'Wagner blijft huurlingen rekruteren' • Verrassingsbezoek Pence aan Kyiv

BBC: 'Wagner rekruteert nog steeds huurlingen'

De Wagner-groep is ondanks de gestaakte opstand van afgelopen weekend nog altijd nieuwe leden aan het rekruteren. Dat meldt de BBC. De Britse omroep belde met meer dan tien rekruteringscentra en alle centra die reageerden, zeiden dat alles hetzelfde is gebleven.

Volgens de BBC geloven ze er bij die centra niks van dat de Wagner-groep ontmanteld wordt. Ook zeggen ze dat nieuwe huurlingen een contract tekenen bij Wagner, en niet bij het Russische ministerie van Defensie.

De opstand van Wagner-troepen werd dit weekend op zo'n 200 kilometer van Moskou gestopt, na onderhandelingen tussen Wagner-leider Prigozjin, president Poetin en president Loekasjenko van Belarus. Prigozjin zou naar Belarus vertrekken, al is nog steeds niet zeker of hij daar ook echt is aangekomen. Ook zouden Prigozjin en zijn troepen niet vervolgd worden.

De opstand werd deels ingegeven door het voornemen van het Russische ministerie van Defensie om vanaf 1 juli alle milities en huurlingenlegers onder controle te stellen van het ministerie.

Thunberg in Kyiv om aandacht te vragen voor 'ecocide'

Naast de Amerikaanse presidentskandidaat Pence heeft ook klimaatactiviste Greta Thunberg vandaag een bezoek gebracht aan Kyiv. Ze sprak daar met president Zelensky over de milieuschade van de oorlog.

Zelensky benadrukte in het gesprek dat de gevolgen groot zijn voor de natuur. Met name rond Cherson is de schade groot, na de verwoesting van de Kachovka-stuwdam. Daardoor overstroomden grote gebieden.

Volgens Thunberg is er sprake van "ecocide", het doelbewust vernietigen van natuur. "Er zijn geen woorden om deze wreedheid te beschrijven", aldus de Zweedse. Thunberg was samen met een werkgroep bij de Oekraïense president. Daarin zaten ook de Zweedse oud-vicepremier Wallström, de Ierse oud-president Robinson en de Finse vicepresident van het Europees Parlement Hautala.

Oud-vicepresident en presidentskandidaat Mike Pence brengt verrassingsbezoek aan Kyiv

De Amerikaanse oud-vicepresident en huidig presidentskandidaat Mike Pence heeft een verrassingsbezoek gebracht aan Oekraïne en president Zelensky ontmoet, zo meldt hij zelf op Twitter.

Het bezoek aan Oekraïne "sterkt mijn vastberadenheid om mijn steentje bij te dragen, om te blijven pleiten voor sterke Amerikaanse steun voor onze Oekraïense vrienden en bondgenoten", vertelde Pence aan NBC News in een interview vanuit Kyiv.

Pence bezocht ook drie plaatsen buiten de hoofdstad, waaronder Boetsja en Irpin, om met eigen ogen de schade te zien die de Russische artilleriebeschietingen hebben veroorzaakt. Op foto's van NBC is te zien dat de Republikein bloemen legt en met bewoners van Irpin praat.

Anders dan oud-president Trump, onder wie Pence vicepresident was, is Pence een uitgesproken criticus van de Russische president Poetin.

Satelietbeelden wijzen op activiteit op militair terrein in Belarus

Op satellietbeelden van een voormalige militaire basis in Belarus zijn nieuwe constructies te zien, meldt onder andere Radio Free Europe. Mogelijk gaat het om een nieuw onderkomen voor Wagner, het huurlingenleger dat afgelopen zaterdag Rusland binnentrok en opstootte richting Moskou. Op zo'n 200 kilometer van de Russische hoofdstad staakten ze hun opmars. Daarna nodigde president Loekasjenko van Belarus Wagner uit naar zijn land te komen. Daar zou Wagner-baas Prigozhin dinsdag zijn aangekomen. De vraag is waar hij zal verblijven en met hoeveel manschappen.

Op de beelden van afgelopen dinsdag zijn constructies te zien die satellieten twee weken geleden nog niet registreerden. Het gaat om een voormalig militair terrein bij het dorpje Tsel, 90 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Minsk. Oekraïne ligt op ruim 300 kilometer van die plek.

Selfies bij bezoek van Poetin aan Dagestan

De Russische president Poetin heeft zich gisteren laten zien in de Russische deelrepubliek Dagestan. Poetin bewoog zich tussen het publiek en nam de tijd om selfies te maken. De Russische president vertoont zich niet vaak in het openbaar en helemaal niet tussen burgers.

De video komt een paar dagen na de opstand van het Wagner-huurlingenleger. De leider van Wagner, Jevgeni Prigozjin, liet zich toen onder luid applaus zien in de Russische stad Rostov aan de Don.

