Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Israël: grondtroepen richten zich nu op heel Gaza

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas.

  • 'Zeker dertien doden bij luchtaanval op vluchtelingenkamp Gaza'
  • Vrijgelaten gijzelaars bij demonstratie in Tel Aviv
  • Amerikaanse vicepresident: te veel onschuldige Palestijnen gedood

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Israël: grondtroepen richten zich nu op heel Gaza

Het Israëlische leger voert nu grondaanvallen uit in de gehele Gazastrook, aldus legerwoordvoerder Daniel Hagari. Aanvankelijk was het leger vooral actief in het noorden van Gaza; in het begin van de oorlog riep Israël Gazanen daar dan ook op om naar het zuiden te gaan. Inwoners van de noordelijke Gazastrook vluchtten daarop massaal zuidwaarts. Overigens voert Israël al langer op grote schaal luchtaanvallen uit op doelen in het zuiden van Gaza.

Vandaag riep het Israëlische leger Palestijnen in en rondom de zuidelijke stad Khan Younis op om daar te vertrekken. Volgens Israël houden leiders van Hamas zich inmiddels in het zuiden op en de aanvallen daar worden opgeschroefd. In flyers wordt de bevolking van Khan Younis, de tweede stad van Gaza, al dagen gewaarschuwd om naar de kust te trekken of richting de zuidelijker gelegen stad Rafah, bij de grens met Egypte.

AP sprak met een inwoner van Khan Younis die niet weg wil. "De bezetter zegt dat je naar een andere plek moet gaan en vervolgens bombarderen ze dat gebied", zegt Halima Abdel-Rahman aan de telefoon tegen het persbureau. "Er is gewoon geen veilige plek meer in Gaza. Ze doden mensen in het noorden, ze doden mensen in het zuiden."

Volgens het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen worden momenteel 958.000 Gazanen opgevangen in VN-opvanglocaties in het zuiden van de Gazastrook.

Rafah in het zuiden van Gaza

Internationaal Strafhof wil onderzoek mogelijke oorlogsmisdaden opschroeven

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag wil het onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden gepleegd door Israël en Hamas intensiveren. Dat heeft hoofdaanklager van het ICC, Karim Khan, gezegd na een bezoek aan Israël en de Palestijnse gebieden. Hij sprak daar met slachtoffers aan beide kanten.

Het was voor het eerst sinds zijn aantreden dat Khan de Palestijnse gebieden bezocht. Het Strafhof doet sinds 2021 onderzoek in de regio, maar heeft nog geen aanklachten op tafel gelegd. Israël erkent het VN-orgaan overigens niet.

Na afloop van het bezoek sprak Khan onder meer van "scenes van berekenende wreedheid" op de plekken waar op 7 oktober Israëliërs werden aangevallen. 240 mensen werden ontvoerd.

Khan bezocht ook Ramallah en had contact met de Palestijnse president Abbas. Daar zei hij dat Israël doelbewust juristen opleidt om commandanten te adviseren over hun strategie, zodat het optreden van het leger in lijn is met het internationale humanitair recht. Grondig en onafhankelijk onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden vindt hij daarom nodig.

Daarnaast uitte de hoofdaanklager zijn zorgen over aanvallen van Israëlische kolonisten op Palestijnse burgers op de Westelijke Jordaanoever. Hij wijst erop dat die recentelijk "aanzienlijk zijn toegenomen".

15.500 Palestijnse doden sinds oktober, meldt Hamas

Sinds het uitbreken van de oorlog op 7 oktober zouden 15.500 mensen in Gaza om het leven zijn gekomen. Dat meldt het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat door Hamas wordt aangestuurd. Een woordvoerder van het ministerie zegt dat 70 procent van de dodelijke slachtoffers vrouwen en kinderen zijn. Daarnaast zouden zeker 41.300 Palestijnen gewond zijn geraakt.

Eerder vandaag stelde het kantoor voor mediazaken van Hamas dat de afgelopen 24 uur 700 mensen in Gaza zijn omgekomen. Veel van hen zouden nog onder het puin liggen. Deze claim is niet door onafhankelijke bronnen bevestigd.

