Ariane 5-raket voor het laatst gelanceerd, Europa voorlopig afhankelijk van buitenland
Vanaf de lanceerbasis in Frans-Guyana is voor het laatst een Europese Ariane 5-raket gelanceerd. Daarmee is na 27 jaar een einde gekomen aan de vijfde generatie van de Ariane-raketten. Een opvolger is er overigens nog niet, want de Ariane 6 is nog niet af. Daardoor zit Europa voorlopig zonder eigen raketten voor ruimtelanceringen.
Aan boord waren twee communicatiesatellieten, afkomstig uit Frankrijk en Duitsland, bij elkaar goed voor een gewicht van 7000 kilo. De raket werd om 00.00 uur Nederlandse tijd gelanceerd, 33 minuten later werden de twee satellieten op de juiste plaats in de ruimte 'losgelaten'.
"Ariane 5 is nu voorbij, en Ariane 5 heeft zijn werk perfect afgerond", zei de topman van satellietbedrijf Arianespace in een livestream.
Bekijk hier de lancering:
De Ariane 5-raketten voerden veel commerciële raketlanceringen uit, maar zijn vooral bekend vanwege diverse bijzondere onderzoeksmissies. Zo werd de Europese Rosetta-sonde, die in 2014 naar de komeet 67P/Churyumov Gerasimenko vloog, met de Ariane 5 gelanceerd. Ook liet de sonde een verkenner los die op de komeet neerkwam.
Een van de meest in het oog springende lanceringen is die van de James Webb-ruimtetelescoop, in december 2021. De telescoop van bijna tien miljard euro levert inmiddels de adembenemendste beelden op vanuit de ruimte. Het is een project waarin de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, de ESA en het Canadese CSA samenwerken.
Onlangs nog werd de voorlaatste missie van de Ariane 5 uitgevoerd. Toen werd de Europese sonde JUICE naar de ruimte gebracht. Die sonde gaat onderzoek doen naar drie manen van de planeet Jupiter.
De Ariane 5-raket stond bekend als erg betrouwbaar. Van de 117 lanceringen ging het slechts twee keer mis: de eerste lancering in 1996 eindigde in een enorme explosie. De raket raakte uit zijn koers en veertig seconden later vernietigde de raket zichzelf. De oorzaak bleek een fout met de software. En in 2002 explodeerde er een door een lek in het koelsysteem.
Eigenlijk was de Ariane 5 ook bedoeld voor het Hermes-project. Europa had in de jaren 80 plannen voor een eigen ruimteveer met plek voor drie astronauten. Dat programma werd uiteindelijk geschrapt, maar de ontwikkeling van de Ariane 5 ging wel gewoon door.
Nu geen Europees alternatief
Het einde van de Ariane 5 betekent dat Europa voorlopig afhankelijk is van anderen om raketten naar de ruimte te schieten. Een andere Europese raket, de Vega C, wordt voorlopig niet gelanceerd na een mislukte lancering in december. En de Ariane 6 is nog niet af.
Voorheen gebruikte Europa ook geregeld de Russische Sojoez-raketten, maar door de oorlog in Oekraïne is dat geen optie meer. Dus kan Europa alleen terecht bij de Amerikanen. Afgelopen zaterdag lanceerde SpaceX van Elon Musk bijvoorbeeld de Europese Euclid-ruimtetelescoop, een ruimtesonde die onderzoek gaat doen naar onzichtbare verborgen delen van het heelal. Ook andere Europese satellieten worden de komende tijd met SpaceX-raketten de ruimte in geschoten.
"Het zijn moeilijke tijden", erkende ESA-topman Aschbacker eerder deze maand. Volgens hem wordt er hard aan gewerkt om de Ariane 6 en Vega-C klaar te maken voor de komende jaren. Nu is er sprake van een "lanceercrisis', zei hij in een bericht op LinkedIn.
Goedkoper
De Ariane 6 moet bovendien een stuk goedkoper worden dan de Ariane 5, om zo de concurrentie aan te kunnen met SpaceX op het gebied van commerciële raketlanceringen. Dat bedrijf lanceert tegenwoordig elke week een raket en kan dat veel goedkoper doen door delen van de raket te hergebruiken.
De ESA rekent erop dat de Ariane 6 vanaf volgend jaar gebruikt kan worden. De eerste testlancering wordt aan het einde van dit jaar verwacht, jaren later dan gepland.
