Niet spaarders, maar banken profiteren vooral van stijgende rente
En weer is er een bank die meer winst maakt door de hogere rente. Vandaag was het de Volksbank, bekend van onder meer SNS, ASN Bank en Regiobank, dat een winst van 191 miljoen maakte. Het is niet de enige bank met een flinke winst: ook ABN Amro, Rabobank en ING profiteerden van de hogere rente. Consumenten merken daarentegen maar mondjesmaat dat hun spaarrente oploopt.
"De grootbanken hebben niet zo'n haast om hun spaarrente te verhogen," zegt Joyce Donat van de Consumentenbond. "Het verhogen van rente is een manier om klanten te werven en zo kapitaal aan te trekken, maar mensen zetten hun spaargeld toch wel bij deze banken."
Centrale banken verhogen wereldwijd hun rentetarieven in snel tempo om de inflatie te bestrijden. Een jaar geleden rekende de Europese Centrale Bank nog negatieve rente. Dat leidde ertoe dat banken moesten betalen voor het geld dat ze bij de centrale bank stalden. Inmiddels krijgen ze weer rente op het geld dat ze bij de centrale bank parkeren en lopen hun inkomsten dus op. Door de gestegen rente hebben banken ook een hogere winstmarge op de leningen en hypotheken die ze aan klanten verstrekken.
De grootbanken boekten in 2022 hogere winsten:
Hoewel de winsten van de banken zijn gestegen door de hogere rente, verhogen ze de spaarrente minder snel. Dat kan komen doordat banken minder winst maken als ze dit doen, stelt econoom Dirk Bezemer van de Rijksuniversiteit Groningen.
"Als banken de spaarrente verhogen, betekent dat direct extra kosten. De rente die ze binnenkrijgen, die op leningen of hypotheken, staat daarentegen juist langere tijd vast. Dus als de rente in het algemeen stijgt, betekent dat niet direct dat banken meer geld binnenkrijgen."
Tegelijkertijd krijgen commerciële banken meer geld van de centrale bank. Door de gestegen rente zijn de vergoedingen die banken krijgen voor het geld dat ze bij de centrale bank stallen hoger. "Dat is dan weer een reden waarom commerciële banken hun spaarrente wél zouden kunnen verhogen," vervolgt Bezemer.
De huidige spaarrente bij de grootbanken:
Wel hebben grootbanken verhogingen van hun spaarrente aangekondigd. Zo verhoogt Rabobank de spaarrente per 16 februari van 0,25 naar 0,5 procent. ABN Amro komt op 1 maart met dezelfde verhoging. Ook Volksbank kondigde vandaag aan de spaarrente te verhogen per 1 maart. ING heeft nog geen renteverhoging aangekondigd: de rente blijft daar op 0,25 procent.
"Dat is best een stap", vindt Donat van de Consumentenbond. "Maar het kan nog veel hoger, als je kijkt naar andere Nederlandse en internationale banken." Ze wijst naar Bunq, waar de maximale spaarrente op 1,56 procent staat en op de Franse Renault-bank (1,55 procent).
In november zei de hoogste baas van ING, Steven van Rijswijk, dat het niet gek is dat de spaarrente nog niet zo hard stijgt als het rentetarief dat de ECB vaststelt. "Over het algemeen volgen banken rentebewegingen van centrale banken. Je kijkt daarbij naar het productaanbod in een land, de concurrentie in het land, de kosten in een land. Daar hangt van af hoe snel de renteverhoging van de centrale bank wordt gevolgd."
'Meer dan ECB-rente'
Dat er nu überhaupt weer rente op spaargeld wordt betaald, is al bijzonder, zei Van Rijswijk. "Nederland is een van de eerste markten waar we renteverhogingen hebben aangekondigd. Dat hebben we ook in Duitsland gedaan, maar in verschillende andere markten ook nog niet. Dus wat dat betreft is Nederland relatief snel."
Robert Swaak, baas van ABN AMRO, beaamde woensdag bij de jaarcijfers dat het verhogen van de spaarrente afhankelijk is "van meerdere factoren dan alleen maar een ECB-rente. En dat is het eigenlijk altijd geweest."
