'Unieke' Wim de Bie 'wilde niet achter de massa aan lopen'
Het werk van de overleden televisiemaker en satiricus Wim de Bie (83) markeert voor velen het begin van een satirische traditie in Nederland. Deskundigen roemen de invloed die hij samen met Kees van Kooten had op de satirische tv en de maatschappij als geheel.
Of het nu Tedje van Es, Berendien uut Wisp, of oud-leraar Duits Otto den Beste was: de typetjes die door De Bie werden vertolkt, stonden volgens velen voor een groter maatschappelijk fenomeen. De vertolkingen bleken bovendien geregeld hun tijd vooruit.
"De invloed van die mannen en hun repertoire en reputatie zijn gigantisch. Er kan in Nederland geen verkiezing plaatsvinden of we hebben het over De Tegenpartij", zegt televisiedeskundige Bert van der Veer met een verwijzing naar de fictieve politieke partij geleid door de typetjes Jacobse en Van Es.
Van Kooten en De Bie wilden met die partij de toenmalige Centrumpartij van Hans Janmaat op de hak nemen, maar de partij werd met zogenaamde campagneslogans als "Geen gezeik, iedereen rijk" onbedoeld enorm populair. Zo populair dat Van Kooten en De Bie besloten om te stoppen met het duo omdat ze Kamerzetels dreigden te winnen.
Ook premier Rutte sprak op Twitter zijn medeleven uit aan de nabestaanden:
Ook nu nog zijn veel satiremakers schatplichtig aan Van Kooten en De Bie. "Ik zat gisteravond naar Draadstaal te kijken. Daar zaten twee mannen aan een bureautje met een groot scherm achter zich. Precies de setting die Keek op de Week ook had", zegt Van der Veer, die De Bie een tv-grootheid noemt. "Een unieke man, heel bijzonder."
Op Twitter reageren meerdere prominenten op het overlijden van De Bie:
Ook de invloed van Van Kooten en De Bie op de taal moet niet worden onderschat, zegt hoofdredacteur Ton den Boon van woordenboek Van Dale in een reactie op het overlijden van De Bie. "Zij waren in staat om een taal te vinden waarmee zij hele ingewikkelde, lastige en idiote situaties waar zij kritiek op leverden wisten te vatten in begrijpelijke dialogen", aldus Den Boon. "Ze hebben ervoor gezorgd dat vrij lokale uitdrukkingen, zoals van wippestein gaan, wisten door te dringen tot het landelijke taalgebruik."
Dat onderschrijft neerlandicus en hoogleraar Marc van Oostendorp van de Radboud Universiteit. "Zij wisten de alledaagse taal in de etalage te zetten door er een unieke, grappige draai aan te geven."
"Voor meerdere generaties progressief denkende Nederlanders heeft Wim de Bie het geweten aangesproken", zegt VPRO-directeur Lennart van der Meulen. "Hij deed altijd een oproep tot nadenken en beschaving, en niet achter de massa aan lopen. En dat met het unieke gevoel voor humor dat het werk van Van Kooten en De Bie kenmerkte."
Kees van Kooten zal niet meteen op het overlijden van De Bie reageren, laat de VPRO weten. Zijn zoon, Kasper van Kooten, reageert op Twitter wel: "We rouwen. Rust zacht lieve Wim."
