Greenpeace daagt EU-bestuur voor rechter om 'greenwashing' met energielijst
Milieuorganisatie Greenpeace klaagt de Europese Commissie aan vanwege een lijst met duurzame energiebronnen die in de EU van kracht is. Op die lijst worden behalve bijvoorbeeld wind- en zonne-energie ook kernenergie en aardgas bestempeld als groene brandstof. Dat betekent dat investeringen in die energiebronnen in Europa gelden als duurzame beleggingen, wat Greenpeace een doorn in het oog is.
"Aardgas is een fossiele brandstof", zegt Faiza Oulahsen van de milieuorganisatie. "Als je die opstookt, komt er veel CO2 vrij. Kernenergie is volgens ons ook niet duurzaam, omdat daarmee bergen aan radioactief afval worden gecreëerd."
Volgens Greenpeace strookt nucleaire energie daarom niet met het Europese principe van 'do no significant harm'. Dat betekent dat een activiteit geen negatieve gevolgen mag hebben voor andere milieudoelen. De milieuorganisatie noemt de EU-lijst een voorbeeld van greenwashing. Daarbij worden zaken duurzamer voorgesteld dan ze in werkelijkheid zijn.
'Overgangsactiviteiten'
De Europese Commissie heeft de toevoeging van aardgas en kernenergie aan de lijst altijd verdedigd door te zeggen dat kernenergie en aardgas als "overgangsactiviteiten" moeten worden gezien. Volgens Europa kan gas bijvoorbeeld de transitie versnellen van het nog vervuilender steenkool naar hernieuwbare energiebronnen. Omdat er momenteel te weinig energie beschikbaar is uit bijvoorbeeld zon, wind en water, zijn gas- en kerncentrales nu nog noodzakelijk, zegt de Commissie.
Het onderwerp is al langer een heet hangijzer. Op de eerste editie van de EU-lijst uit 2021 ontbraken aardgas en kernenergie nog, omdat Brussel er nog geen besluit over had genomen. Toen vorig jaar duidelijk werd dat de Europese Commissie de twee vormen van energie als groen beschouwde, al dan niet tijdelijk, reageerden milieuorganisaties meteen kritisch.
Ook Nederlandse banken en verzekeraars, zoals Achmea, Triodos en ASN, vonden de keuze voor gas en kernenergie niet uit te leggen. Hetzelfde geldt voor de EU-lidstaten Luxemburg en Oostenrijk, die vorig jaar al bekendmaakten juridische stappen te willen zetten tegen de Europese Commissie.
Klimaatzaken
Greenpeace denkt dat de rechtsgang kansrijk is. De zaak tegen de Europese Commissie wordt naar verwachting in april behandeld door het Europese Hof van Justitie.
De milieuclub is niet de eerste die een overheidsinstantie voor de rechter sleept. In 2015 oordeelde de rechtbank in Den Haag dat de Nederlandse Staat veel meer moet doen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, in een zaak die was aangespannen door duurzaamheidsstichting Urgenda.
Daarna zijn er ook 'klimaatzaken' geweest tegen grote bedrijven, zoals die van Milieudefensie tegen Shell. Het oliebedrijf werd in 2021 door de rechter gedwongen om de CO2-uitstoot te verlagen en ging daartegen in hoger beroep.
