Parlementaire enquête corona gaat tweeënhalf jaar duren
De parlementaire enquête naar de aanpak van de coronacrisis gaat naar verwachting 2,5 jaar duren, iets korter dan een eerdere onderzoeksopzet. Dat heeft VVD-Kamerlid Daan de Kort, voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie, gezegd in zijn toelichting op het onderzoek.
"We weten allemaal hoeveel impact corona heeft gehad. Als je alle aspecten zorgvuldig wilt onderzoeken is daar tijd voor nodig", zegt De Kort. "En we gaan ook onderzoeken hoe er wordt omgegaan met critici op het proces en of de besluitvorming van het kabinet en de Tweede Kamer wel zorgvuldig is geweest."
Belangrijke onderzoeksvragen zijn op welke manier de politiek afwegingen heeft gemaakt tussen het belang van volksgezondheid en andere maatschappelijke belangen. Ook wordt er gekeken naar hoe er met grondrechten werd omgegaan en welke rol de zorgsector had in het besluitvormingsproces.
De enquêtecommissie begint met dossieronderzoek, dat duurt tot februari 2025. Daarna volgen besloten voorgesprekken met politici, deskundigen en andere betrokkenen. Vanaf december 2025 beginnen de openbare verhoren. Pas een jaar later zal het eindrapport verschijnen. Daar komen ook aanbevelingen voor de toekomst in te staan.
Kritisch
Aan het onderzoek doen Kamerleden van zes partijen mee. Naast De Kort zijn dat Anita Pijpelink (GL-PvdA), Peter Smitskam (PVV), Rosanne Hertzberger (NSC), Claudia van Zanten (BBB) en Pepijn van Houwelingen (FvD). Hertzberger en Van Houwelingen lieten zich tijdens de coronacrisis kritisch uit over de beperkende maatregelen en het vaccinatiebeleid.
Van Houwelingen is door zijn partij speciaal teruggehaald naar de Kamer voor de eerste zes maanden van de parlementaire enquête. Zijn collega Freek Jansen heeft tijdelijk zijn Kamerzetel afgestaan. Wanneer Van Houwelingen zijn zetel weer opgeeft en wie van de drie FvD-Kamerleden hem dan opvolgt is nog niet bekend.
De zes commissieleden hebben hun onderlinge werkafspraken op papier gezet, bijvoorbeeld over het omgaan met vertrouwelijke stukken. De Kort: "De leden van de commissie moeten zich gedurende de onderzoeksperiode neutraal en betrouwbaar opstellen. Het is ook belangrijk dat de leden een bepaald commitment met elkaar uitspreken."
De parlementaire enquête gaat niet alleen lang duren, hij kent ook een lange aanloop. Al in november 2021 besloot de Kamer dat dit zwaarste onderzoeksmiddel moest worden ingezet. Daarna verliep het werk van de voorbereidende commissie, in 2022, niet vlekkeloos door interne conflicten en het vertrek van voorzitter Arib. In 2023 werd de enquête op de lange baan geschoven omdat er te weinig partijen in de commissie wilden. De nieuwe Tweede Kamer zette hem dit jaar weer op de agenda.