VN: 80 procent Gazanen is huis ontvlucht

Uit nieuwe cijfers van de Verenigde Naties blijkt dat 80 procent van de Gazanen hun huis is ontvlucht vanwege de oorlog. Het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden zegt dat van de 2,2 miljoen inwoners van Gaza er naar schatting 1,8 miljoen ontheemd zijn. Dat komt neer op vier van de vijf Gazanen.

Wel voegt de VN-organisatie toe dat het ingewikkeld is de aantallen ontheemden vast te stellen, omdat het lastig is na te gaan waarheen mensen zijn gevlucht. Ook is onduidelijk hoeveel mensen tijdens de gevechtspauze van vorige week zijn teruggekeerd naar hun huis.

In het begin van de oorlog droeg Israël inwoners in het noorden van de Gazastrook op om zoveel mogelijk zuidwaarts te vluchten. Honderdduizenden Gazanen gaven daar gehoor aan.

Hamas claimt honderden doden in dag tijd

Bij Israëlische bombardementen zijn volgens Hamas in 24 uur tijd meer dan 700 Palestijnen om het leven gekomen. De directeur-generaal van het kantoor voor mediazaken van Hamas noemt dat cijfer in een update over de hervatting van de strijd. Wat er klopt van dat aantal, is op dit moment niet onafhankelijk te verifiëren.

Duidelijk is dat Israël bombardementen heeft uitgevoerd op het zuiden van Gaza, en dat de ziekenhuizen daar volstromen. Hamas zegt dat veel lichamen van slachtoffers nog onder het puin liggen.

De omvang van het aantal burgerslachtoffers ligt politiek bijzonder gevoelig. Vanuit de Verenigde Staten wordt Israël dringend opgeroepen om oog te houden voor het leed van burgers in de regio, en om burgerdoden te vermijden. Ook moeten vernietigingen zoals in het noorden van Gaza wat de VS betreft niet worden herhaald in het zuiden.

Al Jazeera meldt verder dat er gevechten aan de gang zijn in in de wijken Sheikh Radwan en al-Nasr, in het zuiden van Gaza. Details over de omvang van die gevechten zijn er nog niet.

Britten zoeken met drones naar gijzelaars

Het Britse ministerie van Defensie voert dronevluchten uit boven de Gazastrook om inlichtingen te verzamelen over de mogelijke verblijfplaatsen van gijzelaars die gevangen worden gehouden door Hamas. Het gaat om ongewapende toestellen. Eventuele ontdekkingen die op die observatievluchten worden gedaan over de gijzelaars, worden gedeeld met Israël. Ook de Verenigde Staten vliegen met drones over Gaza met dit doel.

Voor zover bekend worden nog altijd vijf Britten vermist in Gaza. Hoeveel van hen worden gegijzeld, is niet bekendgemaakt door de Britse regering.

Het ministerie van Defensie benadrukt dat de drones alleen worden ingezet om naar de gijzelaars te zoeken. Andere informatie wordt niet met Israël gedeeld.

'Steun voor Israël neemt internationaal niet af'

De Israëlische ambassadeur in het Verenigd Koninkrijk spreekt tegen dat de steun van bondgenoten afneemt. In gesprek met de Britse omroep Sky News zegt ambassadeur Tzipi Hotovely dat de Britten en de Amerikanen begrijpen dat Hamas vernietigd moet worden, en dat zij en andere internationale leiders dat doel steunen. "Ik geloof dat dat het beste is voor de Israëliërs en de Palestijnen", zei ze. "Als we geen militaire druk uitoefenen op Hamas krijgen we niks voor elkaar."

De opmerkingen van de ambassadeur komen op het moment dat er vanuit bondgenoot de VS waarschuwingen klinken over de wijze waarop Israël Hamas bevecht. Zo zei defensieminister Austin dat Israël een strategische nederlaag riskeert als het "de burgerbevolking in de armen van de vijand drijft" door niet meer rekening te houden met de burgers. Ook vicepresident Harris zei op de klimaattop in Dubai dat de schaal van het leed onder de burgers verschrikkelijk is, en dat ze vindt dat er "te veel onschuldige Palestijnen zijn omgekomen".

Hun waarschuwingen weerspiegelen andere geluiden vanuit Washington. De regering-Biden heeft Israël in verband met de beëindiging van het bestand gewaarschuwd dat de strijd tegen Hamas in het zuiden van Gaza niet op dezelfde vernietigende manier als in het noorden moet worden gevoerd. Israël zegt maatregelen te treffen om burgerslachtoffers te voorkomen.