Moskou: Oekraïense generaals en officieren gedood in Kramatorsk

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat er twee Oekraïense generaals en zo'n vijftig Oekraïense officieren zijn omgekomen bij de raketaanval in Kramatorsk. Vanochtend meldden de Oekraïense autoriteiten dat er twaalf mensen zijn omgekomen en zestig gewonden zijn gevallen bij de aanval in de zuidelijke stad. De raketaanval was op een druk bezocht restaurant in de stad.

Rusland ontkent dat er burgerdoelen zijn aangevallen. Volgens het ministerie is in Kramatorsk een tijdelijke commandopost van Oekraïne geraakt.

Nederlandse militairen in Roemenië keren huiswaarts

De ruim 150 Nederlandse militairen die in Roemenië waren gestationeerd, keren na een jaar terug naar Nederland, meldt het ministerie van Defensie. De militairen van de Luchtmobiele Brigade zaten in Roemenië om de verdediging op de oostflank van het NAVO-grondgebied te versterken na de Russische inval in Oekraïne.

De Nederlanders worden afgelost door Belgische militairen. In totaal zijn er zo'n duizend militairen die deel uitmaken van de zogenoemde Battlegroup Forward. Naast Belgen zijn militairen uit Frankrijk en Luxemburg actief in Roemenië.

Oekraïne oefent rampenbestrijding bij kerncentrale Zaporizja

Oekraïne is begonnen met oefeningen voor rampenbestrijding in de buurt van de kerncentrale Zaporizja. Kyiv heeft Rusland ervan beschuldigd een "terroristische aanval" te plannen waarbij straling vrijkomt. Rusland spreekt de beschuldigingen tegen.

De gouverneur van de regio waar de fabriek ligt, zegt dat de trainingen plaatsvinden in de stad Zaporizja en de directe omgeving ervan. "Het doel van de oefening is om de acties van alle diensten te coördineren in geval van een reële dreiging bij de kerncentrale", zegt de gouverneur van de regio Cherson, waar soortgelijke oefeningen plaatsvinden. Hij roept omwonenden op om kalm te blijven.

De kerncentrale is de grootste van Europa en ligt in de buurt van de stad Enerhodar, in het zuiden van Oekraïne. Rusland heeft de fabriek sinds maart vorig jaar in handen.

De Oekraïense president Zelensky heeft vorige maand de internationalgemeenschap opgeroepen om druk te zetten op Rusland om een einde te maken aan de bezetting van de centrale. Kyiv en Moskou beschuldigen elkaar van het beschieten van de centrale. Beide partijen noemen dat "nucleair terrorisme".

Opgepakte man voor hulp aanval Kramatorsk verdacht van verraad

De man die werd opgepakt voor het helpen van de Russen met de raketaanval op een restaurant in de oostelijke stad Kramatorsk wordt door Oekraïne verdacht van verraad, Bij de aanval kwamen zeker twaalf mensen om het leven. De verdachte zou beelden hebben gemaakt van militaire kentekenplaten en die hebben doorgespeeld aan de Russen.

De identiteit van de verdachte is niet bekendgemaakt. Mensen die verdacht worden van landverraad kunnen in Oekraïne een levenslange gevangenisstraf krijgen.

In zijn dagelijkse videoboodschap zegt de Oekraïense president Zelensky: "iedereen die de Russische terroristen helpt bij het verwoesten van levens, verdient de hoogst mogelijke straf".

Advies: Tweede Kamer kan Holodomor erkennen als genocide 'naar huidige maatstaven'

De hongersnood in Oekraïne van de jaren 30 zou door de Tweede Kamer kunnen worden bestempeld als genocide 'naar hedendaagse maatstaven'. Dat adviseert de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV) in een rapport over de Holodomor, zoals de hongersnood wordt genoemd. Vanwege de Russische inval in Oekraïne staat de kwestie van de Holodomor op de agenda.

De Holodomor - vrij vertaald als 'moord door honger' - werd veroorzaakt door het landbouwbeleid van Sovjetleider Stalin. Boeren moesten zich gedwongen aansluiten bij grootschalige staatsbedrijven. Oekraïense boeren die weigerden, werden afgevoerd naar Siberië. Ook werd Oekraïne gedwongen bijna alle graan af te staan. Gecombineerd met een slechte oogst kwamen miljoenen mensen om door hongersnood. Mensen die de hongersnood probeerden te ontvluchten, werden door communistische brigades tegengehouden. Bij de Holomodor kwamen miljoenen Oekraïners om het leven.

Onder historici bestaat discussie of de Holodomor genocide was, onder meer omdat het begrip destijds nog niet bestond. Dat bezwaar voert ook de CAVV aan. De commissie stelt voor dat Nederland zich inzet voor meer onderzoek naar de Holodomor.

In de meeste Europese landen is de Holodomor als vorm van genocide erkend door de nationale regeringen of parlementen. De Oekraïense ambassade in Den Haag zei eerder tegen de NOS dat "juist nu erkenning van historisch belang" is. De CAVV oppert dat het gebruik van juridische termen ook achterwege gelaten kan worden, en zich te beperken tot veroordelen van de "onnoembare wreedheden".

