Cubanen gaan de straat op tegen voedsel- en elektriciteitstekorten

In Cuba groeit de onrust vanwege aanhoudende voedsel- en elektriciteitstekorten. Zo waren er eerder deze week zeldzame protesten tegen de Cubaanse overheid in Santiago, de tweede stad van het eiland. Op sociale media circuleren verschillende video's van demonstrerende burgers, die roepen om elektriciteit en voedsel.

Het eiland verkeert al lange tijd in een diepe economische crisis, waardoor de onvrede onder de bevolking groeit. De communistische regering onder leiding van Miguel Díaz-Canel beschuldigde in de nasleep van de protesten de Verenigde Staten van het "uitlokken" van de onrust.

Volgens Latijns-Amerika-journalist Edwin Koopman, die onder meer een boek heeft geschreven over Cuba, zijn de protesten het gevolg van "authentieke woede". Koopman: "Overal op Cuba zijn dagelijks urenlange stroomonderbrekingen, een situatie die de economie van het land nog verder in de problemen brengt".

Hard optreden

Dat Cubanen hun onvrede op straat uiten, noemt Koopman heel dapper. Bij eerdere protesten in 2021, de grootste golf van demonstraties sinds de revolutie van Fidel Castro in 1959, werd hard opgetreden door de Cubaanse autoriteiten. Honderden Cubanen, vooral jongeren, werden toen opgepakt en tot jarenlange gevangenisstraffen veroordeeld.

Volgens het lokale nieuwsmedium Diario De Cuba zou de politie bij de recente protesten minstens tien demonstranten hebben opgepakt. Koopman legt uit dat er door de Cubaanse regering "verklikkers" worden ingezet; zij worden betaald om zich in de protesten te mengen. "Ze filmen de betogers, waardoor zij voor de autoriteiten makkelijk te herkennen zijn", zegt Koopman.

De Verenigde Staten en mensenrechtenorganisatie Amnesty International hebben opgeroepen om de rechten van betogers te respecteren. Die oproep leidde tot ergernis bij de Cubaanse regering.

Plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Carlos Fernández de Cossío noemde de opmerkingen van de Amerikanen "respectloos" en "hypocriet". Volgens de Cubaanse regering proberen de Verenigde Staten de protesten aan te wakkeren.

Economie ingestort

Cuba worstelt met de grootste economische crisis in decennia. Voor veel Cubanen is toerisme de belangrijkste bron van inkomsten, maar de coronapandemie heeft het land hard geraakt. Het aantal toeristen dat Cuba bezoekt is aanzienlijk lager dan voor de pandemie. Veel hotels blijven leeg, zelfs in het hoogseizoen.

Door de hoge prijzen voor voedsel, benzine en elektriciteit, is één op de twintig Cubanen het eiland in de afgelopen twee jaar ontvlucht. Zo kwamen er gisteren nog 24 Cubanen aan in een migrantenboot bij de Keys, nabij Miami, in het Amerikaanse Florida.

Journalist Koopman zegt dat de meeste migranten naar de VS trekken, maar ook naar landen in Midden-Amerika: "We zien de afgelopen twee jaar echt een explosie aan migranten uit Cuba".

Sancties

Cuba wijst voor zijn problemen naar de Verenigde Staten. Zo kampt de economie al lange tijd met de gevolgen van de handelsembargo's die zijn ingesteld door de Verenigde Staten en de sancties die zijn opgelegd tijdens het presidentschap van Donald Trump. "Die sancties zijn door de huidige president Joe Biden nooit teruggedraaid", aldus Koopman.

In november 2023 stemde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties om de Amerikaanse blokkade van Cuba op te heffen. 187 landen stemden voor, alleen de Verenigde Staten en Israël stemden tegen. De resolutie van de VN is niet-bindend en de VS gaf er geen gehoor aan.