Van Sint-Maarten tot Miami of New York: KNMI verwacht dit jaar veel orkanen

• Rolf Schuttenhelm

  redacteur Klimaat

Het KNMI verwacht vanaf juni een actief orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan, als gevolg van opvallend hoge zeewatertemperaturen en het wegtrekken van het natuurlijke klimaatfenomeen El Niño. Daardoor kunnen tropische stormen in het zuidelijk deel van de Noord-Atlantische Oceaan makkelijker uitgroeien tot (krachtige) orkanen.

Deze Atlantische orkanen trekken vervolgens in westelijke en noordwestelijke richting. Welke gebieden ze precies zullen treffen is niet op voorhand te zeggen. "Veel orkanen ontstaan in de buurt van de Kaapverdische Eilanden en trekken richting de Cariben of de Amerikaanse oostkust", zegt Iris Keizer, KNMI-klimaatspecialist voor het Caribisch gebied.

Zeven jaar geleden kreeg Sint-Maarten de volle laag, toen orkaan Irma overtrok en 91 procent van de gebouwen beschadigde. "Bovendien trok twee weken na orkaan Irma nog een categorie 5-orkaan, Maria, zuidelijk langs Saba en Sint-Eustatius. Ook die orkanen ontstonden in een orkaanseizoen met vergelijkbare condities zoals we ze dit jaar verwachten", zegt Keizer.

Krachtige orkaanmotor

Het hangt samen met de sterk bovengemiddelde watertemperaturen die het gebied al een jaar in de greep hebben. Dat warme water vormt de motor voor orkaanontwikkeling, vertelt orkaanexpert Nadia Bloemendaal van het KNMI. "Een orkaan heeft zeewater van ten minste 27 graden nodig. Alles daarboven betekent meer energie voor het weersysteem en dus ook potentieel zwaardere orkanen."

Dan is er nog een tweede factor, zegt Bloemendaal: weinig verschil tussen de wind aan het oppervlak en die op grote hoogte. Tijdens El Niño is dat verschil vaak wel groot. Door krachtige zijwinden wordt de top dan van de tropische stormen afgeblazen, nog voor ze tot orkanen kunnen uitgroeien. Vorig jaar zorgde dat voor een rem op de Atlantische orkanen, ondanks de hoge watertemperaturen.

"Maar het lijkt nu zeker dat El Niño aan het begin van het orkaanseizoen verdwenen is. Er is bovendien een grote kans dat we dan te maken krijgen met de tegenhanger: La Niña", zegt Bloemendaal. Dat betekent doorgaans dat tropische stormen meer tijd krijgen om uit te groeien tot orkanen.

Elf orkanen

Het KNMI is niet de enige die een actief orkaanseizoen verwacht. De Colorado State University kwam donderdag met de jaarlijkse orkaanverwachting. Volgens het Amerikaanse instituut zullen het komende seizoen maar liefst elf orkanen de regio treffen, en nog eens 23 tropische stormen.

"Dit is hun hoogste aantal voorspelde orkanen ooit", zegt orkaanexpert Bloemendaal van het KNMI. "Het geeft een indicatie dat ook deze onderzoekers echt een heel actief seizoen verwachten."

Het Atlantische orkaanseizoen begint officieel op 1 juni en eindigt op 1 november. De meest intensieve periode ligt doorgaans tussen half augustus en half oktober.