Japanse premier maakt draai en kiest alsnog voor ontslag van zijn zoon
Na een nieuw schandaal kon ook de Japanse premier Fumio Kishida er niet meer omheen. Gisteren ontsloeg hij dan toch zijn zoon, Shotaro Kishida. Die was als uitvoerend secretaris van het kabinet van zijn vader opnieuw in opspraak gekomen. De timing van het ontslag is opvallend, de laatste keer dat Shotaro de bocht uitvloog was namelijk al in januari.
In die maand ging premier Kishida op een wervelwindtoer door Europa en Noord-Amerika om politieke steun te vinden bij bondgenoten. Tijdens het bezoek van de premier aan het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Canada besloot zijn zoon om met een overheidsauto op rekening van de overheid te gaan winkelen en een tour te doen langs toeristische trekpleisters. In Japan werd dit gezien als een verspilling van belastinggeld en de premier kwam onder vuur te liggen.
Kishida nam zijn zoon aanvankelijk in bescherming door te zeggen dat het onderdeel was van "officiële verplichtingen" als kabinetssecretaris. De overheid gaf in een officiële verklaring aan dat het inderdaad geen probleem was, omdat zoon Shotaro foto's had genomen voor de sociale media-accounts van zijn vader. Ook had hij namens de premier geschenken gekocht.
Maar oppositiepartijen noemden het nepotisme en riepen om zijn ontslag. De premier zag uiteindelijk ook in dat de positie van zijn zoon onhoudbaar was geworden. "Daarom kies ik ervoor om hem te vervangen", zei hij gisteren.
Ongepaste foto's
Het winkelen met belastinggeld gaf uiteindelijk de doorslag, maar het was dus allerminst het eerste schandaal waar vader en zoon bij betrokken waren. Vorig jaar lekte een weekblad foto's waarin Shotaro Kishida op symbolisch belangrijke locaties in de residentie van de premier op 'ongepaste wijze' poseerde.
Tijdens een privé-evenement poseerde hij met vrienden en familie op de trap waar traditioneel het nieuwe kabinet wordt gepresenteerd aan het Japanse volk. De groep poseerde op dezelfde manier als kabinetsfoto's, een "respectloze" actie volgens het weekblad. Op nog een andere foto ligt zoon Shotaro onderuitgezakt op de trap. Na het lekken van de foto's werd de overheid door oppositiepartijen gedwongen te reageren, en noemde het incident "ongepast".
De foto's werden ook op sociale media gedeeld:
Shotaro Kishida werd vorig jaar in oktober aangesteld als uitvoerend secretaris, een belangrijke positie binnen het kabinet, na ontslag te hebben genomen van zijn reguliere baan. "De benoeming zelf vermengt publieke belangen met privébelangen", zei Kenta Izumi, hoofd van de grootste oppositiepartij, tegen een groep journalisten na de bekendmaking van het nieuws. "Ontslag lijkt me logisch."
Premier Kishida ontkende de beschuldigingen afgelopen maanden tijdens parlementaire debatten en gaf aan zijn zoon aangenomen te hebben vanwege zijn "persoonlijkheid en inzichten."
Familie in de politiek
Hooggeplaatste politici en bureaucraten in Japan betrekken regelmatig familieleden in hun activiteiten. Premier Kishida's eigen vader werkte voor het ministerie van Economie, Handel en Industrie, en stond lang aan het roer van het nationale Agentschap voor Midden- en Kleinbedrijven voordat de premier aan zijn politieke carrière begon.
De vader van voormalig-premier Abe, die vorige zomer werd gedood bij een aanslag, bekleedde meerdere ministersposten. Abe's jongere broer was lange tijd minister van Defensie, en zijn grootvader was ook premier van Japan tot hij werd gedwongen te vertrekken.
Ontslagvergoeding en een bonus
Mede hierom is het opmerkelijk dat de premier zijn eigen zoon ontslaat, maar ook het moment van ontslag valt op. De schandalen spelen al weken en zijn vaker benoemd in het nationale parlement. Desondanks wachtte de premier lang met het doorhakken van de knoop. Daarbij werd de keuze om het ontslag van zijn zoon op 1 juni te zetten, in tegenstelling tot ontslag op staande voet, door publieke commentatoren direct gezien als een poging om hem een ontslagvergoeding en bonus mee te geven.
"Ik heb voor deze timing gekozen omdat het werk om de G7-top te organiseren nu voltooid is", verklaarde de premier. Diens groeiende populariteit speelt ook een rol. Dankzij een succesvolle G7-top in zijn thuisstad Hiroshima groeide de steun voor zijn kabinet onder de Japanse bevolking.
Alhoewel Kishida zijn zoon de laatste weken vooral een hand boven het hoofd hield, uitte de premier zich ook kort kritisch over het gedrag van zijn zoon. Uit verschillende opiniepeilingen bleek dat als gevolg hiervan steun voor het kabinet groeide. Door nu met deze beslissing te komen kan hij gebruikmaken van zijn huidige populariteit, en met een schone lei zich voorbereiden op de volgende verkiezingen.