Buffers centrale bank slinken door hoge rente, zegt DNB-president Knot

De buffers van De Nederlandsche Bank (DNB) worden aangetast door de flink gestegen rentes, zegt bankpresident Knot. Voor de komende jaren verwacht DNB miljarden aan verliezen. In het ergste geval moeten die verliezen worden bijgepast door de Nederlandse staat (de enige aandeelhouder van DNB). Dat staat in een brief van Knot aan minister van Financiën Kaag.

"De buffers waar DNB over beschikt kunnen flinke schokken opvangen, maar zijn niet onbeperkt", schrijft Knot. De buffer is op dit moment ruim 11 miljard euro.

In het decennium voor de coronapandemie kocht DNB voor miljarden aan bedrijfsobligaties op om de kwakkelende economie te stimuleren en de lage inflatie op te krikken. Tijdens de coronapandemie gebeurde iets soortgelijks om de economie te ondersteunen.

Maar de extreme prijsstijgingen van de laatste maanden hebben geleid tot een ommekeer in het monetair beleid. De centrale banken in de eurozone proberen de inflatie nu juist af te remmen door de rente te verhogen, zodat de vraag afneemt en prijzen dalen. "DNB ervaart de financiële gevolgen van deze ommekeer."

9 miljard verlies

De centrale bank is vooral veel geld kwijt aan vergoedingen die banken krijgen voor geld dat ze bij de centrale bank stallen. Die vergoedingen nemen fors toe door de gestegen rentes. Maar de inkomsten uit de opgekochte obligaties blijven tegelijkertijd laag.

"Voor dit jaar verwachten we een beperkt verlies. Voor de komende jaren zijn de verwachte cumulatieve verliezen echter aanzienlijk", schrijft Knot. Hij houdt rekening met verliezen van zo'n 9 miljard euro tussen 2023 en 2026 door de hoge rentes.

In bepaalde scenario's kunnen de verliezen nog verder oplopen en kunnen de buffers opraken. De centrale bank mag korte tijd in de min staan, maar niet te lang volgens de Europese regels. Zelf de buffers aanvullen is lastig in de huidige omstandigheden.

"Mocht het tekort echter te groot of de verwachte winsten te laag zijn, dan kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn om een solide balans te herstellen", waarschuwt Knot. "In een uiterst geval kan een kapitaalstorting vanuit de aandeelhouder nodig zijn." Dat is dus de Nederlandse staat.