Gokbedrijven verdienen 1,1 miljard in jaar na legalisering; verdubbeling accounts
Het aantal accounts van online gokkers is in de tweede helft van vorig jaar ruim verdubbeld naar 860.000. Omdat iemand meerdere accounts mag hebben, ligt het werkelijke aantal spelers lager. Daarbij gaat het naar schatting maandelijks om 365.000 gokkers. Ruim 60 procent van de spelers is nieuw; zij gokten niet voordat de markt anderhalf jaar geleden werd gelegaliseerd.
In totaal verdienden de gokbedrijven hier afgelopen jaar een kleine 1,1 miljard euro bruto aan. De eerste cijfers over 2023 suggereren dat de groei van dit zogenoemde brutospelresultaat onverminderd doorgaat. Afgelopen januari ging het om 124 miljoen euro, een stijging van 39 procent ten opzichte van dezelfde maand in 2021. De gokkers zelf verliezen vooral: het gemiddeld verlies per account is 143 euro per maand.
Een en ander staat in de vierde 'monitoringsrapportage' van toezichthouder de Kansspelautoriteit (Ksa). Volgens voorzitter René Jansen was het te verwachten dat de legalisering voor een stevige groei van de markt zou zorgen. Zijn zorg zit 'm eerder in het feit dat niet alle spelaanbieders hun 'zorgplicht' even goed invullen. Dat betekent concreet dat zij scherp moeten zijn op tekenen van gokverslaving bij hun klanten en het bijbehorende extreme spelgedrag, met zware verliezen in korte tijd. Een onderzoek naar dit specifieke probleem verschijnt later dit najaar.
Effect op gokverslaving nog niet helder
Volgens de Ksa is op dit moment nog niets te zeggen over het exacte effect van de legalisering van online gokken op het aantal spelers dat zich meldt bij de verslavingszorg. Experts wijzen erop dat het jaren duurt voordat verslaafden zover zijn dat ze hun probleem onder ogen zien en op zoek gaan naar professionele hulp.
Wel wordt uit de rapportage duidelijk dat tot deze maand 38.000 mensen zich hadden laten inschrijven in een register waarmee zij vrijwillig voor een 'gokstop' kiezen van minstens een half jaar. In die tijd kunnen zij nergens legaal online spelen, en ook niet in casino's of speelhallen. Dat aantal groeide volgens de Ksa sterk tijdens het WK voetbal van eind vorig jaar.
Dat was met name het geval bij mannen, van wie velen in die periode kennelijk veel geld verloren met sportweddenschappen. Toch maakt dit soort weddenschappen niet het grootste deel van de omzet van de gokbedrijven uit. Dat zijn vooral de casinospelen zoals roulette en speelautomaten, die zijn goed voor 72 procent van de markt.
Aandacht voor jongvolwassenen
Extra aandacht is er in deze rapportage voor de jongvolwassenen; een groep die bovengemiddeld kwetsbaar is voor gokverslaving. Zij spelen vaker dan mensen in de oudere leeftijdsgroepen, maar voor kleinere bedragen. Gemiddeld verliezen zij 54 euro per account per maand.
Tevreden is de Kansspelautoriteit over het feit dat inmiddels 92 procent van de online gokkers uitsluitend op legale websites speelt. Vooraf werd gemikt op tenminste 80 procent.
Duizenden euro's verlies op een avond
Volgens Tony van Rooij, die bij het Trimbos-instituut onderzoek doet naar gamen en gokken, laat de rapportage zien dat "nu uitkomt wat iedereen vreesde": dat er veel nieuwe spelers bijkomen. "Met alle risico's van dien, want langdurig online gokken is per definitie gezondheidsbeschadigend. Mensen verliezen er geld door en sommigen extreem veel geld."
Over die laatste groep zou Van Rooij graag meer willen weten, informatie die hij in de nieuwste cijfers van de Kansspelautoriteit mist. "Een gemiddelde van 143 euro verlies per maand zegt niets; het gaat erom hoe dat gemiddelde is samengesteld. En met name om de 1 of 2 procent die duizenden euro's op een avond kan verliezen. Bedenk: de legalisering was bedoeld om gokkers beter te beschermen dan in de oude situatie, niet om een grote nieuwe doelgroep aan te boren."
Reclame aan banden
Overigens besloot het kabinet eerder al om de gokreclames op onder meer tv, radio en in bushokjes te verbieden per 1 juli aanstaande. Die reclame, met name in de eerste periode met bekende Nederlanders, wordt gezien als een van de belangrijke aanjagers van de sterke groei van het online gokken.
Floor van Bakkum van verslavingsinstelling Jelinek beaamt dat het effect van die groei op dit moment nog niet goed is in te schatten door hulpverleners. "Maar een effect kun je op langere termijn natuurlijk verwachten. En minstens even veel zorgen maak ik mij op dit moment over de grotere groep mensen die meer geld verliest dan zij eigenlijk heeft. Die komen niet per se in de verslavingsproblematiek, maar wel in de schuldenproblematiek."
