardiologie en bij de nefrologie."
In dit ziekenhuis in Den Bosch zijn de artsen overigens druk met het aanpassen van hoe ze behandelen en onderling samenwerken. Sinds de coronapandemie werken internisten, klinisch geriaters, longartsen en cardiologen elke ochtend gezamenlijk op een speciale opnameafdeling aan een behandelplan voor complexe patiënten tijdens een structureel overleg.
Het programma is succesvol. Gemiddeld mogen patiënten twee dagen eerder naar huis. Daarnaast bezoeken patiënten minder artsen omdat door de samenwerking het aantal onderlinge verwijzingen is gehalveerd. Vanwege het succes gaat het ziekenhuis de nieuwe werkmethode ook op andere afdelingen de standaard maken. Vanaf mei gaat de eerste polikliniek over op het nieuwe werken. Dit ziekenhuis is vooralsnog een van de weinige plekken waar op deze manier gewerkt wordt.
