Grootste meren ter wereld krompen flink in dertig jaar tijd

Meer dan de helft van de grootste meren ter wereld krimpt als gevolg van menselijk handelen en hogere temperaturen door klimaatverandering. Dat blijkt uit een studie in het wetenschappelijke tijdschrift Science. In de afgelopen 28 jaar verloren de gezamenlijke meren jaarlijks gemiddeld 22 gigaton water, zo'n 17 keer Lake Mead - het meer in de staat Nevada dat wordt ingesloten door de Hooverdam.

Ook meren die te maken hebben met een groeiende hoeveelheid neerslag verliezen water, zien de wetenschappers. Dat heeft er onder meer mee te maken dat de warmere lucht meer verdamping veroorzaakt, maar komt ook doordat de mens meer water gebruikt voor bijvoorbeeld landbouw en voor drinkwater. Ook het gebruik van de zoetwaterbronnen voor energiecentrales speelt een belangrijke rol.

"Meer dan de helft van de afname is vooral toe te schrijven aan menselijke consumptie of indirect menselijk optreden door de opwarming van het klimaat", zegt hoofdonderzoeker Fangfang Yao van de universiteit van Colorado tegen onder meer ABC News. "Deze trend zal waarschijnlijk doorzetten als we niets doen tegen klimaatverandering of als we de menselijke consumptie van water niet beperken."

Aralmeer

De onderzoekers combineerden satellietmetingen van de bijna 2000 grootste meren op aarde. 53 procent daarvan had in de afgelopen dertig jaar te maken met flinke krimp die volgens de onderzoekers niet willekeurig is. Overigens speelt ook sedimentatie, dus de afzetting van materiaal op de bodem van meren, een rol in de afname van water in de grootste zoetwaterbronnen.

Onder de zwaarst getroffen meren zijn volgens het onderzoek het zoutmeer de Salton Sea in Californië, het Great Salt Lake in Utah en zoutmeer Goud-e-Zereh in Afghanistan. Ook het Aralmeer op de grens van Kazachstan en Oezbekistan is in de afgelopen drie decennia aanzienlijk gekrompen.

De conclusie dat menselijk handelen, klimaatverandering en sedimentatie leiden tot krimpende meren is niet nieuw, maar deze studie weet dat wel als een van de eerste op deze schaal te becijferen. Volgens de onderzoekers leeft bijna een kwart van de wereldbevolking bij een groot krimpend meer in de buurt, waarmee de ontwikkeling ook lokaal grote gevolgen kan hebben voor de landbouw, drinkwatervoorziening en energieopwekking.