Na AIVD wijst ook MIVD op Chinese spionagepraktijken

Nederlandse bedrijven en universiteiten zijn op grote schaal doelwit van spionage door China. Dat schrijft de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) in zijn jaarverslag. De dienst zegt dat het afgelopen jaar meerdere pogingen om technologie in handen te krijgen zijn ontdekt en verijdeld.

China richt voor de spionage speciale nepbedrijven op om de technologie te bemachtigen. Vooral kennis en goederen uit de Nederlandse ruimtevaartsector zijn daarbij voor China interessant, staat in het verslag.

Begin deze week waarschuwde de AIVD in zijn jaarverslag ook al voor Chinese spionage. Volgens de inlichtingendienst is China de grootste dreiging voor de economische veiligheid van Nederland. China reageerde gisteren fel op die conclusie. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat Nederland moet ophouden met het aanwakkeren van angst tegenover China.

Ook de MIVD waarschuwt vandaag dus voor Chinese spionagepraktijken. Volgens de dienst blijkt uit analyses dat China met behulp van Nederlandse kennis hypermoderne communicatienetwerken in de ruimte wil opzetten, die veel moeilijker of niet te onderscheppen zijn. De gegevens wijzen erop dat China de komende jaren meer satellieten de ruimte in kan sturen. Het aantal zal volgens de MIVD de komende jaren oplopen tot 100 lanceringen per jaar. In 2020 waren het er nog 40.

"Het gaat om draagraketten met intelligence, surveillance, reconnaissance- (ISR-) en communicatiesatellieten", aldus generaal Jan Swillens, directeur van de MIVD, in het jaarverslag. "Het gevolg is dat zij hierdoor een nadrukkelijk militair voordeel krijgen door een betere informatiepositie."

Aantrekkelijk doelwit

Volgens de militaire inlichtingendienst heeft China in Nederland geprobeerd hiervoor militair relevante technologie te verkrijgen. Nederland is voor China een aantrekkelijk doelwit, omdat hier veel kennis is op het gebied van de ontwikkeling van geavanceerde computerchips, lucht- en ruimtevaart en maritieme industrie.

Het land probeert daarbij om exportbeperkingen heen te werken, onder meer door nepbedrijven op te zetten. De MIVD zegt waar nodig gesprekken met mogelijke doelwitten te hebben gevoerd, om de spionage te voorkomen.

Maar ook proberen Chinese hackers computernetwerken binnen te dringen met cyberaanvallen. Zo schrijft de MIVD in het jaarverslag dat een paar weken geleden een Chinese hackersgroep werd ontdekt die probeerde binnen te dringen in het netwerk van de Nederlandse overheid. "Wij zagen de aanval gelukkig op tijd", zegt Swillens.

Universiteiten

Volgens de inlichtingendienst vergaart China ook al enkele jaren militair relevante kennis via Chinese promovendi die verbonden zijn aan Nederlandse technische universiteiten. China zou dat nu beter proberen te verhullen, omdat westerse universiteiten hier scherper op zijn.

Sinds enkele jaren zijn er in Nederland extra maatregelen ingevoerd die ervoor moeten zorgen dat 'ongewenste kennisoverdracht' wordt voorkomen op Nederlandse universiteiten.

Het VPRO-programma Argos berichtte gisteren dat ook legitieme wetenschappers uit landen als bijvoorbeeld Iran hier de gevolgen van ondervinden. Ze worden afgewezen omdat ze bijvoorbeeld op een Iraanse universiteit hebben gezeten die op een sanctielijst staat, ook al zijn de wetenschappers daar al jaren weg. Nederlandse universiteiten kiezen dan, uit angst om de kennisveiligheidsregels te overtreden, vaak liever het zekere voor het onzekere.