Raketten vanuit Syrië en Libanon afgeschoten op Israël

Het Israëlische leger meldt dat er vanochtend een raket vanuit Syrië op het noorden van Israël is afgevuurd. Het projectiel zou zijn neergekomen in een open veld, niemand raakte gewond en er zou ook geen schade zijn geweest. Het leger meldt dat het daarop de plek heeft gebombardeerd waar de raket vandaan kwam.

Verder meldt het leger dat er vanuit Libanon ook een projectiel is afgevuurd op de noordelijke kibboets Yiftah. Ook daar zou het explosief zijn neergekomen in een open veld en zouden er geen gewonden zijn. Israël heeft teruggeschoten richting de vermoedelijke verantwoordelijken voor de aanval.

Bombardementen op Khan Younis en Rafah, in zuiden van Gaza

Israël heeft afgelopen nacht opnieuw aanvallen uitgevoerd op de Gazastrook, ook op het zuiden waar zo'n 1,7 miljoen mensen heen zijn gevlucht. Onder meer op de zuidelijke stad Khan Younis zijn zware bombardementen gemeld door inwoners. De door Hamas bestuurde gezondheidsautoriteiten in Gaza melden minstens 193 doden. Ook Rafah, dat bij de grens met Egypte ligt, is onder vuur genomen.

Het Israëlische leger heeft sinds het einde van het tijdelijke bestand honderden aanvallen uitgevoerd, in lijn met de belofte van premier Netanyahu om de strijd tegen Hamas onverminderd voort te zetten. "We zullen doorgaan met deze oorlog totdat we alle doelen hebben bereikt, en het is onmogelijk om die doelen te bereiken zonder grondoperatie", zei Netanyahu gisteravond nog.

Ondertussen heeft het leger opnieuw op meerdere plekken flyers uitgestrooid met daarop de oproep aan inwoners om het gebied te verlaten. Volgens waarnemers van de Verenigde Naties wonen er honderdduizenden mensen in het gebied waar de flyers nu zijn uitgestrooid. De VS heeft Israël eerder gewaarschuwd dat nieuwe massale verplaatsingen van burgers voorkomen moeten worden.

Vanuit Washington klinkt verder kritiek op het aantal burgerslachtoffers dat valt in de strijd tegen Hamas. "Te veel onschuldige Palestijnen zijn gedood. Als ik eerlijk ben vind ik de schaal van het leed onder burgers, en de foto's en video's uit Gaza verschrikkelijk", zei vicepresident Harris op de klimaattop in Dubai.

Defensieminister VS: strategische nederlaag dreigt

De Amerikaanse minister van Defensie Austin zegt dat Israël een nederlaag riskeert als er niet beter rekening wordt gehouden met de impact van de strijd op de burgerbevolking in Gaza. Op een defensieforum in Californië zei hij dat de VS die les geleerd had tijdens de oorlog in Irak.

"Als je de burgerbevolking in dit soort gevechten in de armen van de vijand drijft, maak je van een tactische overwinning een strategische nederlaag", hield hij zijn publiek voor. "De les is niet dat je in stedelijke oorlogsvoering kunt winnen door burgers te beschermen. De les is dat je alleen maar kunt winnen door burgers te beschermen."

Eerder vannacht sprak vicepresident Kamala Harris zich op de klimaattop in Dubai ook al uit over burgerdoden in Gaza. Ze bepleitte dat er te veel onschuldige Palestijnen zijn omgekomen en dat Israël moet zorgen voor genoeg veilige gebieden voor Palestijnen in de Gazastrook.

De BBC duidt dat Austin met de opmerkingen de druk op Israël opvoert om meer aandacht te besteden aan het leed van de burgers in Gaza. Eerder ging vicepresident Harris ook al verder in opmerkingen aan het adres van Israël en zei dat er "te veel onschuldige Palestijnen zijn omgekomen".

VK gaat surveillancevluchten uitvoeren boven Israël en Gaza

Het Verenigd Koninkrijk gaat surveillancevluchten uitvoeren boven het luchtruim van Israël en de Gazastrook. Doel is om ondersteuning te bieden voor het bevrijden van mensen die gegijzeld zijn door Hamas.

