Eerherstel voor Curaçaose leider Tula: van misdadiger tot verzetsheld

Curaçao heeft er lang op gewacht, maar komende nacht is het zover: het eerherstel van de man die in 1795 een opstand van tot slaaf gemaakten leidde tegen het Nederlandse koloniale bewind: Tula. Hij ging de geschiedenisboeken in als misdadiger, maar de rehabilitatie door de Nederlandse regering moet Tula de langverwachte heldenstatus geven.

De stap volgt op de excuses voor de Nederlandse rol in het slavernijverleden. Eerst door demissionair premier Rutte in december vorig jaar en vervolgens door koning Willem-Alexander op 1 juli van dit jaar.

De rehabilitatie van Tula werd toegezegd door Rutte en op 19 december vorig jaar bevestigd tijdens de toespraak op Curaçao van demissionair staatssecretaris Van Huffelen van Koninkrijksrelaties. Ze is nu opnieuw naar Curaçao afgereisd, waar ze tijdens de ceremonie een decreet zal voorlezen waarmee Tula in ere wordt hersteld.

"Op Curaçao wordt Tula al langere tijd bestempeld als een nationale held, die streefde naar vrijheid en gelijkheid, maar Nederland bleef daarin ver achter. Dat gaat nu veranderen", zei van Huffelen in radioprogramma Met het Oog op Morgen. "Zo wordt hij een held van ons allemaal en dat is een belangrijke stap op weg naar herstel."

Koloniale machtshebbers

Met het eerherstel van Tula zegt de Nederlandse regering niet alleen iets over Tula, maar ook over de koloniale machthebbers van toen. "Juridisch is dat interessant", zegt Wouter Veraart, hoogleraar rechtsfilosofie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam in het NOS Radio 1 Journaal.

"Want als vastgesteld wordt dat Tula een held was, kun je tegelijkertijd eigenlijk alleen maar stellen dat het systeem waar hij tegen vocht misdadig was. Dat zijn zware woorden."

Curaçaoënaars zijn blij met het eerherstel voor Tula. Lang werd op Curaçao op een negatieve manier over Tula gesproken, omdat hij negatief werd afgeschilderd in Nederlandse geschiedenisboeken en in lesmateriaal dat gebaseerd was op het Nederlandse onderwijssysteem.

Docent Mercée Doran ziet dat daar nu verandering in komt. Zij schreef het boek 'Tula de Held', dat nu gebruikt wordt in de klas: "Daarin wordt in simpele taal en met mooie illustraties uitgelegd wie hij was, en welke rol hij speelde in de vrijheidsstrijd."

In deze video wordt uitgelegd hoe het Nederlandse slavernijverleden nog altijd doorwerkt:

Vervolgstappen

Het slavernijverleden is diep geworteld in de huidige samenleving en daarom moeten er volgens staatssecretaris Van Huffelen nog veel stappen worden gezet als het gaat om de verwerking daarvan. "Dit eerherstel draagt absoluut bij aan de verwerking daarvan, want het gaat om gezamenlijk herdenken en het geeft ruimte om verder tot elkaar te komen."

Hoogleraar rechtsfilosofie Veraart legt uit dat als een regime van toen in de huidige tijd wordt veroordeeld, in dit geval door de Nederlandse regering, dat er dan eigenlijk een juridische verplichting ligt om de gevolgen ervan ongedaan te maken.

Als voorbeeld noemt hij onder meer herstelbetalingen. Eerder maakte premier Rutte duidelijk dat individuele betalingen geen optie zijn. Wel zou er geld worden vrijgemaakt voor maatschappelijke projecten, musea en nieuw lesmateriaal.

Aan een prominente plek van Tula in het onderwijs wordt op Curaçao dus al hard gewerkt. En met succes, want volgens één van de leerlingen geeft Tula mensen hun waardigheid terug. "Door hem heb ik geleerd om beter voor mezelf op te komen."