Polen verwacht dat EU bijdraagt aan versterking oostgrens

Polen verwacht dat de EU geld beschikbaar stelt om de oostgrens van het land te versterken, meldt persbureau Reuters op basis van een viceminister van Buitenlandse Zaken Jablonksi. Warschau kondigde gisteren aan de beveiliging aan te scherpen vanwege zorgen over de aanwezigheid van Wagner-huurlingen in Belarus.

De oproep van de Russische president Poetin aan militairen van Wagner om naar Belarus te vertrekken, heeft tot zorgen geleid bij oostelijke leden van de NAVO. De aanwezigheid van de huurlingen in Belarus zou volgens hen leiden tot meer instabiliteit in de regio.

De Poolse vicepremier Kaczynski zei gisteren dat Polen denkt dat er mogelijk al 8000 Wagner-leden in Belarus zijn. Daarom neemt Polen zowel tijdelijke als permanente maatregelen om de oostgrens te versterken. Zo komen er meer veiligheidstroepen. "Europese solidariteit betekent steun aan landen die met destabilisatie worden bedreigd", zegt Jablonksi. "Deze garanties moeten worden uitgebreid."

Dodental Kramatorsk opgelopen naar 12

De Russische raketaanval in de Oekraïense stad Kramatorsk heeft inmiddels aan twaalf mensen het leven gekost. Hulpdiensten vonden vannacht nog een lichaam onder het puin.

Onder de slachtoffers zijn zeker drie kinderen en meer dan zestig mensen raakten gewond bij de raketinslag. Kramatorsk ligt op ongeveer dertig kilometer van de frontlinie en werd dinsdag getroffen door twee raketten.

VK wil Britse advocaten weghouden bij Russische bedrijven

Het Verenigd Koninkrijk wil met een nieuwe wet voorkomen dat Britse advocaten Russische bedrijven bijstaan met advies, bijvoorbeeld bij zakelijke deals. Daarmee wil het VK de druk op Rusland verder verhogen.

"Het Britse rechtssysteem ondersteunt veel internationale contracten en bedrijven en we zullen niet langer toestaan dat Rusland profiteert van onze kennis en expertise", zei minister van Justitie Alex Chalk in een verklaring.

De wet, die onmiddellijk van kracht wordt, moet voorkomen dat advocaten Russische bedrijven adviseren over handelsovereenkomsten tussen internationale bedrijven of internationale geldleningen. Ook moet voorkomen worden dat Britse advocaten internationale bedrijven adviseren over beslissingen om te lenen aan Russische bedrijven. Het heeft geen gevolgen voor de juridische vertegenwoordiging van Russische staatsburgers.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne heeft het VK ongeveer 19 miljard pond aan activa bevroren en meer dan 1550 Russische individuen gesanctioneerd.

'Oekraïense troepen rukken langzaam maar zeker op aan het front'

Oekraïense troepen boeken "langzaam maar zeker" vooruitgang aan de frontlinies in het zuiden en zuidoosten van het land, ook bij Bachmoet in het oosten. Dat zeggen hoge militaire Oekraïense functionarissen. Om Bachmoet werd lang en zwaar gevochten en Oekraïne moest de stad eind vorige maand prijsgeven.

Oekraïne startte begin deze maand het tegenoffensief. Nu stelt het leger dat het inmiddels een cluster van dorpen in het zuidoosten in handen heeft.

Opperbevelhebber van de Oekraïense strijdkrachten, Valerij Zaloezjnyj, zegt dat zijn troepen "strategisch initiatief" naar zich toetrekken. "Oekraïense troepen gaan door met hun aanvallende acties en we boeken vooruitgang. De vijand biedt sterke weerstand, terwijl ze aanzienlijke verliezen lijden."

De claims van de Oekraïense functionarissen zijn niet onafhankelijk geverifieerd.

'Hoge Russische generaal opgepakt die mogelijk wist van opstand'

In Rusland is generaal Sergej Soerovikin opgepakt, meldt de onafhankelijke krant The Moscow Times. Hij is plaatsvervangend commandant van de militaire operaties in Oekraïne en was mogelijk vooraf op de hoogte van de Wagner-muiterij van afgelopen weekend.

The Moscow Times baseert zich op twee anonieme bronnen met nauwe banden met het Russische ministerie van Defensie. Eerder meldde een militaire blogger in Rusland al dat de hoge generaal op zondag was gearresteerd. Uit het krantenartikel wordt niet duidelijk wanneer Soerovikin zou zijn opgepakt, of waar hij wordt vastgehouden. Soerovikin is niet meer gezien sinds hij zaterdagmorgen een videoboodschap heeft opgenomen, schrijft The Financial Times.

De generaal wist volgens Amerikaanse inlichtingendiensten van de naderende muiterij, meldde The New York Times eerder. Wel blijft volgens de anonieme bronnen onduidelijk of Soerovikin direct betrokken was bij de Wagner-opstand. Zijn rol wordt momenteel onderzocht. Soerovikin was van oktober tot en met januari de bevelhebber over de Russische invasie in Oekraïne. Daarna werd hij vervangen door het ministerie van Defensie, tegen wie Wagner-leider Prigozjin zich had gekeerd bij zijn muiterij.

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van donderdag 29 juni. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.