"De surveillancetoestellen zullen geen aanvalsmogelijkheden hebben en hebben als enige doel het lokaliseren van gijzelaars", laten de ministeries van Defensie, Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Zaken in een gezamenlijke verklaring weten. "Enkel informatie die betrekking heeft tot het redden van gijzelaars zal worden doorgespeeld naar de verantwoordelijke autoriteiten."

'Zeker dertien doden bij luchtaanval op vluchtelingenkamp Gaza'

Zeker dertien mensen zijn om het leven gekomen bij Israëlische luchtaanvallen op vluchtelingenkamp Nuseirat in centraal-Gaza, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Ook zijn er "veel" mensen gewond geraakt.

"De slachtoffers zijn naar het al-Awda-ziekenhuis gebracht in centraal-Gaza. Er liggen nog veel mensen onder het puin bedolven", schrijft Wafa. De verwachting is dat het dodental nog zal toenemen.

Qatar: 62 ton hulpgoederen geleverd

Qatar zegt nog eens 62 ton aan humanitaire hulpgoederen te hebben geleverd aan Palestijnen in de Gazastrook. Twee vliegtuigen van het Qatarese leger met de goederen aan boord landden gisteren in Egypte. Vanuit daar brachten vrachtwagens de spullen de Rafah-grensovergang over, de Gazastrook in.

In totaal heeft Qatar nu 35 leveringen gedaan, met in totaal bijna 1200 ton aan hulpgoederen.

Vrijgelaten gijzelaars bij demonstratie in Tel Aviv

In Tel Aviv zijn duizenden mensen de straat op gegaan om te demonstreren voor de vrijlating van de Israëlische gijzelaars die nog worden vastgehouden door Hamas. Ook enkele gijzelaars die afgelopen week zijn vrijgelaten, deden mee.

Zo ook de 81-jarige Russisch-Israëlische Irean Tati en haar dochter Jelena Troepanov. Zij kwamen donderdag vrij na aandringen van de Russische overheid. Troepanov sprak de menigte ook toe. "Ik ben hier om jullie te bedanken, omdat ik zonder jullie hier niet zou zijn geweest. Nu moeten we mijn zoon Sasha nog terugbrengen, en alle anderen. Nu!"

Israël meldde gisteren dat Hamas nog 137 mensen zou gijzelen. Hamas-kopstuk Saleh al-Arouri liet via nieuwzender Al Jazeera weten dat er van een nieuwe gevangenenruil geen sprake kan zijn zonder een uitgebreid, veelomvattend staakt-het-vuren. Maar de Israëlische premier Netanyahu herhaalde tijdens een persconferentie vanavond dat het leger doorgaat met vechten totdat Hamas is uitgeschakeld.

Amerikaanse vicepresident: te veel onschuldige Palestijnen gedood

Vicepresident Kamala Harris van de Verenigde Staten heeft zich tijdens de klimaattop in Dubai uitgesproken over de situatie in Gaza. Ze bepleitte dat er te veel onschuldige Palestijnen zijn omgekomen en dat Israël moet zorgen voor genoeg veilige gebieden voor Palestijnen in de Gazastrook.

Sinds het einde van de gevechtspauze gisteren zijn er volgens de gezondheidsautoriteiten in Gaza, die onder controle staan van Hamas, zeker 200 Palestijnen omgekomen. Bewoners vrezen dat ze door de Israëlische grondoperatie in een steeds kleiner gebied worden weggeduwd in het zuiden van de Gazastrook.

"Terwijl Israël zijn militaire doelen in Gaza nastreeft, vinden wij dat Israël meer moet doen om onschuldige burgers te beschermen", zei Harris. "We staan onder geen enkele omstandigheid toe dat Palestijnen gedwongen weg moeten uit de Gazastrook of de Westelijke Jordaanoever."

Ze schetste ook een toekomstvisie voor het conflict, waarin Amerika de belangrijkste bondgenoot is van Israël. "We willen een verenigde Gazastrook en Westelijke Jordaanoever onder de Palestijnse Autoriteit. Met aanzienlijke steun van de internationale gemeenschap en de landen in de regio. Hamas kan Gaza niet langer besturen."

Nieuw blog

Welkom in het liveblog van zondag 3 december. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.