Stemlokalen in door bendegeweld geteisterd Ecuador open voor veiligheidsreferendum

De stembureaus in Ecuador zijn geopend voor een nationaal referendum waarin president Noboa onder meer steun zoekt voor een reeks maatregelen die het geweld in het land moeten beteugelen. Hij wil bijvoorbeeld het leger meer macht geven.

Ecuador land kampt met toenemend bendegeweld. Drugshandelaren gebruiken het land veel als doorvoerhaven van cocaïne, dat onder meer in buurlanden Colombia en Peru wordt geproduceerd.

Leger

Ruim 13,6 miljoen Ecuadoranen hebben een uitnodiging ontvangen om te stemmen, van wie er meer dan 400.000 in het buitenland wonen. Ze kunnen stemmen over elf wetswijzigingen. Het merendeel van de punten in het referendum gaat over criminaliteitsbestrijding. Zo is er een voorstel waarin staat dat het leger de politie permanent zou mogen assisteren bij operaties tegen criminele bendes.

Ook staat in een van de voorstellen van de president dat het leger verantwoordelijk wordt voor de toegangscontroles tot gevangenissen. Daarnaast wil de president dat de straffen voor grensoverschrijdende georganiseerde misdaad verhoogd worden.

Geweld

De afgelopen maanden waren er vele geweldsincidenten. Deze week werden bijvoorbeeld twee burgemeesters van dorpen doodgeschoten. In de buurt van hun dorpen vindt illegale mijnbouw plaats, waar criminele bendes zich ook mee bezighouden. In januari kwam het land in het nieuws toen een groep gewapende mannen een tv-studio bestormden en de live-uitzending overnamen.

In de stad Guayaquil, de grootste stad van het land waren toen plunderingen en schietpartijen, maar ook in hoofdstad Quito was het onrustig. In het land is de afgelopen jaren meerdere malen de noodtoestand afgekondigd om drugsgeweld tegen te gaan. Ecuador heeft een van de meeste moorden per hoofd van de bevolking in Latijns-Amerika met 45 per 100.000 inwoners in 2023, meldt Human Rights Watch.

Weggestemd

Veel voorstellen van de president in het referendum lijken op voorstellen die zijn voorganger Lasso in 2023 in een referendum ter stemming bracht. Alle punten werden toen door het volk weggestemd, waardoor hij in een zeer zwakke positie terechtkwam. Noboa geniet echter veel meer steun, blijkt uit peilingen.

Naast maatregelen om criminaliteit te beteugelen stemmen Ecuadoranen vandaag ook over onder meer de uitlevering van staatsburgers en het invoeren van arbeidscontracten op uurloonbasis.

In het buitenland maakte Noboa zich onlangs minder populair toen oud-vicepresident Jorge Glas in de Mexicaanse ambassade in Ecuador werd opgepakt. Dat is een schending van internationale afspraken, maar volgens Noboa was dat gerechtvaardigd omdat de Glas nog een straf moet uitzitten voor corruptie.

Nieuwsuur maakte vorig jaar een overzicht over hoe Ecuador uitgroeide tot cocaïneknooppunt: