Slowaken opnieuw de straat op tegen versoepelen corruptie-aanpak

Opnieuw zijn duizenden Slowaken de straat op gegaan om te protesteren tegen plannen voor juridische hervormingen. Volgens Slowaakse media kwamen zo'n 18.000 mensen af op de demonstratie voor het parlement. Een van de belangrijkste veranderingen waartegen zij demonstreren is het afschaffen van de speciaal aanklager voor zware criminaliteit en corruptie.

Op het moment van de betoging was in het parlement een debat gaande over de voorgestelde wijzigingen van het strafrecht. De regering van premier Fico wil niet alleen de speciale anti-corruptieafdeling afschaffen, maar ook straffen voor corruptie verlagen en zaken eerder laten verjaren. De stemming daarover is door de regeringscoalitie uitgesteld tot morgen.

Kritiek oppositie

"Ze hopen dat het morgen allemaal over is, maar dit is nog maar het begin", zei oppositieleider Šimečka tegenover de samengestroomde menigte. Verschillende leiders van oppositiepartijen spraken de demonstranten toe na afloop van het debat.

Ook president Caputová is gekant tegen de plannen en heeft gedreigd de zaak door te verwijzen naar het Grondwettelijk Hof. Ze heeft ook de mogelijkheid om de veranderingen te vetoën, maar omdat de regeringscoalitie de meerderheid heeft in het parlement kan dat veto daar weer teruggedraaid worden.

Vermoorde journalist

Fico werd afgelopen najaar voor de vierde keer premier. Bij zijn vorige premierschap moest hij in 2018 aftreden na de moord op onderzoekjournalist Ján Kuciak, die samen met zijn verloofde werd omgebracht. Hij bracht meerdere grote corruptiezaken aan het licht rondom onder meer corruptie door de regering en banden tussen Slowaakse politici en de Italiaanse maffia. De moord leidde tot massale demonstraties.

Sindsdien zijn er veel politici veroordeeld voor corruptie. De nieuwe regering wil die taak overhevelen naar regionale aanklagers, die daar geen ervaring mee hebben.

'Aanklagers niet onafhankelijk'

Volgens Fico zijn de speciale aanklagers niet onafhankelijk, maar is de functie gepolitiseerd. Volgens de premier voeren ze een heksenjacht tegen de regering onder leiding van zijn voormalig politiek tegenstander Lipsic. De voormalig minister van Justitie is nu speciaal aanklager.

In december zei Lipsic tegen de NOS dat er een ander motief speelt voor de premier. "Er is een grote drang om zaken tegen invloedrijke mensen te vertragen of te schorsen. En die komt voort uit angst, en wraak", zei hij.

Ook verschillende politici uit de partij van Fico worden vervolgd. Tegen de premier zelf liep ook een onderzoek vanwege corruptie, maar die zaak werd uiteindelijk teruggetrokken.

Volgens de speciaal aanklager lopen er meer dan duizend corruptieonderzoeken. Met het aanpassen van de straffen of het eerder laten verjaren van vergrijpen zouden sommige van de lopende zaken afgeblazen moeten worden.