In 2023 opnieuw verlies voor NS en minder treinen op tijd

Spoorwegbedrijf NS heeft ook in 2023 verlies geleden en het bedrijf slaagde er opnieuw niet in om genoeg treinen op tijd te laten rijden. Dat werd duidelijk bij de presentatie van het jaarverslag op Amsterdam Centraal.

Minder reizigers kwamen op tijd aan (89,7 procent tegenover 91,6 procent in 2022) en zo'n 2 procentpunt minder reizigers konden zitten in de trein ten opzichte van een jaar eerder (94,7 procent).

NS spreekt zelf van "twee gezichten" in 2023. In de eerste helft van het jaar slaagde het bedrijf erin ondanks een aanhoudend personeelstekort veel minder treinen te laten uitvallen dan een jaar eerder.

"Hoe anders was het najaar waarin de reiziger veel last gehad heeft van vertraging, verstoringen en te drukke treinen. Dat moet beter voor reizigers", zei president-directeur Wouter Koolmees.

De problemen werden veroorzaakt door verstoringen en werkzaamheden aan het spoor bij Rotterdam en bij Schiphol. "Door slecht weer en tekorten aan technisch personeel zijn er bij onze onderhoudsbedrijven in het najaar forse achterstanden ontstaan, waardoor er minder en kortere treinen beschikbaar waren", aldus Koolmees. En ook voor dit jaar staat er nog veel onderhoud gepland.

NS was 3,6 miljoen euro kwijt aan compensatie aan reizigers voor vertraging. Mensen kregen geld terug (288.345 keer) of kregen een taxi of hotelovernachting vergoed (samen 142.175 keer).

Ambities

Ook veel hsl-treinen vielen uit of kwamen niet op tijd aan, onder meer door een snelheidsbeperking bij Rijpwetering. Begin dit jaar moest de snelheid op zes plekken omlaag vanwege scheuren in bruggen en viaducten. Ook werden minder nieuwe treinen geleverd dan verwacht.

Koolmees lichtte ook de ambities van NS toe. Sinds december rijden er 1800 extra treinen per week en volgend jaar komen er nog 1600 per week bij. Daardoor moeten regio's beter met elkaar worden verbonden. "Stations, groot en klein, worden aangepast op meer reizigers. Tegelijk is op verschillende plekken in het land de basis niet op orde. Er is veel onderhoud aan het spoor nodig om onze treinen op volle snelheid en volle lengte te kunnen rijden", zei de topman.

Tariefsverhoging

Het verlies van NS was wel minder groot dan een jaar eerder, 191 miljoen euro in 2023 tegenover 421 miljoen euro in 2022. Het bedrijf wil nog niet van een gezonde bedrijfsvoering spreken. Er worden nog steeds minder reizigers vervoerd dan voor de coronapandemie. Vorig jaar steeg het aantal reizigerskilometers wel naar 89 procent ten opzichte van 2019. In 2022 was dat 76 procent.

Het vervoersbedrijf heeft de tarieven van de meeste treinkaartjes en abonnementen de afgelopen jaren minder verhoogd dan nodig was om de inflatie en oplopende kosten te dekken. Maar die tariefsverhoging komt er in 2025 alsnog en kan oplopen tot meer dan 10 procent, staat in het jaarverslag.

Agressie

De afgelopen vier jaar is er een "zorgwekkende" stijging geweest van het aantal incidenten met agressie. De toename in 2023 was 8 procent (in totaal bijna 4500 meldingen). NS noemt het onacceptabel dat medewerkers op treinen en stations daarvan slachtoffer worden.

Er is al een aantal maatregelen genomen. Zo zijn er meer stations met 100 procent ingangscontrole en is er personeel met bodycams. In de nieuwe cao waarover met de vakbonden wordt onderhandeld belooft NS ook meer aandacht voor veiligheid van personeel.