De gepolijste radiohit vs. een grimmige chachacha: dit is de Songfestivalfinale

• Jorn Kompeer & Fleur Launspach

  redacteur Binnenland & correspondent Verenigd Koninkrijk

Liverpool is er klaar voor. De Britse muziekstad, bekend van onder meer de Beatles, maakt zich op voor de grootste televisieshow van Europa. Om 21.00 uur begint de finale van het Eurovisie Songfestival.

In het vier uur durende programma strijden 26 landen voor de punten. Het grootste deel van die landen moest zich afgelopen week kwalificeren tijdens twee halve finales.

Een paar honderd miljoen Europeanen, en nog wat Australiërs, kijken straks naar de finale. "Er zijn maar weinig evenementen die mensen zo bij elkaar brengen", zegt songfestivalkenner William Lee Adams. "Je hebt de Olympische Spelen en het WK. En voor muziek is het Eurovisie."

De Nederlandse Mia Nicolai & Dion Cooper doen vandaag niet mee, zij strandden afgelopen dinsdag in de eerste halve finale. Nederland mag vanavond wel stemmen, zangeres S10 deelt de punten uit. Zij deed vorig jaar mee namens Nederland.

Nederlandse inbreng

Een paar opvallende highlights: vrolijke noten uit België, een spetterende dansact uit Israël, een swingende Franse disco-hit die letterlijk de hoogte in gaat en Kroaten die in hun onderbroek zingen over dictaturen. Al met al belooft het een typische Songfestival-avond te worden vol spektakel.

En er is nog wat Nederlandse inbreng. Zo danst de Nederlander Jesse Wijnans mee in het optreden van favoriet Finland en is het nummer van Estland geschreven door de Nederlander Wouter Hardy. "Ik denk dat het een goed liedje is, omdat de zangeres Alika zingt over haar eigen leven. Dat mensen erdoor geraakt kunnen worden", aldus de producer.

In deze volgorde treden de landen vanavond op:

De twee favorieten dit jaar komen uit Scandinavië, namelijk Zweden en Finland. En dat is niet zo verrassend, want Zweden won het festival al zes keer eerder. Alleen Ierland lukte dat vaker, maar de laatste keer was alweer in 1996.

Zweden stuurt Loreen, een songfestival-legende. Ze won het festival in 2012 met Euphoria. Met haar nieuwe nummer Tattoo staat ze al weken in de Europese hitlijsten. Vanavond komt ze met een opvallende act tussen twee led-schermen, alsof ze in een zandstorm zit.

Haar grootste concurrent komt uit Finland. Käärijä's Cha Cha Cha is een van de meest besproken acts van dit festival. Hij treedt op met opblaasbare groene Hulk-mouwen, omringd door rode Cha Cha-dansers. De tekst gaat over de sleur van je afschudden en jezelf kwijtraken op de dansvloer. Een absurde mix tussen sinistere techno, rap en cha cha cha; uniek is het zeker.

De nummers van Zweden en Finland zijn totaal onvergelijkbaar, aldus songfestivalkenner William Lee Adams. "Het gepolijste popliedje van Loreen, met de geweldige aankleding op het podium. Maar tegelijkertijd zegt mijn hart dat misschien iets viezers, wat grimmiger, een beetje minder perfect, zou moeten winnen. En dat is Finland."

De songfestivalkenner denkt dat het Eurovisie Songfestival voor altijd zal blijven bestaan. "Het mag dan meer dan 65 jaar bestaan, maar is zeker geen schaduw uit het verleden." In tegendeel: naast 161 miljoen tv kijkers in 34 landen, lijkt het songfestival ook moeiteloos mee te komen in de tijd van TikTok en online views.

"En zo blijft het nieuwe generaties aantrekken.", zegt Adams. "Met een hoog lhbti+-gehalte, centrale thema's als 'inclusiviteit' en 'vrijheid' trekt het jonge fans aan, die zich in die boodschap kunnen vinden. Donderdag sloten dan ook dragqueens in kleurrijke pakken de show af met de boodschap 'be who you want to be'. En ook vanavond zal dat thema zeker terugkeren.