Curaçaose vrijheidsstrijder Tula krijgt eerherstel, Nederland biedt excuses aan
In Willemstad op Curaçao is met een dag vertraging de ceremonie gehouden voor het eerherstel van de Curaçaose slavenleider Tula. Hij begon in 1795 een opstand van tot slaaf gemaakten tegen het Nederlandse koloniale bewind.
Tijdens de ceremonie sprak onder anderen demissionair staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Van Huffelen. Zij bood namens Nederland excuses aan en vroeg vergiffenis voor het feit dat de rehabilitatie zo lang heeft geduurd. Ze roemde Tula als een man die de moed had op te komen voor zijn vrijheid "en die van vele anderen hier op Curaçao". Tula is een held, benadrukte ze, "een historische held", wiens strijd "rechtvaardig" was.
De excuses namens de Nederlandse regering leidde tot applaus:
Van Huffelen zei tegen de aanwezigen dat Nederland "doelbewust en efficiënt getracht heeft de geschiedenis van uw voorouders te wissen. Ik zeg dat met schaamte en spijt". Ze voegde eraan toe dat ze naar Curaçao was gekomen om namens de Nederlandse regering "de geschiedenis onder ogen te zien".
De staatssecretaris benoemde in haar toespraak ook de gruwelijke wijze waarop Tula werd gemarteld. "Met een ijzeren staaf werden alle botten in zijn lichaam gebroken. Zijn gezicht werd verbrand en uiteindelijk werd hij onthoofd." Die marteling en executie was "een wrede misdaad, gepleegd door vertegenwoordigers van de Nederlandse staat".
De ceremonie zou eigenlijk een dag eerder al plaatsvinden, precies 228 jaar na Tula's dood, maar door noodweer kon die niet doorgaan.
Een groot man die weigerde te buigen en te zwijgen.
Koning Willem-Alexander schreef een brief aan de bevolking van Curaçao die tijdens de ceremonie werd voorgelezen door gouverneur Lucille George-Wout. "In de geschiedenis van uw land en van ons Koninkrijk staat de gestalte van Tula fier overeind. Hij wekt bewondering en respect. Vanwege zijn moed en zijn leiderschap, vanwege zijn verzet tegen mensonterende uitbuiting. En vanwege de idealen waarmee hij zijn tijd vooruit was", citeerde zij de koning.
Willem-Alexander haalt in zijn brief een bezoek aan dat hij dit jaar met koningin Máxima en prinses Amalia bracht aan de voormalige plantage waar de slavenopstand begon. Daar raakte hij "opnieuw onder de indruk" van Tula's persoonlijkheid. Over diens rehabilitatie schrijft de koning dat daarmee sprake is van eerherstel "van een groot man die weigerde te buigen en te zwijgen. Zijn stem klinkt door en herinnert ons eraan dat vrijheid uiteindelijk het laatste woord heeft."
Tula werd door de Nederlandse gezagsdragers lang afgebeeld als crimineel. Pas in de jaren 80 van de vorige eeuw begonnen steeds meer mensen op Curaçao zich sterk te maken voor erkenning van Tula als vrijheidsstrijder en held. In 2010 erkende de toenmalige eilandregering Tula ook officieel als zodanig.
De geplande rehabilitatie van Tula volgt op de excuses voor de Nederlandse rol in het slavernijverleden, eerst door demissionair premier Rutte in december vorig jaar en vervolgens door koning Willem-Alexander op 1 juli dit jaar.
Premier Gilmar Pisas van Curaçao zei in reactie op de toespraak van Van Huffelen dat de rehabilitatie een "voorwaarde is voor het genezingsproces en de materiële en immateriële reparatie die moet gaan plaatsvinden". Doordat Tula eeuwenlang is afgeschilderd als een schurk heeft de bevolking volgens hem nooit de kans gekregen om goed te reflecteren op de strijd die Tula heeft gestreden voor vrijheid en gelijkheid.
In deze video wordt uitgelegd hoe het Nederlandse slavernijverleden nog altijd doorwerkt:
