Olieprijs stijgt, prijzen aan de pomp zullen waarschijnlijk volgen
De olieprijs stijgt, nadat olieproducerende landen gisteren onverwacht bekendmaakten dat ze de productie met een miljoen vaten gaan beperken. Op de Aziatische markten ging de prijs van olie vannacht met 8 procent omhoog.
Analisten gaan ervan uit dat de stijgende olieprijs doorwerkt in de prijzen aan de pomp. "Aangenomen dat een vat ruwe Brent-olie de komende dagen nog rond de 83 dollar staat, zie je dat effect binnen een paar dagen", zegt Jilles van den Beukel, energiedeskundige bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. "De superkritische consument die het goed volgt moet deze ochtend tanken."
United Consumers, het consumentencollectief dat prijzen aan de pomp bijhoudt, verwacht dat morgen de benzine per liter een paar cent duurder is. "Dat is ruwweg de helft van de prijsstijging op de markten, dat wordt dan zo'n 4 cent per liter", zegt Paul van Selms. "Meer of minder is ook mogelijk, de prijs aan de pomp volgt de prijs op de markt. Al zit er door de accijnzen een dempend effect in."
Elke werkdag bepalen oliebedrijven de prijzen aan de pomp, maar op vrijdagen worden die al vooruit bepaald voor zaterdag, zondag en maandag. "Als er dus in het weekend een stijging was van 8 procent dan zie je dat pas dinsdag terug aan de pomp."
Spanningen tussen OPEC+ en VS
Duurdere olie is ook slecht nieuws voor centrale banken, die met renteverhogingen proberen de inflatie te beteugelen. Het terugdringen van inflatie is moeilijker met hoge olieprijzen. Nog meer renteverhogingen staan ter discussie in de financiële wereld, omdat ze banken in problemen kunnen brengen. Stijgende rente was een belangrijke oorzaak van de val van de Silicon Valley Bank vorige maand in de VS.
President Biden van de VS drong er vorig jaar op aan juist meer olie op te pompen, om zo de prijs naar beneden te krijgen en dus de inflatie te drukken. Maar nu doen OPEC+-landen - de OPEC-landen samen met tien bevriende olieproducenten - dus het tegenovergestelde. De productiebeperking voert zo de spanningen op tussen de VS en de OPEC+-landen, met name Saudi-Arabië.
Macht
De productiebeperking is vooral een teken van een proactievere OPEC, zegt Van den Beukel. "In wezen maken deze landen zich zorgen over de macro-economische situatie in de wereld: we flirten met een recessie, een mogelijke bankencrisis. Zij vrezen dat de vraag naar olie door deze ontwikkelingen verder omlaag zal gaan, de vraag daalt al een half jaar."
Op de achtergrond speelt volgens de energiedeskundige mee dat de macht van de OPEC is gegroeid. "Er zijn weinig alternatieven: uit de VS komt bijvoorbeeld weinig schaliegas. Er wordt ook wereldwijd minder geïnvesteerd in olie. De macht van deze landen neemt dus toe, en ze willen de prijs een zetje geven. Wat leidt tot een behoorlijk prijsniveau."