Door verlamd Congres blijft nieuwe steun aan Israël en Oekraïne voorlopig uit
De miljardensteun voor bondgenoten Israël en Oekraïne die president Biden door het Amerikaanse parlement wil loodsen blijft voorlopig uit vanwege een verlamd Huis van Afgevaardigden. Daar is vandaag opnieuw een kandidaat voor het voorzitterschap van het Amerikaanse lagerhuis gesneuveld. Hardliner Jim Jordan verloor het vertrouwen van zijn partij nadat hij er in drie rondes niet in was geslaagd genoeg stemmen te krijgen.
Oud-president Donald Trump steunde Jordan, die fanatiek hielp om Trumps leugen dat de verkiezingen van 2020 zouden zijn 'gestolen' te verspreiden. Jordan is een van de minst effectieve Afgevaardigden en ook nauwelijks bereid tot politieke compromissen, zo blijkt uit analyses.
Vorige week haakte partijfavoriet Steve Scalise al af toen bleek dat ook hij niet genoeg Afgevaardigden achter zich kon scharen.
Grote macht
Zonder een nieuwe voorzitter kan de miljardensteun niet worden goedgekeurd. De voorzitter van het Huis heeft - anders dan in Nederland - enorme macht en invloed in de VS. Zo onderhandelt de speaker met de president over begrotingen die het Huis kan maken, goedkeuren en afkeuren. De voorzitter is na de vicepresident de tweede in lijn voor de opvolging van de president.
De vorige voorzitter, Kevin McCarthy, werd ruim twee weken geleden afgezet nadat een kleine fractie binnen de Republikeinse partij zich tegen hem keerde. Doordat de Republikeinen maar een minimale meerderheid hebben in het Huis was een handjevol dissidenten in de partij genoeg om hem weg te krijgen: samen met de Democraten had het groepje een meerderheid.
Een zogenoemde shutdown komt nu weer dichterbij, doordat er geen besluit genomen kan worden over de begroting. 17 november is daarvoor de deadline. Zo'n sluiting van de overheid dreigde eind september ook al, maar Kevin McCarthy wist dit af te wenden door een deal te sluiten met de Democraten. Daarop besloot een harde kern van uiterst rechtse partijgenoten hem weg te werken.
Republikeins conflict
Het gevecht om de voorzittershamer zit nu muurvast. In een wanhoopspoging het Huis weer aan het werk te krijgen wilden Republikeinen interim-voorzitter Patrick McHenry meer macht toekennen, zodat hij de meest dringende voorstellen kan agenderen. De Democraten en het Witte Huis stonden daar open voor, maar ook hierover konden de Republikeinen het niet eens worden.
McHenry heeft voor komende maandag een intern Republikeins forum belegd en dinsdag een interne stemming. Diverse nieuwe kandidaten gaan nu een gooi doen naar het voorzitterschap, maar het is zeer twijfelachtig of zij wel een meerderheid van het Huis achter zich kunnen krijgen.
De kwestie legt een diepgravend intern conflict bij de Republikeinen bloot. De uiterst rechtse Freedom Caucus saboteert bewust ieder compromis in een poging de eigen zin door te drijven. Ze zijn conservatiever dan partijgenoten op het vlak van de begroting, steun aan Oekraïne en migratie. Partijgenoten zijn furieus dat ze het politieke proces hebben ontwricht.
Ook president Biden beklaagde zich gisteren in zijn televisietoespraak over de interne chaos. "We kunnen kleinzielige, partijdige, boze politiek niet in de weg laten staan van de verantwoordelijkheden van ons land", zei hij.
De Democratische kandidaat Hakeem Jeffries is kansloos, omdat de Democraten een minderheid vormen in het Huis van Afgevaardigden.
